دهم و یازدهم با این رویکرد که خانه‌های خالی در کشور فراوان است، سیاست‌های درستی را برای تأمین مسکن در پیش نگرفت و تنها در سال‌های پایانی اجرای طرح اقدام ملی مسکن، کورسوی امیدی را برای خانه‌دار شدن جوانان روشن کرد، جوانانی که در شهری چون یزد، خانه‌دار بودن یکی از اولویت‌های اصلی زندگی آنها است.
این طرح تأثیر چندانی در قیمت و تقاضای مسکن نداشت. بر اساس برآوردهای انجام شده شهر یزد بر اساس ازدواج‌های صورت گرفته، تغییر سبک زندگی و تمایل جوانان به خانه‌های مجردی، بد مسکن‌ها، احیای بافت فرسوده و حاشیه نشینی سالانه به ساخت ۱۰ هزا ر واحد مسکونی نیاز دارد و به دلیل عدم تحقق این مهم، نیاز انباشته‌ای ایجاد شده که قدرت خرید مردم را کاهش داده و خانه‌دار شدن را از اولویت زندگی یزدی‌ها خارج کرده است.
برای مثال در برخی از نقاط شهر که شاید زمانی تقاضایی برای زندگی وجود نداشت و بیشتر به حاشیه نشینان اختصاص یافته، با کمتر از یک میلیارد تومان نمی‌شود، صاحبخانه شد.
مناطقی از جمله حسن‌آباد، آزادشهر و … از جمله نقاط ارزان قیمت شهر هستند و در همین شرایط خانه‌های ویلایی در منطقه صفائیه به عنوان گران‌ترین نقطه شهر تا ۳۰ میلیارد تومان معامله می‌شوند و قیمت آپارتمان در همین منطقه ۱۳ تا ۱۵ میلیارد تومان است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت مسکن در استان یزد از سال گذشته تاکنون بدون اغراق دو برابر شده و این روند تورمی رو به رشد ادامه دارد. شاید دیری نخواهد پایید که مردم یزد هم مانند مرکز نشینان که روزی نگران پشت بام خوابی‌هایشان بودیم، این بار اتوبوس خواب شوند و فکر خانه‌دار شدن را از سر به در کنند.
بسیاری از صاحب‌نظران بازار مسکن عقیده دارند که دولت قبل در ابتدای امر صورت مسئله یعنی نیاز مسکن را پاک کرد و بعد از سال‌ها، در انتهای دولت طرح اقدام ملی مسکن را در پیش رو گرفت که هیچ نتیجه‌ای بر تأمین نیاز و مدیریت بازار مسکن نداشته و ندارد.
یکی از جوانان یزدی با گلایه از نقش کمرنگ دولت در خانه‌دار شدن جوانان اظهار داشت: جوانی که حداقل حقوق ۴ میلیون تومان دارد، چطور می‌تواند از پس خرید خانه برآید، آن هم در شرایطی که اجاره بها در یزد نسبت به سال گذشته چند برابر افزایش یافته است.
ناصر مرادی ادامه داد: خانه‌دار شدن برای ازدواج پسران یزدی یکی از آیتم‌های مهم خانواده عروس است اما این اولویت کم کم دارد رویایی می‌شود، یزدی‌ها به خانه به عنوان سرمایه زندگی نگاه می‌کنند و اگر نباشد، زندگی را پایدار نمی‌دانند.
وی افزود: تکلیف ما جوانانی که نه زمین و نه خانه داریم و با این شرایط آینده روشنی نیز جلوی رویمان نمی‌بینیم چیست؟ طرح‌های دولت قرار است چقدر به خانه‌دار شدن ما کمک کند؟
یکی دیگر از جوانان یزدی با اشاره به گرانی مسکن در یزد و محدود شدن ساخت و سازها گفت: باز طرح مسکن مهر، بسیاری از جوانان را خانه‌دار کرد اما در دولت گذشته، هیچ طرح قابل اجرایی برای مسکن‌دار شدن جوانان اجرا نشد و عملاً باید گفت ما باید آرزوی خانه‌دار شدن را به گور ببریم.
حمید دهقان چناری با اشاره به تاکید دولت به ازدواج جوانان و تسهیل امر ازدواج، گفت: با این شرایط کمتر پسر یزدی است که امکان ازدواج پیدا خواهد کرد زیرا جوانی که قادر به پرداختن اجاره مسکن نیست، چطور می‌تواند زندگی مشترک تشکیل دهد.
وی به تورم حاکم بر جامعه اشاره کرد و افزود: با این وضعیت جوانان اگر خیلی شاهکار کنند، از پس هزینه‌های خوراک و پوشاک خانواده بر می‌آیند و هیچ اطمینانی از موفقیت زندگی مشترک ندارند از این رو سن ازدواج در یزد به عنوان یک شهر سنتی در حال افزایش است.
دستمزدهای سرسام آور
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یزد هم در این زمینه ادعای دو برابر شدن قیمت مسکن در یزد نسبت به سال گذشته را تاکید کرده و دغدغه جوانان یزدی را به جا دانست.
حسن ذوالفقاری افزود: اصلی‌ترین دلایل افزایش قیمت مسکن، افزایش قیمت مصالح ساختمانی و دستمزد است که هم باعث کاهش ساخت و ساز و هم گرانی ساختمان‌های تمام شده است.
وی ادامه داد: از مسائل مهم در ساخت و ساز، هزینه دستمزد است. در حال حاضر کارگر روزی ۲۵۰ هزار تومان دستمزد می‌خواهد و در این شرایط استادکاران حاضر به کار ساعتی نیست و کار را به صورت پیمانکاری تقبل می‌کنند. تصور کنید زمانی که یک کارگر برای کار با پیکور ساعتی ۱۰۰ هزار تومان دریافت می‌کند، سایر بخش‌های ساختمان چقدر هزینه خواهد داشت.
گرانی تصاعدی قیمت مصالح ساختمانی
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یزد با بیان اینکه قیمت ساخت یک ساختمان بسیار معمولی برای هر مترمربع ۶ میلیون تومان است، اظهار داشت: گرانی مصالح ساختمانی از سوی دیگر قیمت مسکن را افزایش داده است به طور مثال تنها همین امسال، هر کیسه ۵۰ کیلوگرمی سیمان از ۲۵ هزار تومان به ۴۰ هزار تومان افزایش یافته است و اجرای هر مترمربع بلوک سقف و تیرچه نیز از یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
وی یکی از دلایل افزایش قیمت مصالح ساختمانی را افزایش هزینه‌های تولید عنوان و بیان کرد: برای مثال در این روزها قیمت گاز کوره‌ها بالا رفته در نتیجه آجر هم گران شده و از سوی دیگر سایر هزینه‌های زندگی نیز بالا رفته و فعالان همه بخش‌ها باید با همین شرایط زندگی کنند از این‌رو مصالح ساختمانی هم به عنوان یکی از کالاهای مورد نیاز، افزایش قیمت داشته است.
دلایل اختصاصی گران شدن خانه در یزد
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یزد در پاسخ به این سوال که گرانی مصالح ساختمانی و دستمزد در کشور هم روی داده است، دلیل دیگر افزایش قیمت مسکن در یزد نسبت به سایر استان‌ها را افزایش تقضا، کمبود مسکن و در نهایت افزایش قیمت مسکن دانست.
وی افزود: یزد از استان‌های مهاجرپذیر کشور است، این استان به دلیل داشتن مراکز متعدد علمی و دانشگاهی یکی از استان‌های هدف دانشجویان برای تحصیل است و تقاضا برای درمان در این استان که یکی از استان‌های برتر در ارائه خدمات درمانی است، تقاضای پزشکان برای دایر کردن مطب را افزایش داده از این تقاضا برای مسکن در استان رو به افزایش است.
ذوالفقاری افزود: از سوی دیگر، ساخت و ساز مسکن در استان به مراتب کاهش یافته است و می‌توان گفت که مسکن کمیاب است اما افزایش تقاضا باعث شده است که همین تعداد محدود هم با قیمت بالا به فروش برسد در نتیجه قیمت مسکن در یزد نسبت به سایر استان‌ها رشد قابل ملاحظه‌ای دارد.
اتوبوس خواب نمی‌شویم اما هم‌خانه می‌شویم
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یزد اظهار کرد: نگرانی بابت مشکلات کمبود مسکن در پایتخت از جمله اتوبوس خوابی در یزد وجود ندارد و راهکارهایی برای کمبود مسکن در استان در حال شکل گیری است برای مثال یزدی‌ها دوباره به سنت قدیمی هم‌خانگی بازگشته‌اند.
وی ادامه داد: به طوری که در بافت مرکزی و هسته اصلی شهر شاهد سکونت والدین و فرزندان متأهل در خانه‌هایی که این ظرفیت را دارند هستیم و می‌توان گفت که چند خانوار در یک خانه سکونت گزیده‌اند.
وعده سر خرمن
دبیر اتحادیه مشاوران املاک یزد درباره تأثیر ساخت آپارتمان‌ها در قالب طرح اقدام ملی مسکن نظر دادن درباره تأثیر آنها بر قیمت مسکن را به بعد از زمان واگذاری آنها موکول کرد.
وی تاکید کرد: هنوز آپارتمانی ساخته و به کسی تحویل داده نشده و الان برای اعلام نظر زود است چرا که اینها وعده‌های سرخرمنی به نظر می‌رسد که هیچگاه تأثیری در بازار مسکن نداشته است.
با این حال رویکرد دولت، تسهیل شرایط برای خانه دار شدن جوانان است و سقف تسهیلات پیش‌بینی شده در این حوزه در حال افزایش و از سوی اقساط نیز کاهش یافته است که جوانان از پس پرداخت آن برآیند اما جوانان یزدی چندان به اجرای این طرح‌ها برای خانه‌دار شدن خوش‌بین نیستند و انتظار دارند دولت ابتدا جلوی تورم کاذب موجود در بازار را بگیرد و سپس طرحی کارشناسی را برای این منظور اجرا کند./مهر