جهش ۲ برابری ظرفیت صنایع تبدیلی اصفهان
اترک/وطن خواهان: جهش ۲.۳ برابری ظرفیت صنایع تبدیلی کشاورزی در استان اصفهان در یک بازه زمانی هشت‌ساله نشان از توجه به این بخش دارد که البته با بررسی مزایا و فواید آن بازهم حمایت و توسعه از این مقوله ضروری است.
خام فروشی یکی از اصلی‌ترین معضلات صنایعی همچون کشاورزی در کشورمان محسوب می‌شود، سود و عواید مشقت و رنج فراوانی که کشاورزان، دامداران، باغداران و تولیدکنندگان متحمل می‌شوند درنهایت به جیب افرادی می‌رود که کمترین سهم را در فرایند استحصال داشته‌اند.
صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به صنایعی گفته می‌شود که با انجام کارهای مختلف روی محصولات زراعی، باغی، دامی، طیور، شیلات، جنگل و مرتع، باعث افزایش ارزش اقتصادی آن شود. در حقیقت در این صنعت، انواع محصولات کشاورزی و دامی را به مواد مختلف و قابل‌مصرف تبدیل می‌کند و رابطه باارزشی بین کشاورزی و صنعت، ایجاد خواهد شد.
کارشناسان معتقدند برای اینکه بتوان صنایع را برای بهره‌برداری هرچه بهتر از تولیدات خام کشاورزی تشویق کرد، خود به برنامه‌ریزی، اقدامات مناسب، تسهیلات و حمایت‌های ویژه نیاز دارد و باید این نکته را مدنظر قرارداد که ارتقا و پیشرفت در این بخش به سود کشاورزی اصفهان و کشور خواهد بود.
ارتقای هرچه بیشتر صنایع تبدیلی و اضافه شدن واحدهای جدید برای فرآوری، تبدیل و بهره‌برداری صحیح و بهینه از محصولات خام کشاورزی ازجمله مباحثی است که امروزه در کشاورزی بیش از گذشته مطرح می‌شود.
ظرفیت ۷۲ میلیون تُنی فرآوری محصولات کشاورزی
در دولت‌های یازدهم و دوازدهم توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی بیش از قبل در دستور کار قرار گرفت و در استان‌های مختلف طرح‌ها و برنامه‌های متعددی اجرا شد.
بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، در هشت سال اخیر، ظرفیت فرآوری، نگهداری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی از ۳۲ میلیون تن به حدود ۷۲ میلیون تن افزایش‌یافته است.
تا پایان سال ۱۳۹۱، تعداد واحدهای صنایع تبدیلی و غذایی (فرآوری، بسته‌بندی و نگهداری) ایجادشده دارای پروانه بهره‌برداری از وزارت جهاد کشاورزی حدود ۶ هزار و ۴۵۲ واحد با ظرفیت حدود ۳۲ میلیون تن جذب ماده خام کشاورزی و اشتغال ۶۱ هزار و ۵۰۶ نفر بوده است.
از سال ۹۲ تاکنون بیش از ۶ هزار واحد صنایع تبدیلی و غذایی با ظرفیت حدود ۴۰ میلیون تن جذب ماده خام و اشتغال ۱۰۰ هزار نفر به بهره‌برداری رسید و اکنون بیش از ۷.۴ میلیون تن واحدهای فرآوری درحال احداث با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد نیز در کشور وجود دارد.
در این مدت ظرفیت نگهداری محصولات کشاورزی از طریق سردخانه‌های بالای صفر درجه از ۳۲۱ واحد به ظرفیت ۷۵۰ هزار تن به یک هزار و ۱۴۰ واحد به ظرفیت حدود ۴ میلیون تن افزایش یافت و در کنار آن بیش از یک‌میلیون تن سردخانه با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد در کشور درحال احداث است.
جذب ۱۴ میلیون تن مواد خام کشاورزی در طول یک سال
از سوی دیگر ظرفیت واحدهای فرآوری و بسته‌بندی انواع میوه و سبزی براساس جذب ماده خام از هفت میلیون تن در سال ۹۱ به ۱۴ میلیون تن تا پایان سال ۹۹ رسید و ظرفیت واحدهای خوراک دام، طیور و آبزیان نیز از ۶.۶ میلیون تن در سال ۹۱ به حدود ۱۵ میلیون تن تا پایان سال ۱۳۹۹، افزایش یافت. همچنین در این دوره بیش از یک هزار و ۵۰۰ واحد فرآوری، نگهداری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی بازسازی و نوسازی شده است.
در این بازه زمانی ظرفیت واحدهای تولید کود آلی نیز از ۳۷۰ هزار تن در سال ۹۱ به ۱.۹ میلیون تن تا پایان سال ۹۹ افزایش یافت و سه میلیون تن ظرفیت سیلوی صنعتی ایجادشده است.
در دولت تدبیر و امید علاوه بر توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی، توسعه زنجیره فرآوری گیاهان دارویی از صفرتا ۱۰۰ در اولویت برنامه‌ها قرار گرفت زیرا تولید اسانس‌های روغن در برخی از محصولات که یک کیلوگرم از ۳.۵ تن محصول استحصال می‌شود، ارزش زیادی دارد.
استان اصفهان ازجمله مؤثرترین مناطق کشور در صنعت کشاورزی و زیرمجموعه‌های آن به شمار می‌رود که در بخش صنایع تبدیلی نیز به موفقیت‌هایی دست‌یافت.
بر مبنای آمار و اطلاعات اخذ شده از سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان، ظرفیت صنایع تبدیلی کشاورزی در این دیار در یک بازه زمانی هشت‌ساله حدود ۲.۳ برابر بیشتر شده، ظرفیت جذب مواد خام در صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان در سال ۹۲، سه میلیون و ۱۷ هزار تُن در سال بود که اکنون به میزان افزون بر هفت تن رسیده است.
توسعه صنایع تبدیلی راهکار کاهش ضایعات
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: هم‌اینک تعداد ۶۶۲ واحد تولیدی از زیرمجموعه‌های این سازمان و صنعت، معدن، تجارت با ظرفیت حدود هفت میلیون در سطح استان فعالیت دارند.
مهرداد مرادمند افزود: برای کاهش ضایعات و افزایش ارزش‌افزوده در بخش کشاورزی راهی جز توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی نیست.
وی اضافه کرد: ضایعات محصولات کشاورزی در سه بخش تولید، عرضه و مصرف دسته‌بندی می‌شود و کاهش آن به افزایش واحدهای صنایع تبدیلی متعدد و متنوع نیازمند است.
در این پیوند یک پژوهشگر و معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان اعتقاد دارد که توجه هرچه بیشتر به صنایع تبدیلی کشاورزی در این استان راهکاری برای افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات است.
حمید مُلاحسینی افزود: کمبود و ضعف صنایع تبدیلی یکی از اصلی‌ترین معضلات صنعت کشاورزی در کشور و استان اصفهان است و این سبب می‌شود که در برخی بخش‌های زیرمجموعه این صنعت، رونق و پیشرفت مطلوبی حاصل نشود.
وی بابیان اینکه ارتقای صنایع تبدیلی، میزان تولید، درآمد و اشتغال را بیشتر می‌کند اظهار داشت: تولید بیشتر از طریق صنایع تبدیلی سبب ایجاد بازارهای جدید خواهد شد و تنوع مشتریان را در پی دارد./ایرنا