بررسی میدانی از داروخانه‌های مرکز استان و سایر شهرستان‌های مازندران نشان می‌دهد که مشکل کمبود واکسن آنفلوانزا سبب مراجعه چندباره بعضی از شهروندان به داروخانه‌ها طی روزهای اخیر و عصبانیت آنان شده است. مراجعه مکرر شهروندان درعین‌حال سبب ازدحام در داروخانه‌ها نیز شده است.
کمبود واکسن و دست‌خالی برگشتن شهروندان از داروخانه‌ها در حالی است که مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران می‌گویند که در یک هفته اخیر دستکم ۲۰ هزار دُز واکسن آنفلوانزا در بیش از ۶۰۰ داروخانه استان باهدف رفع معضل کمبود این واکسن توزیع‌شده است. داروخانه‌داران اما مدعی دریافت ۱۰ تا ۱۵ دز واکسن آنفلوانزا در این مدت هستند و می‌گویند روزانه گاهی تا ۱۵۰ نفر مراجعه‌کننده برای واکسن دارند.
شلوغی داروخانه‌های مازندران برای دریافت واکسن آنفلوانزا از حدود ۲۰ روز پیش شروع‌شده و همچنان باوجود وعده‌های مراجع تأمین‌کننده، ادامه دارد. کارکنان داروخانه‌ها نیز معتقدند طولانی شدن کمبود این واکسن سبب شده است تا افراد طالب واکسن آنفلوانزا گاهی همه‌روزه به داروخانه مراجعه تا شاید بتوانند نسخه خود را تبدیل به واکسن کنند و به همین دلیل هم ازدحام در داروخانه‌ها چند برابر گذشته شده است.
در زمان حاضر، قیمت واکسن آنفلوانزا با نرخ دولتی در داروخانه‌های استان مازندران ۲ میلیون و ۲۳۰ هزار ریال به فروش می‌رسد که به گفته داروخانه‌داران در صورت استمرار عرضه نامطلوب این واکسن، احتمال ایجاد بازار سیاه و افزایش ۲ برابری قیمت از سوی دلالان در استان وجود دارد.
بازدید میدانی از پنج داروخانه مرکز استان نشان می‌دهد که در هیچ‌یک از این مراکز واکسن آنفلوانزا به فروش نمی‌رسد و تردد مردم برای دریافت این واکسن قابل‌توجه است. گاهی جلوی پیشخوان مربوط به نسخه‌پیچی، صف طولانی بدون امکان رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی دیده می‌شود و کارکنان داروخانه‌ها از ازدحام به وجود آمده در برخی از ساعات روز نگران هستند و با اعلام اینکه واکسن آنفلوانزا موجود نیست از مراجعه‌کنندگان می‌خواهند داروخانه را ترک کنند.
به‌عنوان‌مثال در جلوی یکی از داروخانه‌های در خیابان فرهنگ ساری تعداد زیادی از مراجعه‌کنندگان واکسن آنفلوانزا بدون تبدیل‌شدن نسخه‌شان به دارو محل را ترک می‌کنند. گفت‌وگو با افرادی که ناامیدانه و بدون دریافت واکسن آنفلوانزا داروخانه‌ها را ترک می‌کنند سخت است چراکه بیشتر این افراد از سردرگمی و صحبت‌های متناقض در ارتباط با واکسن آنفلوانزا گلایه دارند و خواستار اطلاع‌رسانی شفاف مسئولان هستند.
سردرگمی مردم
یکی از شهروندان ساروی که موفق به دریافت واکسن آنفلوانزا دریکی از داروخانه‌های اطراف خیابان فرهنگ ساری نشد افزود: در روزهای گذشته مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مازندران مصاحبه‌ای مبنی بر رفع مشکل کمبود واکسن آنفلوانزا داشتند و من هم با اعتماد به مصاحبه مسئولان به داروخانه‌ای در خیابان فرهنگ ساری مراجعه کردم اما داروخانه‌دار از توزیع این واکسن در سطح داروخانه‌های استان ابراز بی‌اطلاعی کرد. وی خاطرنشان کرد: داروخانه‌داران تنها کمکی که به مراجعه‌کنندگان می‌کنند آن است که شماره ملی و شماره تماس مراجعه‌کنندگان را دریافت کرده تا در صورت تأمین این واکسن، بر اساس نوبت به مراجعه‌کنندگان تحویل دهند.
این شهروند ساروی تصریح کرد: اطلاع‌رسانی‌ها در ارتباط با تأمین واکسن آنفلوانزا با آنچه در بازار عرضه و تقاضا وجود دارد هم‌خوانی ندارد و باید هرچه سریع‌تر این سردرگمی‌ها رفع شود.
وی ادامه داد: دستکم یک ساعت در ترافیک خسته‌کننده خیابان‌های ساری سردرگم بودم و ۵۰ هزار ریال پول پارکینگ پرداخت کردم تا خودم را به یکی از داروخانه‌های فرهنگ ساری برسانم و با اطلاع‌رسانی که دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام داد و به این نیت که واکسن آنفلوانزا را دریافت می‌کنم به داروخانه آمدم اما خبری از واکسن آنفلوانزا نیست.
این شهروند ساری اضافه کرد: داروخانه‌دار با ابراز شرمندگی با دریافت شماره ملی من، گفت هرزمانی که این واکسن به داروخانه تحویل داده شد طبق نوبت با شما تماس برقرار خواهیم کرد.
کمبود واکسن آنفلوانزا و ایجاد بازار سیاه
باوجودآنکه معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت‌وگو با ایرنا از تحویل ۲۰ هزار دز واکسن آنفلوانزا به داروخانه‌های نقاط مختلف استان مازندران خبر می‌دهد، داروخانه‌داران مدعی هستند که به‌صورت هفتگی تنها ۱۰ تا ۱۵ دُز از این نوع واکسن به داروخانه‌ها تحویل می‌شود.
محمد ناظری یکی از داروخانه‌داران در شهرستان جویبار گفت: در پنج روز گذشته هیچ‌گونه واکسن آنفلوانزا به داروخانه شبانه‌روزی در جویبار تحویل نشد و ادامه این روند ایجاد بازار سیاه و باز شدن پای دلالان در توزیع واکسن آنفلوانزا را قوت می‌بخشد.
وی با تأکید بر اینکه باید در کنار تأمین واکسن، نظارت‌ها از نحوه توزیع هم افزایش یابد، افزود: روزانه ده‌ها نفر از شهرستان‌های دیگر استان برای دریافت واکسن آنفلوانزا به داروخانه شبانه‌روزی جویبار مراجعه می‌کنند اما با قاطعیت می‌گوییم که تمام این مراجعه‌کنندگان دست‌خالی از مراکز تحویل دارو خارج می‌شوند.
ناظری تصریح کرد: کمبود واکسن آنفلوانزا احتمال توزیع واکسن تقلبی در بازار سیاه را هم مطرح و تقویت می‌کند و لازم است به مردم اطلاع‌رسانی شود که به تبلیغات دلالان در فضای مجازی و حضوری توجه نکنند و به‌هیچ‌عنوان از این افراد سودجو واکسن نخرید.
وی گفت: مردم از شرایط به وجود آمده گلایه دارند چون ازیک‌طرف مسئولان می‌گویند که مشکلی در توزیع واکسن آنفلوانزا نیست و از سوی دیگر مردم با دست‌خالی داروخانه را ترک می‌کنند که باید این شرایط هرچه سریع‌تر به نفع مردم تغییر کند.
تزریق واکسن آنفلوانزا برای یک خانواده چقدر آب می‌خورد؟
قیمت یک دُز واکسن برای پیشگیری از شیوع آنفلوانزا ۲۳۰ هزار تومان است و اگر یک خانواده پنج‌نفری قرار باشد این واکسن را تزریق کنند باید مبلغ یک‌میلیون و ۱۵۰ هزار تومان هزینه کند.
یکی دیگر از شهروندان مازندرانی با ابراز گلایه از افزایش قیمت واکسن آنفلوانزا در ۲ سال گذشته، افزود: قیمت این واکسن در سال ۹۸ حدود ۴۵ هزار تومان بود اما در ۲ سال گذشته قیمت آن با جهشی قابل‌توجه به ۲۳۰ هزار تومان افزایش یافت.
وی تصریح کرد: بسیاری از مردم توانایی خرید واکسن آنفلوانزا را ندارند و دولت باید نسبت به تعدیل قیمت این واکسن با توجه به در پیش بودن روزهای سرد سال و احتمال شیوع آنفلوانزا اقدام کند.
این شهروند ساروی گفت: کمبود و قیمت نجومی واکسن باعث می‌شود که آنفلوانزا در استان شایع شود و از مسئولان می‌خواهیم هر چه سریع‌تر جلوی این نابسامانی‌ها را بگیرند.
وی ادامه داد: در ۲ روز گذشته به پنج داروخانه در ساری و شهرهای اطراف مرکز استان مراجعه کردم اما متأسفانه خبری از واکسن آنفلوانزا نشد و مردم از این ناهماهنگی‌های به وجود آمده گلایه دارند.
گلایه مردم به‌حق است
یکی از داروخانه‌داران قائم‌شهری گفت: گلایه‌های مردم در ارتباط با کمبود واکسن آنفلوانزا به‌حق است و از اینکه مردم باوجود در اختیار قرار دادن نسخه پزشک خانواده یا هر نسخه معتبر دیگر به متصدی داروخانه، واکسن دریافت نمی‌کنند، شرمنده می‌شویم.
محمد تیموری ادامه داد: در فضای مجازی فهرستی از داروخانه‌های شبانه‌روزی که واکسن آنفلوانزا در آن توزیع می‌شود منتشر و این امر باعث شد تعداد مراجعات به این داروخانه‌ها افزایش چشمگیری یابد و وقتی‌که مردم جمله "واکسن آنفلوانزا را نداریم" را از ما می‌شنوند برآشفته و گلایه‌مند از داروخانه‌ها خارج می‌شوند و به سراغ داروخانه‌های دیگر می‌روند.
وی اضافه کرد: همواره به مردم توصیه می‌کنیم برای شیوع هر بیماری واگیری، واکسن بزنند و دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنند اما وقتی‌که واکسن آنفلوانزا به‌درستی در اختیار مردم قرار نمی‌گیرد نمی‌توان صرفاً مردم را در ارتباط با شیوع یک بیماری مقصر دانست.
این داروخانه‌دار گفت: در سه روز گذشته بیش از ۴۰۰ مراجعه‌کننده برای دریافت واکسن آنفلوانزا در داروخانه میدان امام (ره) شهر قائم‌شهر مراجعه کردند اما هیچ‌یک از این عزیزان واکسن آنفلوانزا را دریافت نکردند.
وی تصریح کرد: زمان خاصی برای تأمین و توزیع واکسن آنفلوانزا در داروخانه‌های استان وجود ندارد و تعداد مراجعات مردم از شهرستان‌های هم‌جوار به این داروخانه در قائم‌شهر برای تبدیل نسخه خود به واکسن قابل‌توجه است.
شلوغی مطب پزشکان خانواده
نماینده پزشکان خانواده شهری مازندران هم گفت: جمعیت مطب پزشکان خانواده مازندران بر اساس آمارهای دریافتی در روزهای گذشته برای دریافت نسخه واکسن آنفلوانزا افزایش چشمگیری داشته است، اما برای پیمایش و رصد بیماری‌ها وقتی‌که با بیماران تحت پوشش تماس گرفته می‌شود می‌گویند که واکسن آنفلوانزا را از داروخانه نتوانستند پیدا کنند و نسخه‌شان تبدیل به واکسن نشده است.
دکتر یاسر قزوینی افزود: توزیع قطره‌چکانی واکسن آنفلوانزا باعث سردرگمی مردم شده است که باید برای رفع این چالش اقدامات لازم صورت گیرد. از سوی دیگر قیمت واکسن آنفلوانزا هم بسیار چشمگیر است چراکه یک دُز واکسن آن ۲۲۳ هزار تومان است که بسیاری از خانوارها توان پرداخت چنین پولی برای دریافت واکسن را ندارند.
این نماینده پزشکان خانواده شهری مازندران از دانشگاه علوم پزشکی مازندران خواست تا نسبت به رفع کمبود و تعدیل قیمت واکسن آنفلوانزا پیگیری‌های لازم را با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام دهد.
بررسی می‌کنیم
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم گفت: در یک ماه گذشته ۱۷ هزار و ۷۶۰ دُز واکسن آنفلوانزا در بین داروخانه‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران توزیع شد و دانشگاه علوم پزشکی بابل هم ۲ هزار و ۲۴۰ دُز از این نوع واکسن را در داروخانه‌های تحت پوشش خودش توزیع کرد.
دکتر محمدرضا شیران با اظهار اینکه تقاضای واکسن آنفلوانزا در استان مازندران چندان زیاد نیست اما به نسبت تقاضا تلاش شد که واکسن در اختیار داروخانه‌های استان قرار گیرد. افزود: با توجه به شلوغی داروخانه‌ها در روزهای گذشته برای دریافت واکسن، پیگیری‌های لازم برای افزایش سهمیه واکسن آنفلوانزا انجام خواهد شد.
وی بابیان اینکه با توجه به رعایت قابل‌توجه دستورالعمل‌های بهداشتی، در ۲ سال گذشته آنفلوانزا در مازندران شایع نبود و در سال جاری هم آماری از شیوع این بیماری در استان گزارش نشده است، گفت: اما مردم برای پیشگیری و جلوگیری از ویروس آنفلوانزا نیازمند تزریق واکسن هستند که به‌طور حتم به میزان تقاضا، افزایش دُزهای بیشتر این واکسن را پیگیری خواهیم کرد.