جوزپ بورل طی سخنرانی ویدئو کنفرانسی خود در شورای امنیت سازمان ملل درباره مذاکرات هسته ای ایران در وین گفت: من با همه طرف ها در حال گفت وگوی مستمر هستم تا همه طرف ها به برجام برگردند و این توافق به طور کامل اجرایی شود.
وی با بیان اینکه عناصر اصلی برای رسیدن به توافق کاملا شناخته شده و در دسترس هستند، گفت: همین حالا باید در مورد این موضوع تصمیم گیری شود.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یادآوری نقش سازمان ملل و اتحادیه اروپا در گسترش همکاری جهانی خاطرنشان کرد: لازم است با کشورهایی که با ما اختلاف دارند هم همکاری کنیم.
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست هفتگی با خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات بورل مبنی بر اینکه برای رسیدن به توافق در وین فاصله زیادی نداریم و اکنون نیز زمان آن است که گفت‌وگوها مجدداً و با سرعت از سر گرفته و تلاش شود تا از افزایش تنش جلوگیری شود و همچنین اعمال تحریم‌ها از سوی آمریکا، گفت: «سیاست یک بام و دو هوای واشنگتن سال هاست برای همه روشن است. وقتی این اظهارات برخی مقامات آمریکا را می‌شنوید که می‌خواهند خطای دولت ترامپ را جبران و کنشگر مسؤولی باشند و رفتارهای قانون گریزانه دولت ترامپ را در رفتار آنها می‌بینیند بیانگر این ضرب المثل است که قسم حضرت عباس را قبول کرد یا دم خروس را. دولت آمریکا بی اعتمادی جامعه جهانی را نسبت به خود باعث شده و ما به همین دلیل باید به دقت مراقب منافع و حقوق مردم ایران باشیم.»
وی درباره مذاکرات وین گفت: «ما همچنان در مسیر دیپلماسی حرکت می‌کنیم و این قطار همچنان از ریل خود خارج نشده و به رغم تمام بدعهدی‌های آمریکا. در این نقطه هستیم چون آمریکا از برجام یک طرفه و غیرقانونی خارج و فشار حداکثری را اعمال کرد که به شکست مفتضحانه منجر شد.»
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: «امیدواریم طرف آمریکایی هر چه زودتر به مسیری که نتیجه آن امضای توافق است برگردد برای رسیدن به توافق خوب و قوی آماده هستیم.»
سخنگوی وزارت خارجه درباره پیشنهادات ایران به آمریکا قبل از صدور قطعنامه اظهار داشت: «قبل از اجلاس حکام و صدور قطعنامه ایران مجددا تلاش کرد مسیر توافق را هموار کند. در تمامی این مدت این ابتکارات ایران بوده که به رغم کارشکنی‌ها و تطویل و اتلاف انرژی که آمریکا از ما و بقیه تلف کرده تلاش کردیم مسیر مذاکرات را جلو ببریم. قبل از نشست شورای حکام ابتکار ایران از طریق بورل به گوش طرف مقابل رسانده شد و ما حتی برای اولین بار از طریق دو وزیر خارجه دیگر این ابتکار و پیشنهاد ایران را منتقل کردیم و یک بازه زمانی طراحی و نقشه راهی داده شد ولی آمریکا مجددا تصمیم گرفت تطویل ایجاد کرده و توافق را عقب بیندازد و با این برداشت غلط و توهم که اهرم سازی می‌کند به شورای حکام رفت که البته پاسخ ایران قاطع و متناسب بود. الان مسیر همان مسیر دیپلماسی است. یک برهه‌ای مسیر اشتباهی را رفتند و سوء محاسبه داشتند و پاسخ آنها داده شد مسیر را از طریق بورل دنبال می‌کنیم.»
وی همچنین گفت: «اگر آمریکا بپذیرد براساس تعهداتش ذیل برجام باید کلیه حلقه‌های تحریمی را کنار بگذارد و تلاش بیهوده نکند که اجزای فشار حداکثری را حفظ کند براساس ابتکار ایران می‌توانیم توافق را نهایی کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اینکه چرا ایران اینقدر فرصت به آمریکا می‌دهد؟ اظهار داشت: آمریکا بیش از حد ممکن از این ابزار تحریم در نظام بین‌الملل استفاده کرده و برخی از تحریم‌های آنها شوخی است. رفتار آمریکا در بازگشت به تعهداتش مهم است. هر یک تحریمی که آمریکا اضافه می‌کند هر چقدر شکلی، کار خودش را سخت می‌کند. عناصری در داخل آمریکا و دولت آمریکا و کاخ سفید کمر همت بسته‌اند که میراث ترامپ را حفظ کنند. قطعا نمی‌توانند میراث ترامپ را حفظ کنند و خواستار مذاکره شوند.»
این در حالیست که رئیس هیات روسیه در مذاکرات وین، قطعنامه ضد ایرانی سه کشور اروپایی عضو برجام و ایالات متحده آمریکا در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اشتباه محاسباتی دانست اما مدعی شد که طرف‌های غربی همچنان به دنبال جمَع‌بندی گفت‌وگوها هستند.
میخائیل اولیانوف با انتشار پیامی در حساب توئیتری خود نوشت؛ قطعنامه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که توسط تروئیکا و ایالات متحده ارائه شد، دلایل (کافی) را برای این باور فراهم می‌کند که آنها تلاش کردند مذاکرات وین در مورد برجام را از مسیر خارج کنند.
وی مدعی شد: اما به نظر من این یک اشتباه محاسباتی راهبردی غیرعمد بود و این کشورها همچنان به دنبال نهایی کردن موفقیت آمیز مذاکرات وین هستند.
در واکنش به روند مذاکرات وین حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده سابق مجلس و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، گفت: «من سرنوشت برجام را در قالب داستان اساطیری پنلوپه تشریح می‌کنم؛ پنلوپه از اشراف‌زادگان یونانی بود که همسرش اودوسئوس ۱۰سال در میان جنگ تروا ناپدید شد و ۱۰سال هم بعد از جنگ هیچ خبری از او نبود. همه از بازگشت او ناامید بودند و به همین دلیل پنلوپه را تشویق به ازدواج مجدد می‌کردند و خواستگار‌های زیادی هم برایش وجود داشت، اما او که دلش با همسرش بود، منتظر ماند تا آنکه اصرار‌ها آنقدر زیاد شد که پنلوپه شرط گذاشت که کفنی برای همسرش می‌بافم و هر وقت بافت کفن تمام شد، ازدواج خواهم کرد. او کفن را می‌بافت و هر وقت به انتهای کار نزدیک می‌شد همه بافته‌ها را می‌شکافت و از اول می‌بافت. این کار را سه سال انجام می‌داد تا آنکه بالاخره اودوسئوس بازگشت. حالا حکایت کفن برجام است که می‌بافند و باز می‌کنند و باز هم می‌بافند و باز می‌کنند تا روزگاری به نتیجه برسد».
او ادامه داد: «اگر مذاکرات احیای برجام به نتیجه نرسد، حتما ایران بازنده اصلی خواهد بود، زیرا واقعیت این است که حتی توافق‌نامه‌های دوجانبه‌ای که با برخی کشورها می‌بندیم یا توافق‌های ۲۰ساله‌ای که امضا می‌کنیم زیر سایه تحریم‌ها بسته می‌شود و ایران در حالت تحریم این توافق‌ها را می‌پذیرد و نه در شرایطی عادی و حتما منافع ایران در این توافق‌نامه‌ها و قرارداد‌ها لحاظ نمی‌شود».
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره قیاس دو دولت روحانی و رئیسی در حوزه سیاست خارجی اظهار کرد: «این ایراد به دولت آقای روحانی وجود داشت که بیش از حد متکی به برجام شد و توجهی به مناسبات دوجانه با کشور‌های مختلف نداشت، اما این ایراد هم به دولت آقای رئیسی وارد است که توجه به مناسبات دوجانبه را فارغ از ضرورت رفع تحریم‌ها در نظر دارد. حتی از همین پیمان شانگ‌های بدون رفع تحریم‌ها امکان استفاده اقتصادی وجود ندارد یا آنکه مناسبات دوجانبه وقتی اثربخش می‌شود که محدودیت‌های بین‌المللی بر ایران وجود نداشته باشد. به فرض که ما بتوانیم نسبت به گذشته نفت بیشتری بفروشیم، اما توجه نداریم که این نفت را با تخفیف عجیبی عرضه می‌کنیم تا کشور‌های دیگر بخرند؛ ضرری برابر روزانه هزار میلیارد تومان که به کشور تحمیل می‌شود و حالا فرض کنید اگر شرایط عادی همین روزانه هزار میلیارد تومان را به مدت ۳۰روز یعنی یک ماه به ۳۰استان کشورمان می‌دادیم، چه میزان شکوفایی در تمام نقاط ایران به وجود می‌آمد. از طرفی اصلا این ضرر را هم کنار بگذاریم و برسیم به اخذ پول. ما در شرایطی هستیم که به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی اگر نفت‌مان را ارزان هم بفروشیم، در اخذ پولش با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستیم».