پیشبینیها حاکی از آن است در سال ۱۴۰۰ شاهد افزایش بیشتر سرانه مصرف گوشت مرغ در کشور باشیم. کارشناسان بر این باورند قیمت بالاتر سایر گوشتها در مقایسه با مرغ و بدتر شدن شرایط اقتصادی مردم و کاهش توان خرید آنها یکی از دلایل این رشد است.
اما صنعت پرورش مرغ گوشتی کشور با مشکلاتی مواجه است که در صورت مرتفع نشدن آنها این منبع پروتئینی نیز مانند گوشت قرمز و ماهی از سبد غذایی تعداد بیشتری از مردم حذف میشود.
مشکلات جدی مرغداران در تأمین نهادههای خوراک دام
محمد یوسفی، رئیس انجمن صنفی پرورشدهندگان مرغ گوشتی ایران، ازجمله این مشکلات را تأمین نهادههای خوراک دام به میزان کافی و به قیمت مناسب میداند.
وی ادامه داد: برای پاسخ به افزایش تقاضای جامعه برای خرید گوشت مرغ باید برنامهریزی درستی انجام شود که شامل تأمین مواد اولیه تولید به میزان کافی باقیمت مناسب میشود.
یوسفی از مهمترین این مواد اولیه را جوجه یکروزه، نهادههای خوراک دام، مکملهای خوراکی، دارو و واکسن عنوان کرد.
وی گفت: در حال حاضر تولید مرغ بیش از همه در بخش نهادههای خوراک دام و جوجه یکروزه مشکل دارد.
یوسفی با تأکید بر اینکه میزان نیاز کشور به جوجه یک روز ۱۴۰ میلیون قطعه است، افزود: اما در ماههای اخیر میزان تولید جوجه یکروزه کاهش داشته و مرغداران در تأمین آن برای تولید در واحدهای مرغداری با مشکل مواجه بودند.
وی تصریح کرد: همچنین قیمت جوجه یکروزه جهش داشت و فاصله آن باقیمت مصوب بسیار زیاد شد تا حدی که مرغداران برای خرید جوجه یکروزه با مشکل نقدینگی مواجه شدند و کمتر از ظرفیت واحدهای مرغداری جوجه ریزی کردند.
یوسفی یادآور شد: قیمت مصوب جوجه یکروزه ۴ هزار و ۲۰۰ تومان است در حالی در مقطعی مرغداران برای خرید هر قطعه جوجه تا ۱۱ هزار تومان پول پرداخت کردند.
وی بابیان اینکه گرانی جوجه یکروزه یک دلیل مهم برای کاهش تولید است، اظهار کرد: موج گرانی مرغ که از اسفندماه سال گذشته شاهد آن بودیم نتیجه همین اتفاق یعنی کاهش عرضه جوجه یکروزه و افزایش جهشی قیمت آن بود.
یوسفی اضافه کرد: کاهش عرضه جوجه یکروزه و بالا رفتن قیمت آن، تولید مرغ را کاهش و قیمتها را افزایش داد و همین امر سهم مرغ را در سبد مصرف خانواده کمتر کرد.
وی با اشاره به تصمیمات وزارت جهاد برای تنظیم بازار جوجه یکروزه و تعادل در قیمت آن، گفت: وزارت جهاد کشاورزی با موافقت دولت قبل، مجوز واردات تخممرغ نطفهدار را صادر کرده است تا از این طریق میزان عرضه جوجه یکروزه به بازار افزایش و قیمتها تعدیل شود.
یوسفی ادامه داد: هرچند این تصمیم تا امروز اجرانشده است، اما تأثیر خود را بر بازار گذاشته و قیمت هر قطعه جوجه یکروزه به ۷ هزار و ۵۰۰ تومان کاهشیافته است.
به گفته وی؛ همچنان جوجه یکروزه گران است و قیمت تمامشده تولید را برای مرغدار بالا میبرد.
رئیس انجمن صنفی پرورشدهندگان مرغ گوشتی ایران، مشکل جدی دیگری که امروز تولید مرغ با آن روبهرو است و نتیجه آن خارج شدن مرغ از دسترس درصد بیشتری از افراد جامعه میشود را تأمین نهادههای خوراک دام به میزان کافی باقیمت مناسب عنوان کرد.
یوسفی گفت: با میزان تولیدی که اکنون در مرغداریها انجام میشود، برای پاسخ به نیاز بازار مصرف، وزن مرغها در پایان دوره باید حداقل به ۲.۵ تا ۳ کیلوگرم برسد که برای آن نیاز به دان به میزان کافی است.
وی با بابیان اینکه یک مرغ گوشتی با ضریب تبدیل ۲ تا پایان دوره نیاز به حدود ۵۰۰۰ گرم خوراک دارد، افزود: یعنی بهطور میانگین میزان نیاز خوراک هر مرغ در روز حدود ۱۰۰ گرم است که این مقدار از خوراک در ابتدای دوره پرورش کمتر و در انتهای آن بیشتر میشود.
وی ادامه داد: یک برنامه غذایی مرغ باید بهگونهای تنظیم شود که بتواند تمام نیازهای غذایی جوجههای گوشتی را در طی دورههای مختلف رشد تأمین کند تا منتج به راندمان تولید و سودآوری شود و درعینحال از قیمت مناسبی برخوردار باشد.
به گفته یوسفی؛ در حال حاضر به میزان نیاز دان در اختیار مرغداران قرار نمیگیرد، ضمن اینکه بخشی از نهادههای خوراک باقیمت بازار آزاد و گران به دست آنها میرسد.
وی یادآور شد: عمدهترین هزینهها در بحث مرغ گوشتی را خوراک تشکیل میدهد و برای رسیدن به حداکثر پتانسیل تولید لازم است مواد غذایی در جیره مرغهای گوشتی با توازن صحیحی برقرار باشد، با توجه به مشکلات تأمین دان در شرایط کنونی، هزینه تمامشده تولید مرغ برای مرغدار بسیار بالا رفته است و ادامه آن میتواند منجر به کاهش قابل توجه تولید و عرضه آن شود.
یوسفی مقصر مشکلات تأمین نهادههای خوراک دام و بازار آنها را عدم هماهنگی بین دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت دانست.
وی تأکید کرد: هرچند کشور در تأمین ارز واردات نهادههای خوراک دام با مشکل مواجه است، اما مقصر اصلی مشکلات بازار نهادههای خوراک دام وزارتخانههای متولی هستند.
یوسفی همچنین بخشی از آشفتگی بازار نهاده را مربوط به بلاتکلیفی نوع ارز تخصیصی به واردات آنها عنوان کرد و گفت: مجلس اعلام کرد که تصمیم به حذف ارز ترجیحی (۴۲۰۰ تومانی) از واردات نهادههای خوراک دام دارد، اعلام این تصمیم بر بازار تأثیر داشت و آن را آشفتهتر کرده است.
زیان ۲۵۰۰ تا ۳ هزارتومانی مرغداران در هر کیلوگرم مرغ
حبیب اسدالله نژاد، نایبرئیس کانون سراسری مرغداران ایران نیز معتقد است؛ مشکلات که اکنون گریبان صنعت مرغ گوشتی را گرفته است اجازه نمیدهد مطابق با افزایش تقاضا در بازار مرغ تولید و عرضه شود.
وی از عدم تأمین نهادههای خوراک دام در دوره پرورش جاری مرغ گوشتی در کشور خبر داد و گفت: ۲۰ روز از آغاز دوره پرورش جاری مرغ گوشتی میگذرد، اما تا امروز دولت هیچ نهاده خوراک دامی باقیمت مصوب در اختیار مرغداران قرار نداده است.
اسدالله نژاد ادامه داد: به نظر میرسد با ادامه این روند مرغداران تا پایان دوره پرورش جاری مجبور به تأمین نهادههای دامی از بازار آزاد باقیمتهای بسیار بالا شوند که نتیجه آن کاهش تولید و بالا رفتن قیمتها در بازار مرغ است.
وی پیشبینی کرد: با توجه به شرایط نامساعد اقتصادی مرغداران برای تأمین نهادههای خوراک دام، در دوره بعد پرورش میزان جوجه ریزی ۳۰ درصد کاهش مییابد که خود زمینهساز افزایش دوباره قیمت مرغ در بازار است.
اسدالله نژاد یادآور شد: در واحدهای مرغداری ۷۰ درصد هزینه تولید مرغ مربوط به دان است.
وی با انتقاد از گرانی جوجه یک روز نیز گفت: جوجه یکروزه ۵ درصد از هزینه تمامشده تولید را تشکیل میدهد و به هر میزان که مرغدار آن را گرانتر بخرد قیمت تمامشده تولید مرغ نیز افزایش مییابد.
اسدالله نژاد قیمت تمامشده تولید حال حاضر هر کیلوگرم مرغ برای مرغدار را ۲۰ تا ۲۱ هزار تومان اعلام کرد درحالیکه قیمت خرید هر کیلوگرم آن از مرغداران درب مرغداری ۱۷ هزار و ۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان است.
وی تصریح کرد: بهاینترتیب مرغداران در هر کیلوگرم مرغ ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار تومان زیان میکنند.
اسدالله نژاد خواستار توجه بیشتر مسئولان برای رفع مشکلات تأمین و قیمت نهادههای خوراک دام و جوجه یکروزه شده و نسبت به آینده تولید در این صنعت در صورت عدم رفع مشکلات هشدار داد.
نایبرئیس کانون سراسری مرغداران ایران گفت: در حال حاضر یک دوره پرورش مرغ در تأمین نهادههای خوراک دام به میزان کافی و باقیمت مناسب تأخیر داریم و تکرار آن در دورههای بعد بدون شک موجهای گرانی بیشتری در بازار مرغ ایجاد خواهد کرد.
اسدالله نژاد سامانه بازار گاه (سامانه توزیع نهادههای دامی) را نیز ناکارآمد دانست که به دلیل اشکالات متعدد برآشفتگی بازار نهادههای خوراک دام دامن زده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین؛ نابسامانی در بازار نهادههای خوراک دام بیش از آنکه تحت تأثیر تأمین ارز باشد نتیجه ناهماهنگی بین دستگاههای مربوطه و تصمیمات غیر کارشناسی است که تاوان آن را مرغداران بازیان و مصرفکننده با کاهش توان خرید میدهد.