الزام ایران به گفتگو بر سر مسائل موشکی
چندی پیش رهبر معظم انقلاب در جلسهای تأکید کردند آمریکاییها خواستار گنجاندن بندی در توافق هستهای برجام، برای ملزم کردن ایران به گفتوگو بر سر مسائل موشکی و منطقهای هستند. این در حالیست که رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار با دولت دوازدهم نیز خاطرنشان کردند: «آمریکاییها در زبان و وعده میگویند تحریمها را بر میداریم اما تحریمها را برنداشتند و برنمیدارند، ضمن آنکه شرط هم میگذارند و میگویند که باید در همین توافق جملهای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت.» همچنین ایشان گفتند: «آنها میخواهند با گذاشتن این جمله، بهانهای برای دخالتهای بعدی خود درباره اصل برجام و مسائل موشکی و منطقهای فراهم کنند و اگر ایران حاضر به بحث درباره آنها نشود بگویند توافق را نقض کردهاید و توافق، بیتوافق.»
اختلاف در زمان شروع مجدد توافق وین
محوری که در موضعگیریهای هماهنگ کشورهای غربی بر آن تأکید میشود این است که گذشت زمان بیشتر بهدلیل پیشرفت برنامه هستهای ایران ممکن است کار را به جایی برساند که برجام دیگر حائز همان منافع توافق اولیه نباشد و طرفهای غربی را بهسمت راهکارهای دیگر سوق دهد. روز گذشته پایگاه نشنال گزارش داد ایران و اتحادیه اروپا بر سر زمان آغاز مذاکرات وین در خصوص برجام اختلافنظر دارند.این پایگاه نوشته بود مقامهای ایران و اتحادیه اروپا بعد از دیدار در تهران نتوانستهاند بر سر چارچوب زمانی برای آغاز مجدد مذاکرات وین به توافق برسند، اما دو طرف طی روزهای آتی برای رایزنیهای بیشتر در بروکسل با هم دیدار خواهند کرد.
«انریکه مورا»، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تا کنون شش دور گفتوگو در وین برای مذاکرات برجام تشکیل داده است اما هفتمین دور این مذاکرات برگزار نشده و طرفها در خصوص آن اختلاف دارند.
سفر حساس«مورا» به تهران
معاون مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا قرار است به عنوان هماهنگ کننده برجام به تهران سفر کند. سفری که به گفته دیپلماتهای تروئیکای اروپایی در یک برهه حساس انجام میشود. یکی از این دیپلماتها با اشاره به تسریع غنیسازی اورانیوم در ایران با درجه خلوص بالاتر مدعی شد که وضعیت هستهای (ایران) به طور مداوم و جدی بدتر شده است. این دیپلمات که نامش فاش نشده درباره سفر انریکه مورا به ایران نیز گفت: از نظر تروئیکای اروپایی، این سفر یک امر معمولی و عادی نیست، بلکه یک دیدار در شرایط بحران عمیق در برجام است.
نماینده دائم روسیه: دلیلی برای بدبینی به برجام وجود ندارد
این در حالی است که میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در پاسخ به اظهارات نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران درباره بازگشت تهران به مذاکرات برجامی تاکید کرد که هیچ دلیلی برای بدبینی نسبت به برجام وجود ندارد و بدون تردید مذاکرات وین به زودی از سرگرفته خواهد شد.
وی همچنین خاطر نشان کرد: وضعیت کنونی پیرامون برجام نتیجه سیاست "فشار حداکثری" دولت ترامپ علیه ایران است که هنوز هم به قوت خود باقی است.
اولیانوف افزود: سیاستهای دولت قبلی آمریکا منجر به پیشرفت عظیمی در برنامه هستهای ایران شده است. امیدواریم دولت جدید با هماهنگی نزدیک با شرکت کنندگان در برجام بتواند این اشتباه تقریبا فاجعه بار را جبران کند.
نماینده ویژه دولت آمریکا: با تمام گزینه ها آماده ایم
رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران روز چهارشنبه در یک کنفرانس مجازی در اندیشکده بنیاد کارنگی در واشنگتن گفت: ما آمادهایم تا خود را با واقعیتی وفق دهیم که در آن با تمامی گزینهها برای رسیدگی به برنامه هستهای ایران -درصورتی که این کشور حاضر نباشد به محدودیتهای خود (در برجام) بازگردد- سر و کار داشته باشیم.
«آنه کلایر لجاندر» سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در جمع خبرنگاران مدعی شد: «ایران همچنان که از مذاکره سر باز میزند، واقعیتهایی را در حوزه میدانی ایجاد میکند که بازگشت به برجام را پیچیدهتر میکند».
بار دیگر فرانسه، ایران را متهم کرد
این دیپلمات فرانسوی افزود: «بنابراین، [برجام] در زمینهای از بحران قرار دارد و سفر مورا به تهران در لحظهای حیاتی برای آینده توافق هستهای رخ میدهد».
او با متهم کردن دولت جدید ایران به عدم اتخاذ مواضع قاطع درباره بازگشت به مذاکرات احیای برجام مدعی شد تهران باید درباره تمایل به بازگشت به مذاکرات شفافسازی کند.
گفتنی است «انریکه مورا» که پیشتر برای مشارکت در مراسم تحلیف آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران به تهران سفر کرده بود و در یک توییت نوشته بود: «گفتوگوی بسیار جالبی درباره برجام داشتم».
این در حالیست که اخیرا علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: «در ادامه رایزنیهای منطقهای و بینالمللی، میزبان معاون سرویس اقدام اتحادیه اروپا، خواهم بود.» او در ادامه گفت: «تبادلنظر درباره مسائل دوجانبه، منطقهای از جمله افغانستان و نیز مذاکرات برای برداشتن تحریمهای ظالمانه در دستورکار این سفر است».
امیرعبداللهیان: وقت خود را در مذاکرات تلف نخواهیم کرد
در هفتههای اخیر، مقامهای دولت «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا بارها در مناسبات مختلف، دولت جدید ایران را متهم کردهاند که در حال اتلاف وقت است و تمایلی برای بازگشت به مذاکرات وین ندارد.
با این حال، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز جمعه (۱۶ مهر ماه) بار دیگر با تأکید بر قصد ایران برای بازگشت به مذاکرات وین گفته بود: «در حال نزدیک شدن به جمع بندی نهایی در دولت جدید، (دولت سیزدهم) هستیم». وی همچنین یادآور شده بود: «برای دولت جدید که دولت عملگرا و نتیجه گراست، بسیار مهم است که در مذاکرات منافع و حقوق ملت ایران به طور کامل تامین شود».
وزیر امور خارجه ایران با تأکید بر اینکه ما وقت خودمان را در مذاکرات تلف نخواهیم کرد، بیان کرده بود: «برای ما مهم است که نشانههایی از طرف مقابل از جمله آمریکا دریافت کنیم که نشان دهنده نیت جدی آمریکاییها برای بازگشت کامل به تعهداتشان باشد».
بر اساس این گزارش باید یادآور شد جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریمها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستیآزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجلهای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.