اترک/کهگیلویه و بویراحمد امسال علاوه بر خشکسالی آفت جوانه خوار و پروانه سفید برگ خوار بلوط تهدیدی در کمین درختان جنگلهای زاگرس از جمله استان کهگیلویه و بویراحمد است و مبارزه زمینی و هوایی می‌تواند درختان جنگلی را نجات دهد.
این روزها جنگلهای زاگرس در استان کهگیلویه و بویراحمد روزگار خوشی ندارند، با یک گشت و گذار در این جنگل‌ها می‌توان پژمردگی درختان زاگرس را مشاهده کرد که علاوه بر خشکسالی، گرفتار بیماری و یا آفت جوانه خوار و پروانه سفید برگ خوار بلوط شده اند.
جنگلهای بلوط زاگرس به لحاظ حفاظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی و ظرفیت‌های اکوتوریستی دارای اهمیت منحصر به فردی هستند و حفاظت از آن‌ها در برابر بیماری‌ها و آفات به ویژه آفت جوانه خوار بلوط امری ضروری است. در چند سال اخیر به هم خوردن اکوسیستم، دستکاری طبیعت، تغییر اقلیم، کمبود بارش‌ها و سرمای زمستان و یخبندان و از بین رفتن دشمنان طبیعی آفت، باعث طغیان آفت جوانه خوار و برگ خوار بلوط در جنگلهای زاگرس شده است و همین امر موجب شده که درختان بلوط زاگرس در معرض نابودی قرار گیرند.
بیش از ۶۵ هزار هکتار از جنگلی بلوط کهگیلویه و بویراحمد دچار آفت برگخوار و جوانه خوار شده اند
"سعید جاویدبخت"، مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: بر اساس پایش صورت گرفته تاکنون بیش از ۶۵ هزار هکتار از عرصه های جنگلی بلوط این استان دچار آفت برگخوار و جوانه خوار بلوط شده اند.
وی افزود: آفت برگ خوار بلوط عمدتا در مناطق گرمسیری و آفت جوانه خوار بلوط در مناطق سردسیری شیوع پیدا کرده است که جنگلهای بلوط شهرستان باشت بیشتر مورد آسیب قرار گرفته اند.
جاوید بخت اظهارکرد: خشکسالی، نوع سم پاشی و آلودگی های مرکبات و باغات گونه های ضد این آفت از بین برده اند و کاهش بارندگی ها از جمله علت‌های این آفت هستند.
مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد در رابطه با راهکار مقابله با این آفت ها خاطرنشان کرد: محلول پاشی راهکار جهت مقابله با این آفت است که اثرات مخرب زیست محیطی بر گیاهان و جانواران ندارد.
جاوید بخت تصریح کرد: برآورد اولیه برای مقابله با این دو آفت ۲۰ میلیارد تومان اعتبار است که در صورت تامین اعتبار برای محلول پاشی با این دو آفت برگ خوار و جوانه خوار مقابله می کنیم. در حد مقدورات اقداماتی انجام شده اما باید اقدامات جدی تری انجام شود و برای سال آینده نیز برنامه مدونی اندیشیده شود.
وی ادامه داد: اقداماتی در زمینه این آفت ها انجام شده اما شیوع نیز بیشتر شده است و در صورتی که در دو سه سال پی در پی ادامه پیدا کند که در غیر این صورت منجر به خشک شدن جنگلهای بلوط می شوند.
شیوه مقابله با این آفت نیازمند بازنگری است
"امید سجادیان"، یک فعال زیست محیطی کهگیلویه و بویراحمد نیز در این زمینه گفت: روشی که در حال حاضر برای مقابله با این دو آفت برگ خوار و جوانه خوار تاکید می کنند سمپاشی با محلول بی تی است در حالی که مصرف آن به طور کامل از طرف اتحادیه اروپا ممنوع شده و بر اساس آخرین تحقیقات، تنها در برخی موارد محدود استفاده می شود.
وی اظهارکرد: سمپاشی باید دو ماه قبل یعنی از اسفند ۱۴۰۰ شروع می شد و هم اکنون جوابگو نیست ضمن اینکه سمپاشی می تواند گونه های دیگر جانواری را نیز از بین ببرد.
سجادیان تصریح کرد: اثراتی که محلول یاد شده روی بقیه گونه ها و خاک ممکن است داشته باشد مشخص نیست، حذف دشمن های طبیعی یک گونه، تغییرات اقیلمی، ضعف درخت، کم‌بارشی و عوامل دیگر باعث طغیان گونه‌های مهاجم می شود. این آفات خسارات جبران ناپذیری به جنگل های استان وارد خواهند کرد و نگران شیوع بیش از پیش این آفت در قسمت های دیگر جنگلهای زاگرس در استان هستیم.
این فعال زیست محیطی کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: تا دلیل طغیان جمعیت مشخص نشود نمی توان کاری کرد و به طور کلی وقتی یک گونه طغیان می کند یعنی شرایط محیط به نفعش تغییر کرده که باید این عاملی که تغییر کرده پیدا شود. ممکن است غذای آن زیاد شده یا شکارچی آن از بین رفته، شرایط اقلیمی به نفعش تغییر کرده باشه و یا گونه های رقیبش با سموم کشاورزی از بین رفته باشند که هنوز مشخص نیست.
وی بیان کرد: وقتی علت پیدا شد، راهکار خود به خود پیدا می شود و این محلول ها و این روش ها برای باغات مناسب هستند و برای جنگل کاری از پیش نمی برند و نهایتا هم اوضاع را بدتر می کنند.
گفتنی است که جنگلهای زاگرس گنجینه ارزشمندی در مناطق زاگرس‌نشین کشور محسوب می‌شوند که متاسفانه طی ۲ دهه گذشته عواملی از جمله آفات و بیماری‌ها، تغییر اقلیم، خشکسالی‌های پی در پی، قاچاق چوب و بهره‌برداری‌های بی‌رویه جنگل‌نشینان موجب شد که این جنگل‌ها در معرض خطر نابودی قرار بگیرند بنابراین نجات جان جنگلهای بلوط نیازمند اقدام فوری دستگاه‌های مربوطه است، در صورتی که احیای جنگل‌ها مورد بی‌توجهی قرار گیرد باید در آینده‌ای نه چندان دور شاهد زوال کامل این گنجینه طبیعی باشیم.
یاد آور می شود که ار مجموع مساحت یک میلیون و ۵۵۵ هزار هکتار استان کهگیلویه و بویراحمد، یک میلیون و ۳۹۵ هزار هکتار جنگل و مرتع است که از این میزان ۸۷۶ هزار هکتار جنگل و ۵۱۹ هزار هکتار مرتع می باشد. این استان نسبت به مساحت بالاترین سرانه جنگل و مرتع کشور را دارد بطوریکه به لحاظ وسعت نسبت در بین استانهای کشور پس از استانهای رتبه هفتم را داراست.