به گزارش اترک، باگذشت حدود دو سال از زمان گسترش ویروس کرونا، بسیاری از افراد به دنبال این هستند تا از تهدید کرونا فرصت ساخته و با ایجاد کسبوکاری موفق و پایدار بخشی از بار اقتصاد را به دوش بکشند و افرادی که چنین ارادهای را در خود ایجاد کرده نهتنها متضرر نشدند بلکه هرروز موفقتر از قبل نیز درخشیدند.
مشاغل خانگی جزو آن دسته از کسبوکارهایی است که کرونا نهتنها آنها را تعطیل نکرد بلکه به نحوی موجب رونقشان نیز شد و میتوان بهصراحت گفت که در عصر هیاهو و ترسان کرونا، شاهد پایداری مشاغل خانگی هستیم.
اگر نگاهی به فضای مجازی بیندازیم بهراحتی متوجه میشویم که اغلب افراد فعال در بخش مشاغل خانگی را بانوان تشکیل میدهد، هرچند که از گذشتههای دور بسیاری از زنان به انجام مشاغل خانگی مانند قالیبافی، تولید صنایعدستی، آرایشگری، شستوشو، اتوکشی و... برای ایجاد منبع درآمدی میپرداختند اما امروزه با تحولات حوزه فناوری اطلاعات، دسترسی سریع و راحت به اینترنت و شبکههای مجازی در سالهای اخیر کمک کرده تا مشاغل خانگی دچار تحول شگفتانگیزی شود و بازار بزرگترین را برای خود ایجاد کند.
آنچه در بحث مشاغل خانگی واضح است این بوده که مشاغل خانگی طیف وسیعی از کسبوکارها را دربر میگیرد و افرادی که به توانایی، خلاقیت، انرژی و نوآوری خود ایماندارند بهراحتی میتوانند وارد یک کدام از حوزههای این بخش شوند و حوزههایی هم نیاز به تخصص و مهارت ویژه دارد باکمی صرف انرژی و یادگیری مرتفع میشود و درنهایت افراد میتوانند درآمدزایی خوبی داشته باشند.
همانطور که گفتیم هر فردی با هر ایده و تفکری میتواند برای کسب درآمد و ایجاد یک شغل گام بردارد اما به نظر میرسد مشاغل خانگی برای بانوان سرپرست خانوار در اداره امورات زندگیشان نقش بسیار مهمی را ایفا میکند.
اگر بخواهیم مشاغل خانگی را به بیانی دیگر عنوان کنیم، میتوان گفت که هر خانه میتواند یک واحد تولیدی و خدماتی نقش مؤثری در راستای جهش تولید ایفا کند و صنایعدستی همچون قالیبافی، خیاطی، دامپروری و شیلات، فعالیتهای تولیدی و صنعتی و کسبوکارهایی با گرایش فناوری اطلاعات تنها بخشی از مشاغل خانگی محسوب میشود.
در کشورهای توسعهیافته زودتر از کشور ما به فکر ساماندهی و حمایت و برنامهریزی برای مشاغل خانگی افتادهاند و ایران هم از سال ۱۳۸۹ عملاً قانون ساماندهی و حمایت از اشتغال خانگی به تصویب رسید گرچه شاید دیرتر از سایر کشورها به فکر ساماندهی مشاغل خانگی افتاده باشیم اما اکنون با توجه ویژه به این مشاغل میتوان قسمتی از بار اقتصاد را بر دوش کارآفرینان خانگی گذاشت.
قطع بهیقین اگر ظرفیت مشاغل خانگی و تأثیرات آن در توسعه اقتصادی، اجتماعی و محرومیتزدایی از خانوادههای کمدرآمد و آسیبپذیر آنطور که شایسته است موردتوجه قرار بگیرد مشکلات بخشهای توسعهای و اقتصادی تا حدی کاهش خواهد یافت، بهخصوص برای استانی مانند خراسان شمالی که باگذشت سالها از تبدیلشدن به استان هنوز باید در بسیاری از بخشها عقبماندگی را تجربه کند و مردم استان هم از این عقبماندگی دچار مشکلات گوناگون شوند.
در گزارشهای قبلی اشارهکرده بودیم که خراسان شمالی جزو گرانترین استانهای کشور قرارگرفته بااینحال کسبوکارها و مشاغل خانگی مزایای زیادی به همراه دارند که حذف هزینههای جاری محیط کار مانند خرید، رهن و اجاره، مالیات، عوارض و قبوض مصرفی، ایجاد توازن بین مسؤولیت خانوادگی زنان و اشتغال آنان، حذف هزینه ایاب و ذهاب، استفاده از نیرو و تخصص اعضای خانواده، ایجاد زمینههای کار خانوادگی، امکان انتقال تجارب از طریق آموزش غیررسمی به شیوه استاد - شاگردی بین اعضای خانواده و... را میتوان بهعنوان چند نمونه اشاره کرد.
خالی از لطف نیست به این موضوع اشارهکنیم که صنایع بزرگ و کوچک در خراسان شمالی هم میتوانند با برونسپاری خدمات تولیدی مثل بستهبندی محصولات و... با اعتماد و آگاهی میتوانند روند توسعه مشاغل خانگی در این استان را تسریع بخشند.
وضعیت مشاغل خانگی در این خطه از شمال شرق کشور به بیان محمد اربابی مدیر توسعه کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان شمالی اینگونه است که«در راستای اجرای قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی و در جهت توسعه و پایداری و هدفمندسازی مشاغل خانگی در استان، مبلغ 318 میلیارد ریال تسهیلات در سال ۱۴۰۰ به این استان اختصاصیافته است که با عاملیت بانکهای رفاه کارگران و توسعه تعاون پرداخت خواهد شد.
افراد فعال و دارای مجوز مشاغل خانگی میتوانند با توجه به نوع رشته به دستگاههای اجرایی (جهاد کشاورزی، صنعت معدن و تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، بنیاد شهید و امور ایثارگران) که مجوز مشاغل خانگی خود را اخذ کردهاند مراجعه و در صورت تأیید دستگاه اجرایی نسبت به دریافت تسهیلات اقدام کنند.
اولویت پرداخت تسهیلات با طرحهای پشتیبان مشاغل خانگی است و در حال حاضر 323 رشته مشاغل خانگی مصوب ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی کشور است که افراد متقاضی فاقد مجوز میتوانند با توجه به علاقه، مهارت و تجربه خود رشته مربوطه را انتخاب و ضمن ثبتنام در سامانه مشاغل خانگی به آدرس mkh.mcls.gov.ir به دستگاه اجرایی جهت اخذ مجوز مراجعه کنند. صدور مجوزهای مشاغل خانگی بهصورت الکترونیکی بوده و نیازی به مراجعه حضوری متقاضیان به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیست.»