معضلات زباله گردی در بجنورد
شهر بجنورد با جمعیتی بالغ بر ۲۳۰ هزار نفر روزانه به طور متوسط ۱۳۰ تن زباله تولید میکند.
این زبالهها به صورت نیمه مکانیزه توسط سازمان مدیریت پسماند جمع آوری میشود که تفکیک نشده است.
حدود ۵ سال پیش این سازمان با شروع پروژه تفکیک از مبدأ گام موثری در راستای وضعیت زیست محیطی شهر رقم زد اما این طرح در حال حاضر به دلیل مشکلات مالی شهرداری و... تقریباً راکد مانده است.
انتظار میرفت با شروع خوبی که به صورت مراجعه متصدیان سازمان به درب منازل و ارائه اشتراک به ایشان انجام میپذیرفت پس از ۵ سال اکنون در وضعیت خوبی به لحاظ معضل زباله گردی ایستاده باشیم.
سؤال اینجاست چرا موضوع زباله گرد ها بعنوان یک معضل یاد میشود؟
طی بررسیهای میدانی صورت گرفته ارتباط مستقیمی بین بیکاری بخش قابل توجهی از اقشار کم درآمد، مشاغل آسیب دیده زمان کرونا، بیکاری فصلی و وجود زبالههای خشک قابل تفکیک بسیار زیاد در سطح شهر و درآمد قابل قبول و سرمایه بسیار ناچیز این شغل کاذب (گاهی خودرو شخصی، موتور، موتور سه چرخ, دوچرخه و حتی پیاده و کولبری) از جمله دلایلی است که به شیوع این معضل دامن زده است.
شیوه زباله گردی علیرغم مشکلات بهداشتی برای این افراد و انتقال بیماری به سایرین، آشفتگی و از هم پاشیدگی زبالهها در سطح معابر، تشدید بوی تعفن زبالههای بهم ریخته و دشواری کار کارگران زحمت کش سازمان مدیریت پسماند را به دنبال دارد، کارگرانی که به طور میانگین روزانه ۲۰ کیلومتر در سطح شهر برای جمع اوری زبالههای شهر بجنورد باید پیاده راه بروند دیگر رمق و انرژی جمع آگری زبالههایی که به واسطه زباله گرد ها بر روی زمین پراکنده شدهاند و بستههای پلاستیکی آنها پاره شده را ندارند.
شاید در نگاه اول و سطحی پیامدهای زباله گردی به همین موارد خلاصه شود اما اخیراً شاهد شیوع آسیب جدیدی در سطح شهر هستیم که بی ارتباط با این قشر نیست، مدتی است که در اقصی نقاط شهر نظیر شهرک فرهنگیان، جوادیه و... شاهد سرقتهای متعدد درپوش فاضلاب شهری که طی چند ماه گذشته خسارات زیادی به شهروندان بجنوردی به واسطه افتادن چرخ وسایل نقلیه در آنها تحمیل کرد و یا خروج روانابهای سطحی به معابر و خیابانها به دلیل نبودن درپوشها هستیم، این موضوع به موازات سرقت برخی تجهیزات پارکها و معابر عمومی نظیر سطلهای زباله، لامپ، صندلی، کفپوش گرانولی، کابل مخابرات و... پدیده ایست که روز به روز در حال افزایش است و بیم آن میرود که در صورت ادامه روند فعلی در آینده از کنترول متولیان امر خارج شود و هزینههای بسیاری را بر روی دست مدیران شهری و شهروندان بگذارد.
باید بپذیریم نیروی انتظامی به تنهایی توانایی مقابله با این چالش را ندارد و سهم ما شهروندان نظارت اجتماعی نسبت به اموال عمومی که متعلق به همهمان است میباشد.
اما در حوزه نهادی نیز میتوان اقداماتی انجام داد؛ تقویت طرح تفکیک از مبدأ به اجرای آن به صورت کامل موضوعی است که باعث جلوگیری از آسیبهای اجتماعی نظیر اعتیاد، زباله گردی، سرقت و...میگردد از اینرو این مسئله علیرغم اینکه یک موضوع زیست محیطی است قابلیت پیگیری و تخصیص اعتبارات کمکی و تقویت بخش خصوصی از بودجههای اجتماعی، فرهنگی، مبارزه با مواد مخدر و... را دارد تا شاهد وضعیت آشفته فعلی نباشیم.
باید بپذیریم که حل معضل زباله گردی صرفاً متوجه شهرداری نیست و مشارکت سایر دستگاهها را میطلبد، ارتباط زباله گردی با معضلات اجتماعی، افزایش بزهکاری و سرقت، اعتیاد و حشایه نشینی و.. اراده و نگاهی فراتر از شهرداری برای حل این مسئله را میطلبد و ضرورت ورود ستاد مبارزه با مواد مخدر، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و سایر دستگاهها بیش از پیش احساس میشود.
محسن عظیمی جانشین مدیرمسئول