هاشمی رفسنجانی با تاکید بر اینکه آن‌هایی که می‌خواهند عقل مردم را در بند کنند، نسبت به حق بشریت جنایت می‌کنند، اظهار کرده بود: «اکنون در بسیاری برخوردها، پلیس‌ها، امنیتی‌ها و حتا دادگاه‌های کشور به دنبال این هستند که ببینند تفکرات مجرم چیست. این در حالی است که این اقدام آنها از جرم‌های بسیار بزرگ به حساب می‌آید، چراکه او باید آزاد باشد تا بهتر فکر کند و هیچ نگرانی هم از اینکه چه چیزی به دست می آورد نداشته باشد. در این شرایط یکی از وظایف قطعی وزارت ارشاد این است که وسایل آزاداندیشی مردم را فراهم کند.»
رییس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه ما به عنوان مسلمان یک چارچوب آزاداندیشی داریم، افزوده بود: «زمانی که ما از آن چارچوب‌ها بیرون می‌رویم با مشکلاتی مواجه می‌شویم. این اصل اسلامی در جامعه ما باید به نوعی جای خود را باز کند.»
وی با بیان اینکه برخلاف نظام اسلامی است که دست و پای آزاداندیشان را در جامعه ببندیم و قلم آنها را بشکنیم و کتاب‌ها را سانسور کنیم، تصریح کرده بود: «درست نیست که ما چنانچه کسی را به چیزی متهم کردیم و او را به زندان بردیم به خانه و محل کار او برویم که ببینیم در آن‌جا چه چیزی نوشته تا با استفاده از این نوشته و تفکرات وی را محاکمه کنیم.»
یادآوری این نکته از آن جهت است که قطعا آیت الله هاشمی که از ارکان مهم انقلاب بود و سال ها بر مسند ریاست مجلس و مجمع تشخیص مصلحت نظام تکیه زده بود، گمان نمیکرد ۹ سال بعد که روزها و ماه ها از وفاتش می گذرد مهم ترین اثر مکتوبش یعنی خاطرات روزنوشت آیت الله توسط وزارت ارشاد دولت سیزدهم سانسور شود.
برای نخستین بار و پس از 23 سال، خاطرات روزنوشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، توسط وزارت ارشاد دچار ممیزی شده است و لیستی بلند بالا ودر حدود صد مورد از مقدمه و متن و پاورقی را برای حذف واصلاح به دفتر نشر معارف انقلاب به عنوان ناشر این کتاب ابلاغ کرده اند که منجر به آسیب دیدن بخش مهمی از تاریخ انقلاب خواهد شد.
محسن هاشمی رفسنجانی در یادداشتی نوشت: «بعد از ظهر شنبه بیست وهشتم ماه مبارک رمضان بود که از دفتر رییس جمهور تماس گرفتند بو رای افطاری جمعی از فعالان سیاسی با رییس جمهور دعوت کردند، دعوت را قبول کردم و بخاطر هوای بارانی و افزایش ترافیک چنددقیقه ای دیرتر از زمان تعیین شده به دفتر ریاست جمهوری رسیدم و دراین فاصله از دفترایشان تماس گرفتند تا مطمئن شود به جلسه می آیم یا خیر، چند نفر از میهمانان دیگر نیز در صحبتهایشان از اینکه بخاطر دعوت دیرهنگام در این جلسه به افطاری های خانوادگی وکاری وعده داده شده که حتی خودشان میزبان بودند، نتوانستند بروند، مانند خود من که برای افطار بنیاد بیماریهای خاص به عنوان یکی از میزبانان برنامه داشتم و از لزوم هماهنگی بیشتر در برنامه های دفتر رییس جمهور حکایت داشت.... پس از برگزاری نماز جماعت و صرف افطار به سراغ آقای رییسی رفتم و در گفتگویی سرپایی وکوتاه به ایشان خبردادم که برای نخستین بار و پس از 23 سال، خاطرات روزنوشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، توسط وزارت ارشاد دولت ایشان دچار ممیزی شده است و لیستی بلند بالا و در حدود صد مورد از مقدمه و متن وپاورقی را برای حذف واصلاح به دفتر نشر معارف انقلاب به عنوان ناشر این کتاب ابلاغ کرده اند که منجر به آسیب دیدن بخش مهمی از تاریخ انقلاب خواهد شد و همانجا نامه ای تنظیم و به رییس دفتر ایشان دادم .
اما شاید مهمترین نکته این مراسم، نه سخنان رسمی مطرح شده در نشست ونه گفتگوهای حاشیه آن، بلکه شرایط عجیب و سختی بود که آقای رییسی در آن قرار گرفته است واین شرایط را بخوبی می توان در چهره، سخنان و زبان بدن ایشان حس کرد.
نام آقای رییسی از حدود سی سال قبل در خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی، ذکر شده است وایشان بعنوان رییس بازرسی کل کشور دیدارهای زیادی با آیت الله داشته است وهمواره آیت الله هاشمی از آقای رییسی بعنوان چهره ای معتدل و مثبت یاد کرده است اما در این مراسم از نزدیک احساس کردم که آقای رییسی بگونه ای در محاصره مشکلات و تنگنا و محدودیت‌ها قرار دارد که نه می تواند به سمت حل مشکلات برود و نه با مردم درمیان بگذارد.
البته روسای جمهور پیش از این نظیر آقای خاتمی و روحانی نیز کما بیش در چنین شرایطی بوده اند اما تفاوت عمده آنها با آقای رییسی در این بود که بدنه اجتماعی حامی آنها و جریان سیاسی اطرافشان، به نوعی تنگناهای ایجاد شده برای رییس جمهور را درک کرده و در جهت عبور از آن با رییس جمهور همراهی و حمایت می کرد اما آقای رییسی با مشکلات و موانعی مواجه است که نه می تواند به تنهایی آنها را حل کند و نه از سوی حامیانش برای حل آنها حمایت می شود.
بخصوص در شرایط اخیر که مهمترین مشکل کشور گرانی های بی سابقه و تشدید تورم همراه با تحریم هاست که یکی از راه حل سریع و موثر مدیریت این شرایط پذیرش توافق هسته ای وافزایش درامد ارزی کشور است.
اما جریان سیاسی حامی آقای رییسی که هویت خود را در مخالفت با برجام می بیند نه تنها از پذیرش این توافق حمایت نمی کند بلکه حتی اگر اعضای دولت آقای رییسی در جهت حل آن گام بردارند اقدام به تخریب آنها می کند و در مقابل نسخه ای نیز برای حل مشکلات شدید معیشتی مردم جز شعارهای کلی ارائه نمی کند.
شاید آقای رییسی، نخستین رییس دولتی باشد که در فاصله 9 ماه از آغاز مسئولیتش، در یک دو راهی سخت قرار گرفته است:
اگر در جهت پذیرش توافق هسته ای حرکت کند از سوی برخی جریانهای سیاسی حامیش متهم به سازشکاری و ادامه راه لیبرالها و غرب‌گراها می شود واگر تحریم‌ها را رفع نکند و مشکلات اقتصادی تشدید شود، از سوی مردم متهم به خلف وعده و پیمان شکنی در جهت کاهش تورم و حل مشکلات اقتصادی می گردد.
سختی این دوراهی و تنگنا را در همان دقایق کوتاهی که در حال گفتگو با آقای رییسی بودم در چهره ایشان می دیدم و روز بعد از ملاقات که اخبار افزایش قیمت ماکارونی و نان صنعتی منتشر شد و با واکنش شدید افکار عمومی در فضای مجازی همراه گردید، این سختی را بیشتر حس کردم.
شاید اکثر چهره های اصلاح طلب حاضر در مراسم نیز چنین احساسی داشتند، اگرچه ما خود را در جریان سیاسی آقای رییسی تعریف نمی کنیم اما حساسیت و خطرات باقی ماندن دراین دو راهی سخت برای کل جامعه و آینده نظام را درک می کنیم اقتصاد طبقات متوسط و فقیر جامعه بیشتر از این تاب تحمل فشارها ونوسانات را ندارد.
اگر جریانات سیاسی تندرو اصولگرا از واقعیات وفاکت‌هایی نگران کننده ای که مدیران دولت آقای رییسی با آنها مواجه هستند، آگاه بودند، شاید اینگونه بر تنور شعار نمی دمیدند و می دانستند که ما همه با هر سلیقه و نگاه سیاسی، سوار کشتی جامعه ایران هستیم و اگر این کشتی نتواند فشار طوفان اقتصادی را تحمل کند، سرنوشت مشترکی در انتظار ماست.»
آنچه از نظر گذشت بخشی از گلایه های محسن هاشمی بود که در انتقاد از سانسور کتاب آیت الله نوشته بود. این اتفاق از نخستین و مهم ترین ممیزی های دولت سیزدهم بود که در زمان وزارت محمد مهدی اسماعیلی در وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی رخ افتاده است.