اروپا تعقیبکننده سیاستهای رژیم صهیونیستی در مذاکرات وین
اترک_ مسیح هنری: جدیدترین دور مذاکرات ایران و 1+4 که از دوشنبه هفته گذشته با هدف لغو تحریمها در هتل «کوبورگ» وین آغاز شده بود، جمعه شب در حالی به پایان رسید که بسته پیشنهادی ایران شامل دو سند درباره «لغو تحریم ها» و «اقدامات هستهای ایران» روی میز مذاکرات قرار گرفت. پیشنهاداتی که با درخواست مهلت هیأتهای مشارکت کننده برای بررسی بیشتر در پایتختها رو به رو شد. به این ترتیب، به خواست مقامات دیپلماتیک 1+4 قرار شد تا مذاکرات بعد از وقفهای کوتاه، این هفته و پس از بازگشت هیأتها از پایتختهایشان از سر گرفته شود.
در شرایطی که گفته میشد هفتمین دور مذاکرات هستهای ایران در وین ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تنها پس از پنج روز به پایان رسید. در واکنش به این روند خبرنگار روزنامه «والاستریتژورنال» در رشته توئیتی ضمن بیان اینکه برگزاری کمیسیون مشترک برجام و پس از آن بازگشت هیئتها به پایتختهایشان تأیید شده، گفت که این امیدواری وجود دارد که گفتگوها اوایل هفته آینده ادامه پیدا کند. این خبرنگار اعلام کرد: «حس اولیه این است که گفتگوهای ایران هنوز هم بسیار دشوار است و اکنون برخی از تیمها تمایل به مشورت با پایتختهای خود در خصوص بهترین راه پیش رو دارند».
بعد از پایان مذاکرات، خبرهای متناقضی درباره واکنش اولیه اروپاییان به نتیجه مذاکرات ابراز شد. امانوئل ماکرون در دبی به خبرنگاران گفت که بهنظر میرسد دور فعلی مذاکرات موفق نبوده و مواضع تغییری نکرده است. والاستریت ژورنال هم از قول دیپلماتهای اروپایی نوشت که احتمالاً احیای برجام دیگر ممکن نیست، ولی انریکهمورا معاون کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات را واقعگرایانه توصیف کرده و گفته که شاید مذاکرات هفته آینده به نتیجه برسد.
اروپا دنباله روی رژیم صهیونیستی در مذاکرات
شنیده ها حاکی از این است که هیئتهای اروپایی خواستار موکول شدن مذاکره به زمانی دیگر و بازگشت به پایتختهای خود شدند که با موافقت ایران و روسیه و چین این اتفاق افتاد. به نظر می رسد دنباله روی شدید اروپایی ها از آمریکا و تا حدی رژیم صهیونیستی که در این سه سال و نیم هم مشهود بود حالا در مذاکرات نیز خودش را نمایان ساخته است؛ اما داستان متون ایران که در دو موضوع هسته ای و رفع تحریم ها به 1+4 ارائه شده هم در روزهای اخیر پر خبر و برای رسانه های بین المللی جذاب شده بود و بخش زیادی از خبرهای رسانه ای را به خود اختصاص داد.
در حالی که وال استریت ژورنال به نقل از دیپلمات های اروپایی متون ایران را سختگیرانه و غیر واقعی خوانده ،علی باقری در گفت و گو با الجزیره، با بیان این که پیشنهادهای ایران به قدرتهای جهانی را نمیتوان رد کرد و این پیشنهادها بر اساس بندهای توافق سال ۲۰۱۵ هستند، از ارائه پیشنهاد سومی هم خبرداد که قرار است پس از موافقت قدرتهای جهانی با دو پیشنهاد اولیه، بلافاصله از سوی ایران ارائه شود . باقری همچنین در مصاحبه با المیادین گفت: «از زمانی که دو پیشنویس را ارائه کردهایم، با دیگر طرفها در اروپا چند نشست برگزار کردیم. ما انتظار داریم که دیگر طرفها پاسخ حقوقی و ادله منطقی خود را به پیشنهادهای ما ارائه کنند. ما در حال مذاکره برای دستیابی به یک توافق کلی هستیم تا شرایط برای بازگشت عضو خارج شده از توافق فراهم شود. سعی ما بر آن است که تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی آمریکا را رفع کنیم و اگر طرف مقابل اقدامات ناقض توافق را لغو کند، ما برای تعلیق اقدامات جبرانی خود آماده هستیم.»
روزنامه قطری «العربی الجدید»نیز به نقل از شخصی که او را مشاور هیئت مذاکراتی ایران در وین خوانده، نوشت: «پیشنهادهای جدید ایران شامل اصلاحات پیشنویسهای دورههای پیشین است. مذاکرات به صورت حرفهای جریان دارد.» وی اضافه کرد: «پیشنهادها بر لزوم رفع عملی تحریمهای آمریکا تأکید دارد. موضع آمریکا همچنان مانعی بر سر دستیابی به یک توافق است». العربی الجدید در ادامه به نقل از این منبع نوشت: «آمریکا میخواهد بخشی از تحریمهای اصلی را حفظ کند. طرفهای اروپایی منطق طرف ایرانی را درک کردهاند؛ اما آنها با فشار آمریکا مواجه هستند.»
رفع تحریم ها گام به گام نیست
معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان همچنین در گفت و گو با خبرگزاری کیودوی ژاپن در پاسخ به این سوال که در دو سند ارائه شده از سوی ایران به طرف های مقابل، آیا موضوع رفع تحریم ها گام به گام خواهد بود یا به صورت یک جا؟ خاطرنشان کرد: «رفع تحریم ها گام به گام نیست.» باقری همچنین درباره مدت زمان راستی آزمایی بیان کرد: «سه سند داریم که هنوز سند سوم به طرف مقابل تحویل داده نشده است. وی درباره بازخورد دو سندی که به طرف مقابل ارائه شد نیز گفت که هنوز در حال گفت و گو هستیم.» باقری در مصاحبه با وبگاه انگلیسی «میدل ایست آی» نیز تصریح کرد که مسئولیت آمدن پای میز مذاکرات برعهده آمریکا و نه ایران است. این رسانه انگلیسی در ادامه نوشت که علی باقری در این مصاحبه گفته که ایران تحت هیچگونه فشاری حاضر به توافق درباره برنامه غنیسازی هستهای خود نیست و این که توپ دقیقاً در «زمین آمریکاست». آن طور که این رسانه نوشته، معاون سیاسی وزیر خارجه تأکید کرده است که هماکنون بازگشت به پایبندی کامل به برجام و رفع تحریمهای جمهوری اسلامی به «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا بستگی دارد زیرا واشنگتن اولین طرفی بود که به صورت یک جانبه در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد.
به نظر میرسد که راه برای بازگشت به برجام آنچنان آسان نیست اما خوشبینی دو طرف میتواند به آسانتر شدن اوضاع کمک کند. ایران از خواستههای خود دست نخواهد کشید و بارها گفته که بر مواضع و شروطش برای بازگشت به تعهدات خود پافشاری میکند. از سوی دیگر دست تهران به دلیل اینکه غنیسازی اورانیوم را افزایش داده، بازتر است. واشنگتن مدعی است که برای رسیدن به یک توافق آماده است و موضوع لغو تحریمها را هم جدی تلقی میکند. با این حال تا این لحظه خبری از کم شدن این فشارها نبوده است. اما روشن است که دولت بایدن بیش از این نمیتواند بیگدار به آب بزند و نگرانیهایی که بابت بالا رفتن غنیسازی در ایران وجود دارد، ضرورت رسیدن به یک توافق را از سوی آمریکا و کشورهای عضو برجام بیشتر کرده است.در تازهترین اقدام ایران گازدهی به سانتریفیوژهای IR-۶را در فردو برای تولید هگزافلورید اورانیوم با غنی ۲۰ درصد را آغاز کرده است اما در عین حال به آژانس اجازه داده است تا راستی آزمایی خود در این سایت را افزایش دهد.ادعاهای رسانههای غربی این است که تهران با بعضی از مفادی که پیش از این با دولت قبلی توافق شده بود، موافقت کرده است. در این صورت میتوان گفت که گفتگوهای وین، قرار نیست که بار دیگر از نقطه صفر آغاز شود و همین نکته میتواند امیدها را برای رسیدن به یک توافق و ضمانت از سوی غرب به ایران، بیشتر کند.