گروه سیاسی: بعد از انتخابات اخیر ریاست جمهوری ۱۴۰۰ یکی از موضوعاتی که بسیار مورد توجه قرار گرفت آسیب دیدن سرمایه اجتماعی بود که بخش قابل توجهی از آن ناشی از اقدامات دولت پیشین بود. بر همین اساس هم ترمیم این آسیب به عنوان یکی از اولویتهای دولت آقای رئیسی در دستور کار قرار گرفت و سفر های استانی و دیدار بدون واسطه با مردم به عنوان یکی از برنامه های اصلی در این راستا بیش از پیش مورد توجه دولت سیزدهم قرار گرفت اما در شرایط کنونی مشکلات اقتصادی به قدری است که حتی نمایندگان مجلس نیز به صدا در آمدهاند؛ نمایندگانی که از قضا در زمان رأی اعتماد به وزرا سنگ تمام گذاشتند اما حالا در آستانه یکسالگی دولت زمزمههایی از استیضاح برخی وزرا مطرح میشود. از طرفی این روزها مجلس در گیر و دار مسائل مختلفی است که هر کدام از آنها گوشهای از تشتت فراکسیونها و جبهههای مختلف فضای سیاسی کشور را نشان میدهد. همچنین تعداد امضاهای لازم برای استیضاح برخی وزرا جمعآوری شده ولی هیئت رئیسه مجلس تقاضای استیضاح را اعلام وصول نمیکند و نمایندگانِ خواهان استیضاح، ناراضی و در حال تلاش برای کنار زدن قالیباف و دیگر اعضای هیئت رئیسه هستند. درحالیکه تصور میشد مجلس یکدست در همراهی با دولت و قوه قضاییه عملکرد کمحاشیهتری داشته باشد اما گویا تضادها هر روز بیشتر علنی میشوند.
لزوم تصمیم هیئت رئیسه درباره استیضاح وزرا
در این باره علی کریمی فیروزجایی درخصوص آخرین وضعیت درخواستهای استیضاح که به هیات رئیسه رسیده است، گفت: تا این لحظه هیچ استیضاحی اعلام وصول نشده است، تا انشاءالله در جلسه آینده هیات رئیسه ببینیم چه تصمیمی اتخاذ خواهد شد. عضو هیات رئیسه مجلس اضافه کرد: در حال حاضر درخواست استیضاح دو وزیر صمت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیشترین امضاء را دارد.
وی درخصوص زمان نزدیکترین جلسه هیات رئیسه مجلس، ابراز داشت: هیات رئیسه در هفته آینده جلسه خواهد داشت اما مشخص نیست که حتما درخصوص استیضاحها تصمیمگیری صورت بگیرد یا خیر، در واقع زمان دقیق اعلام وصول و طرح آن معلوم نیست.
همچنین عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پاسخ به این سوال که آیا جلوگیری از طرح استیضاحها به منظور تعامل با دولت انجام میشود، عنوان کرد: به نظر من دولت خیلی این رفتار را مثبت ارزیابی نمیکند، بعضی از دوستان فکر میکنند که اگر استیضاحها را اعلام وصول نکنند کمک به دولت است، اما دولت اعتقادی به این ندارد، اگر داشت که از مجلس دفاع میکرد.
هیئت رئیسه در آستانه اخطار از سوی نمایندگان مجلس
لطفالله سیاهکلی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در رابطه با مساله استیضاحها که امضاء جمع آوری شده اما اعلام وصول نشده است، گفت: پیشبینی من به شخصه این است که در هفته آینده مجلس استیضاحها را اعلام وصول کرده و در دستور کار قرار دهد، اگر این کار را نکند به عملکرد هیات رئیسه ایراد وارد است و حتما ما تذکرات جدی را به هیات رئیسه خواهیم داشت.
وی در پاسخ به این سوال که جلوگیری از طرح استیضاحها به منظور تعامل با دولت انجام میشود، عنوان کرد: به نظر من دولت خیلی این رفتار را مثبت ارزیابی نمیکند، بعضی از دوستان فکر میکنند که اگر استیضاحها را اعلام وصول نکنند کمک به دولت است، اما دولت اعتقادی به این ندارد، اگر داشت که از مجلس دفاع میکرد.
نماینده مردم قزوین در ادامه ابراز داشت: من فکر میکنم که مجلس قوی، دولت قوی را میسازد، مجلس قوی باید به وظایف خود عمل کند. یکی از عرصههای بروز قوی بودن مجلس ورود دیوان محاسبات به این حوزهها است، بعد دیگر سوال و تذکر و استیضاح است. اینها ظرفیتهایی است که مجلس دارد و باید از این ظرفیتها استفاده کند تا وزرا و کابینه و دولت قدرتمندتر عمل کنند.
انجام وظایف مجلس، تضعیف دولت نیست
وی همچنین تصریح کرد: انجام وظایف مجلس، تضعیف دولت نیست. من معتقدم که برعکس است و به دولت قوت و قدرت میدهد، به مردم هم امید میدهد اگر وظیفهمان را عمل نکنیم مردم میگویند که «این ها باهم ساخت و پاخت کردهاند» ما باید اثبات کنیم که اینگونه نیست؛ هم مجلس و هم دولت قوای مستقل از هم هستند و باید وظایف خودشان را انجام دهند.
سیاهکلی در پاسخ به این سوال که «اکنون شاهد گرانی در حوزههای مختلف مانند خودرو، آرد، سبزیجات، شویندهها و ... هستیم، به نظر شما این نیاز وجود دارد که غیر از وزیر صمت وزیر دیگری در معرض سوال یا استیضاح بگیرد؟»، گفت: بله، وزرایی که مرتبط با گرانی هستند و کارشان به معیشت مردم برمیگردد باید بیایند به مجلس توضیح دهند که چرا این اتفاق افتاده است و چرا این حجم گرانی دارد به مردم تحمیل میشود، مجلس اینها را در دستورکار دارد.
باید ببینیم دولت چه برنامه ای دارد!
نماینده مردم قزوین در پاسخ به اینکه «با گذشت چندماه هیچ برنامه مدونی از سوی دولت مشاهده نمیشود»، اظهار داشت: من هفته گذشته که آقای رئیسجمهور به قزوین آمده بودند، در جلسه شورای اداری از ایشان خواستم که برنامهشان را درخصوص کنترل گرانیها بگویند که ایشان قول دادند به زودی برنامههای اقتصادی خودشان را اعلام خواهند کرد.
وی در واکنش به اینکه «آن برنامه ۷۰۰۰ صفحهای رئیس جمهور که قبل از انتخابات مطرح شده بود، چه وضعیتی دارد؟» عنوان کرد: دولت اعلام کرد که یک سندی را برای فعالیتهای خودش تنظیم کرده است که بهزودی به مجلس اعلام میکند تا ما در تنظیم برنامه هفتم پنجساله آن را هم لحاظ کنیم. در واقع منتظریم که این سند به دست ما برسد تا ببینیم دولت چه برنامهای دارد.
دولت آرامآرام به پایان یک سال فعالیتش نزدیک میشود. عملکرد دولت به خصوص در حوزه اقتصاد آن چیزی نبوده است که این میزان از مشکلات را رفع کند. دولت نیروهایی که در حوزه اقتصادی به کار گرفته است، از یکسو چندان توانمند نیستند و از سوی دیگر با یکدیگر هم اختلاف دارند. کارشناسان معتقدند کارنامه دولت در عرصه اقتصادی واقعا نگرانکننده است و استیضاح وزرا را نوعی تقابل میان مجلس و دولت می دانند و به صلاح نیست که در شرایط کنونی کشور، تقابلی میان دو قوه ایجاد شود. باید تفاهمی میان مسئولان ایجاد شود تا در همفکری نیروهای مفید به کار گرفته شوند و به نظرم با استیضاح تقابلها بیشتر میشود.
به گزارش اترک مقاومتی که در هیئترئیسه وجود دارد شاید به این دلیل باشد که احساس میکنند اکنون زمان مناسبی برای استیضاح یا قضاوت درباره عملکرد یک وزیر نیست و میخواهند حداقل عمر فعالیت دولت به یک سال برسد تا قضاوت دقیقتری از عملکرد دولت داشته باشند. شنیده ها حاکی از این است که رئیس جمهور تیمی را مشخص کرده تا کار وزرا را ارزیابی کنند و بعد نسبت به ترکیب آینده کابینه تصمیمگیری کند. با این همه سطح نارضایتی عمومی از وضعیت معیشت و اقتصاد به جایی رسیده که برای جلوگیری از وقایعی شبیه دیماه 96 و آبان 98 نیاز است دولت و مجلس دست به اقدامات مهمی بزنند که از آنها می تواند استیضاح وزرا باشد.