اترک_ انسیه بیعی: در یکی دو روز اخیر با توجه به برگزاری دور هفتم مذاکرات، واکنش های متفاوتی را در بازارهایی نظیر ارز، طلا، سکه و بش از همه خودرو شاهد بودیم. اما سوالی که ذهن جامعه را نیز به خود مشغول کرد وضعیت بازار است. اینکه با انجام مذاکرات و به ثمر نشستن آن و بالعکس چه سرنوشتی در انتظار بازار آشفته مسکن خواهد بود به یک دغدغه در این مدت کوتاه تبدیل شد. در این میان برخی کارشناسان معتقدند دو پارامتر اصلی موثر بر وضعیت بازار مسکن در ماههای باقیمانده از سال جاری وجود دارد که یکی سرنوشت مذاکرات وین و دیگری بازدهی نسبی سایر بازارهای رقیب است. شاید در این بین نقش مذاکرات در تعیین انتظارات غالب در بازار مسکن به مراتب پررنگتر باشد؛ کمااینکه تجربه چهار سال اخیر نشان داد اثر متغیرهای سیاسی بر بازار مسکن به مراتب بیش از هر زمان دیگری است و حساسیت بازار به وضعیت متغیر غیراقتصادی و نیز تغییرات قیمت ارز که بهطور مستقیم تحت تاثیر میزان ریسک متغیر غیراقتصادی است، افزایش یافته است. با این همه در هفته ای که گذشت گمانه زنی ها درباره بازار مسکن تا انتهای سال بالا گرفت تا جایی که می توان گفت در مورد تاثیر مذاکرات بر بازار مسکن تردیدهایی وجود دارد از این رو برخی معتقدند حصول توافق و گشایشهای احتمالی پس از آن میتواند رکود در بازار مسکن را افزایش دهد یا جلوی رشد بیرویه قیمت مسکن را بگیرد. برای بررسی این موضوع و تحلیل وضعیت بازار مسکن تحت تاثیر وضعیت سیاسی کشور و مذاکرات با میثم مهرپور تحلیلگر مسائل اقتصادی گفتگو کردیم. او با تأکید بر این موضوع که توافقاتی چون برجام میتواند بر منابع بانکی و روند تسهیلاتدهی بانکها تأثیرگزار باشد، می گوید تأثیر توافقاتی چون برجام بر قیمت مسکن محسسوس و ملموس نخواهد بود.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که احیای برجام یا شکلگیری یک توافق جدید، چه تأثیری میتواند روی بازار مسکن یا آیندۀ این بازار داشته باشد، گفت: قضیۀ احیای برجام یا توافق جدید تأثیر مستقیم روی بازار مسکن نخواهد داشت، بلکه میتواند بر سایر پارامترها یا شاخصهای اقتصادی تأثیرگزار باشد.
وی در ادامه، با اشاره به این که این امر میتواند بر منابع بانکی و روند تسهیلاتدهی بانکها تأثیرگزار باشد، افزود: یکی از مهم ترین بخشهای تسهیلات بانکها مربوط به حوزۀ مسکن است و شکل گیری توافقهای جدید، میتواند این بخش را بهبود بخشد.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی، با اذعان به این امر که طبعتاً با شکل گیری یک توافق جدید قیمت مسکن کاهش خواهد یافت و کاهشی نیز خواهد بود، ادامه داد: در ادامۀ این روند رونق در اقتصاد ایجاد میشود و صادرات و ورادات رونق میگیرد و طبعیتاً این موضوع خود به خود موجب میشود که منابع به این سمت هدایت شوند وو قیمت مسکن کاهشی جزئی را تجربه کند.
مهرپور، با تأکید بر این امر که توافق یا احیای برجام ناظر به مسائل دیگری است و مثلاً شکل گرفتن توافق میتواند منجر به بالا رفتن درآمد دولت شود، اضافه کرد: بخش مهمی از توافق این خواهد بود که فروش نفت افزایش پیدا کند یا تحریمهای مهمی که تا به امروز وجود داشته است، برداشته شود و همین امر میتواند در آمد دولت را بالا ببرد و وقتی که درآمدهای دولت افزایش پیدا کند.
وی تحولات در حوزههای پول و اعتبار در سیستم بانکی کشور را یکی دیگر از دستاوردهای دستیابی به توافق برشمرده و با شاره به این امر که توافقهای یاد شده میتواند بر نرخ ارز تأثیر بگذارد، اظهار داشت: در این صورت بازگشت ارز به کشور تسریع میشود و بهبود و از سوی دیگر منابع کشور افزایش پیدا میکند و این موضوع، بدان معناست که این امر میتواند بر حوزههای پولی و اعتباری کشور تأثیر بگذارد، بانکها رونق پیدا کنند و هم موجب کاهش نرخ ارز شود.
این کارشناسارشد علوم اقتصادی با تأکید بر این موضوع که این دو مورد در کنار هم، میتوانند قدرت خرید خانوارها را بیشتر کند و همۀ این مسائل میتواند به عنوان نقطه انرژی مثبت در حوزۀ مسکن محاسبه شود، تصریح کرد: این که نرخ ارز پائین بیاید، قدرت تسهیلاتدهی بانکها افزایش یا درآمد و قدرت خرید خانوار افزایش پیدا کند، همۀ این عوامل مواردی است که مطلوب و مثبت است و از این جهت میگوییم همۀ این مسائل میتواند در بخش مسکن تأثیرگزار باشد.
مهرپور، تزریق منابع آزاد شده از مسیر آزاد شدن داراییهای بلوکه شده یا بازگشت راحت تر منابع صادرت به کشور را از دیگر نقاط مهم حاصله از توافق برشمرده و با اذعان به این امر که این موارد میتوانند بر روی توان وامدهی بانکها تأثیر بگذارند، خاطر نشان کرد: زمانی که درآمدهای دولت بیشتر شود، دولت میتواند حمایتهای یارانه ای بیشتری را برای بخش مسکن در نظر بگیرد و این موضوع مجموعاً به این امر منجر میشود که مجموع درآمد خانوار بیشتر شده و بر قدرت خرید مسکن خانواده تأثیر مثبت گذاشته و آن را افزایش دهد.
وی، با تأکید بر این نکته که نباید انتظار داشته باشیم با یک توافق یا برجام کاهش شدیدی در قیمت مسکن اتفاق بیفتد و بازار مسکن دستخوش تحول شدید شود، این امر بسیار بعید است و هرگز اتفاق نمیافتد، یادآور شد: در حوزۀ تولید نیز صرفاً بخش تسهیلاتدهی دولت و بخش حمایتهای دولتی میتواند تقویت شود و افزایش پیدا کند، و اگر نه در حوزۀ تولید اتفاق مثبتی نخواهد افتاد.
این کارشناسارشد مسائل اقتصادی، زمین را نهادۀ اصلی تولید مسکن برشمرده و با اشاره به این که اجزای مورد نیاز ساخت مسکن در کشور، داخلی تولید میشود و ایران نیازی به غرب برای تولید این کالاها ندارد و همۀ این کالاها در خود کشور تولید میشوند، تأکید کرد: در این حوزه تغییر خاصی نخواهیم داشت، اما نباید فراموش کرد که روی سایر شاخصهای اقتصادی تأثیر خواهد گذاشت و قدرت تسهیلاتدهی بانکها را بهبود خواهد بخشید.
مهرپور، با تأکید بر این که نمیتوان با رفع تحریمها در حوزۀ مسکن انتظار معجزه یا یک رخداد بزرگ را داشت، گفت: این اتفاقات خواهد افتاد اما تأثیری که مسکن از توافقات خواهد پذیرفت، محسوس و ملموس نخواهد بود.