اترک_گروه سیاسی: بزرگترین چالشی که همچنان در دستور وظایف وزارت امور خارجه به عنوان یک موضوع دارای اولویت اساسی مطرح است، انجام و چگونگی احیای برجام است و به نظر می رسد مقامات دستگاه دیپلماسی و مذاکره کنندگان ایرانی با جدیت پیگیر تحقق این مهم هستند. احیای برجام با توجه به پیوند مشخص آن با موضوع رفع تحریم ها، اثر مستقیم و اجتناب ناپذیری بر زندگی و معیشت مردم دارد و از این رو دستگاه دیپلماسی این مهم را با جدیت پیگیری کرده و خواهد کرد. سعید خطیب زاده در اولین نشست مطبوعاتی خود در سال ۱۴۰۱ در پاسخ به سوالی در مورد عملکرد وزارت خارجه در سال گذشته گفت : کارنامه دستگاه دیپلماسی کشور در سالی که گذشت کارنامه بسیار قابل قبولی است هم در حوزه رفع تحریم ها و هم خنثی سازی تحریم‌ها و صیانت از منافع مردم ایران . وی ادامه داد: سیاست خارجی متوازن در عمل در حال پیگیری است. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از این نشست در مورد مذاکرات وین گفت: دولت آمریکا در مورد موضوعات باقی مانده در مذاکرات وین هنوز تصمیم سیاسی خود را نگرفته است و سعی می‌کند که موضوعات باقی مانده را گروگان مسائل سیاست داخلی خود کند.
وی افزود: ما ملت صبوری هستیم ولی تا ابد صبر نمی‌کنیم. اگر آمریکا می‌خواهد توافقی حاصل شود باید تصمیم سیاسی خود را بگیرد. خطیب زاده گفت: توافق بسیار در دسترس است؛ اگر آمریکا بداند و یقین کند و یقین داشته باشد که ما از خطوط قرمز خود نه رد می‌شویم و نه از خواسته‌هایمان کوتاه می‌آییم.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به آمادگی ایران برای ادامه مذاکرات با عربستان گفت: این گفتگوها نیازمند دستور کار مشخص است. ما نظرات‌مان را به صورت مکتوب ارائه کردیم و بهتر است که سعودی نیز نظرات خود را به صورت مکتوب ارائه کند.
همچنین بدر بن حمد البوسعیدی وزیر امور خارجه سلطنت عمان در تماس تلفنی با امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در مورد برخی مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین المللی مورد اهتمام مشترک از جمله برقراری آتش بس در یمن و همچنین مذاکرات وین گفتگو و تبادل نظر کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان در خصوص مذاکرات وین، از اعمال تحریم های مجدد از سوی آمریکا در مورد برخی از اشخاص و شرکت های ایرانی انتقاد کرد و خاطر نشان نمود: جمهوری اسلامی ایران آماده یک توافق خوب و پایدار می باشد اما طرف آمریکایی با برخی زیاده خواهی ها، مسئول مستقیم تطویل مذاکرات تا کنون بوده است.
همچنین فداحسین مالکی در خصوص سفر «انریکه مورا» معاون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران برای به سرانجام رساندن نتیجه مذاکرات برجام، گفت: ما در روزهای اخیر خصوصاً در ماه گذشته شاهد فعالیت‌ها و رایزنی‌های مستقیم و غیرمستقیم بین جمهوری اسلامی ایران و دیپلمات‌های اروپایی بودیم. شرایط پیچیده شده و بحران اوکراین این شرایط را پیچیده‌تر کرده است.
وی با یادآوری سفر اخیر وزیر امور خارجه ایران به مسکو درباره شروط برجامی روسیه، افزود: در این سفر روس‌ها مجاب شدند که برجام را نباید به بحران اوکراین گره زنند، لذا سفر مقامی از اتحادیه اروپا به تهران در ادامه این فعالیت‌های دیپلماسی در سطوح مختلف انجام گرفته است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: سفر امیرعبداللهیان و خرازی به کشورهای منطقه از جمله قطر مبین رایزنی‌های دیپلماسی اخیر است. مواردی در تمام مذاکرات از طرف ایران مورد تاکید قرار گرفته است؛ نخست اینکه خواسته ایران بر اساس قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها باید عملی شود و آن لغو تمام تحریم‌های حقیقی و حقوقی است.
مالکی یادآور شد: آمریکایی‌ها در مورد برخی تحریم‌ها مانند سپاه پاسداران حرف دارند، ما در مذاکره با وزیر خارجه روسیه نیز بر خطوط قرمز ایران تاکید کردیم و وی هم پذیرفت که آمریکا باید تمام تحریم‌های ایران را لغو کند اما آمریکایی‌ها در این موضوع تمایل به همکاری ندارند.
وی افزود: اینگونه رفت و آمدهای سیاسی مبین این واقعیت است که آمریکایی‌ها متوجه شدند که ایران آماده به نتیجه رساندن مذاکرات برجام است. البته یکی از چالش‌ها این است که آمریکایی‌ها تمایل ندارند اروپایی‌ها با ایران همراه و هم نظر شوند. آمریکایی‌ها دنبال ارتباط مستقیم با ایران هستند.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی گفت: به نظر می‌رسد که در حال نزدیک شدن به راهکار عملی هستیم و آمریکا چاره‌ای جز توافق ندارد. آنان با توجه به بحران اوکراین و برخی اتفاقات در منطقه، باید برجام را به سرانجام برسانند و به حق و حقوق ملت ایران تن دهند.
به گزارش اترک مذاکرات وین قرار بود تا پیش از سال جدید به توافق منجر شود، اما دست‌اندازهایی موجب گردید تا توافق به تاخیر افتد. قدر مسلم بحران اوکراین باعث شد تا روس‌ها در دو جبهه به به تلاش برای موفقیت بپردازند. نخست جنگ اوکراین که آنها را به اهداف از پیش تعیین شده‌شان برساند و دیگری مذاکرات وین که طرفین به توافق نائل آیند. اما آنچه که باعث شد تا روسیه نوع بازی و کنشگری خود را در قالب مذاکرات وین تغییر دهد تحریم‌هایی بود که آمریکا و اتحادیه اروپا به سبب جنگ روسیه علیه اوکراین، علیه این کشور وضع کردند. همین موضوع نیز باعث شد تا مذاکراتی که به مرحله نهایی رسیده بود و به گفته طرفین فقط تصمیمات سیاسی پایتخت‌ها مانده بود دوباره پس از مدتی متوقف شود. چنانکه جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عامل خارجی را علت توقف مذاکرات عنوان کرد. در همین خصوص روز سه‌شنبه بود که در جریان سفر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان به مسکو طرفین صحبت‌هایی را مطرح کردند که از آن بوی امیدواری نسبت به احیای توافق طی چند وقت آینده به مشام می‌رسید. چنانکه وزیر خارجه روسیه در نشست خبری با همتای ایرانی خود به مساله‌ای مهم اشاره کرد که به عقیده برخی حل مساله توقف برجام نیز درون آن دیده می‌شود. لاوروف با اشاره به اینکه اظهارات آمریکا مبنی بر اینکه مسکو در حال مانع تراشی بر سر راه تلاش‌ها در راستای احیای توافق هسته‌ای است، صحت ندارد گفت؛ روسیه تضمین کتبی از واشنگتن دریافت کرده است که تحریم‌ها اعمال شده بر مسکو در پی حمله روسیه به اوکراین مانع همکاری با ایران در چارچوب توافق نخواهد شد. همین اظهار نظر وی موجب شده تا از آن زمان تا کنون با واکنش‌های موافقی نسبت به رسیدن به توافق مواجه باشیم. چه اینکه یک مقام ارشد در وزارت خارجه آمریکا در این خصوص گفته؛ مجددا به ما اطمینان داده شد که روسیه همچنان برای دستیابی به توافق نهایی در وین همراه است. آنچه مسلم است سفر اخیر وزیر خارجه به روسیه تاثیر‌گذار بوده و می‌تواند بارقه‌های امیدی را در خصوص تصمیم نگرش روس‌ها به مساله احیای برجام، توافق و برداشته شدن تحریم‌ها ایجاد کند. هر چند که احیای برجام به سال شمسی جاری نرسید اما روندها سازنده است و می‌توان امیدوار بود که در بازگشت هیات‌های مذاکره کننده به وین شاهد احیای برجام و اعلام توافق باشیم.