به نقل از ایرنا، بیگانگی کنونی رشتههای دانشگاهی با نیاز مردم و ناتوانی آن در گشودن گرهی از زندگی آنان کار را به جایی رسانده که به گفته مسوولان استان از جمعیت ۷۰ هزار نفری این شهرستان مرزی، تنها ۹۵ نفر دانشجو باشند، یعنی از هر ۶۲۱ نفر تنها یک دانشجو در این شهرستان در حوزه آموزش عالی تحصیل میکند.
گسترش فضاهای آموزشی و دانشگاهی در سراسر کشور از کلانشهرها گرفته تا دورافتادهترین نقاط کشور، به طور معمول این فکر را در ذهن ایجاد میکند که دیگر کسی دغدغه ادامه تحصیل را نخواهد داشت زیرا واحدهای دانشگاهی با رشتههایی متنوع پذیرای همه دانشجویان بوده و به همه علائق پاسخ خواهند داد.
در این بین عدم استقبال از برخی دانشگاهها ثابت کرده است که دیگر سیاستگذاری های آموزشی مشابه پاسخگویی به دیگر نیازها نیست، به تعبیر دیگر گاهی اوقات عدم برنامه ریزی در آمایش رشتهای و نبود تمرکز بر توسعه رشتههای دانشگاهی متناسب با نیاز مناطق، باعث میشود که دانشگاهها کمتر مهمانی را بر سفره پذیرایی علمی خود ببینند.
ایجاد رشتههای تحصیلی متناسب با نیازهای مناطق تاجایی اهمیت دارد که اگر دانشگاهها، نیروهای متخصص متناسب با ظرفیتهای آن مناطق تربیت کنند، شاید دیگر شاهد بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی و پدیدهای به نام بیکاری و پیرو آن مهاجرت سالانه هزاران جوان از شهرستان مرزی رازوجرگلان به کلانشهرها نباشیم.
دانشگاه پیام نور واحد راز با اخذ مجوز از سازمان مرکزی دانشگاه پیام نور از مرداد ماه ۱۳۸۶ با ثبت نام بیش از ۹۵ دانشجو در رشته مهندسی کشاورزی، مهندسی علوم دامی و رشته الهیات و معارف اسلامی فعالیت خود را آغاز کرد، ولی بعد از گذشت بیش از ۱۵ سال، به اذعان مسوولان استانی هنوز تغییری در آمار دانشجویان این شهرستان ایجاد نشده است.
استاندار خراسان شمالی اخیراً در سفری به این شهرستان مرزی، این عدم استقبال و بیگانگی فرزندان و خانوادههای رازوجرگلانی با دانشگاه را فاجعه آمیز خواند، زیرا بنا به آمار مسوولان به ازای هر ۶۲۱ نفر جمعیت این شهرستان تنها یک دانشجو وجود دارد.
+رشتههای تحصیلی شهرستان متناسب با نیازهای اهالی نیست
یکی از افراد دارای تحصیلات عالیه در شهرستان رازوجرگلان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: هیچ ارتباط و تناسبی بین دانش آموختگان رشتههای مختلف در این شهرستان یا دانشجویان زیادی که در شهرستانهای دیگر فارغ التحصیل میشوند، با نیازهای منطقه وجود ندارد.
عیسی محمدی با اشاره به عدم استقبال از دانشگاه پیام نور این شهرستان افزود: اگرچه برخی رشتهها چون علوم سیاسی، حقوق یا الهیات در جایگاه خود با اهمیت و لازمه پاسخگویی به بخشی از نیاز هر منطقهای هستند ولی نیاز کنونی شهرستان محروم رازوجرگلان، افراد تحصیلکرده و متخصص در حوزه کشاورزی، نوغانداری و پرورش اسب است.
وی افزود: خیلی از افراد این منطقه با مشاهده بیکاری دانش آموختگان رشتههای مختلف، دیگر رغبتی برای تحصیل در دانشگاهها پیدا نمیکنند، و حال آنکه اکثر جوانان این منطقه دوست دارند با استفاده از دانش روز، ظرفیت و استعدادهای منطقه خود را در حوزههای مختلف نوغانداری، اسبداری و صنایع دستی احیا کنند.
+دانشهای سنتی منطقه باید با دانش روز تلفیق شود
یک فعال فرهنگی و پزشک معتمد ترکمن در شهرستان راز و جرگلان گفت: برای استقبال از دانش و دانشگاه باید شاهد پیوند مشاغل سنتی منطقه چون اسبداری، فرشبافی و ساخت زیورآلات، با دانش روز در دانشگاهها باشیم.
دکتر عبدالجلیل غیادی با بیان اینکه تزریق دانش روز به رشتههای سنتی میتواند تحولی اساسی را در این منطقه کم برخوردار ایجاد کند، تصریح کرد: از آنجا که ۴۴ درصد ساکنان خراسان شمالی روستایی و از نظر سرانه درآمدی خانوار، در ردیف آخرین استانهای کشور هستند، مسوولان برای جذب دانشجو، چارهای جز ارتباط مداوم دانشگاه با بازار و رشتههای درآمدزا ندارند.
وی با بیان اینکه اهالی این منطقه هیچگاه با دانش و دانشگاه غریبه نبودهاند، افزود: بسیاری از جوانان این شهرستان در دانشگاههای معتبر کشور تحصیل میکنند ولی دلیل عدم استقبال اهالی از دانشگاه این شهرستان به عدم سنخیت رشتهها با نیازهای روز یا محدود بودن رشتههای تحصیلی برمیگردد.
+ نیازمندی رازوجرگلان به مراکز آموزش علمیکاربردی
دکتر غیادی، ایجاد دانشگاههای علمی، کاربردی را با نیاز این منطقه سازگارتر دانست و اظهار داشت: آنچه که بر هیچ مسوولی پوشیده نیست، ظرفیت ویژه این شهرستان مرزی در پرورش اسب و اسبداری، نوغانداری و صنایع دستی است، به گونهای که میتوانیم با ایجاد دانشکدههای علوم اسب، صنایع دستی و نوغانداری برای هر حوزه نیروی متخصص تربیت کنیم.
وی با بیان اینکه عامل اصلی توسعه در عصر حاضر، نیروهای متخصص و کاردان هستند، تصریح کرد: اسبداری و پرورش اسب (مهتری) یکی از مشاغل است که نه تنها نیاز کنونی این شهرستان، بلکه تمامی باشگاههای کشور است به گونهای که با ایجاد دانشکده علوم اسب و تربیت نیروهای مهتر در این منطقه، نیاز بسیاری از باشگاهای سوارکاری کشور تأمین میشود.
غیادی با تاکید بر اینکه مسوولان باید با کارشناسان هر منطقه ارتباط و تعامل مداوم داشته باشند، خاطرنشان کرد: ایجاد رشتههای تحصیلی دانشگاهی در هر شهرستان باید با توجه به نیازسنجیها و ظرفیت مناطق انجام شود تا شاهد استقبال از دانشگاه و اشتغالزایی پایدار در کشور و استان باشیم.
+اعطای رشتههای دانشگاهی در این شهرستان، کارشناسی شده نبود
رییس دانشگاه پیام نور رازوجرگلان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر ضرورت توزیع رشتههای دانشگاهی با توجه به ظرفیت هر منطقه تاکید کرد و اظهار داشت: بدون شک ارائه هدفمند رشتههای تحصیلی در دانشگاهها با توجه به تواناییهای هر منطقه، استقبال افراد را از دانشگاه دوچندان میکند.
احمد رضایی افزود: در واقع با توجه به ظرفیت ویژه شهرستان در رشتههای کشاورزی، نوغانداری، صنایع دستی و فقه و حقوق حنفی باید رشتههای تحصیلی نیز در همین جهت تعریف شود.
وی با اشاره به آمایش رشتهای در دانشگاههای پیام نور کشور، افزود: اگرچه این واحد دانشگاهی از مرداد ماه ۱۳۸۶ با رشته مهندسی کشاورزی، مهندسی علوم دامی و رشته الهیات و معارف اسلامی فعالیت خود را آغاز کرد و بعدها رشتههای تربیت بدنی، اقتصاد کشاورزی، حقوق و علوم سیاسی به آن افزوده شد ولی هم اکنون این واحد دانشگاهی تنها در رشته حقوق دانشجو میپذیرد.
رضایی با بیان اینکه بقای هر رشته تحصیلی در دانشگاهها بدون وجود امکانات آن رشته امکانپذیر نیست، تصریح کرد: کشاورزی یکی از رشتههایی بود که متناسب با ظرفیت رازوجرگلان تعریف شده بود ولی متاسفانه با وجود امکانات و آزمایشگاه مجهز در شهرستان، پیرو آمایش رشتهای، این رشته دانشگاهی نیز از این واحد آموزشی گرفته شد.
وی با اشاره به حذف رشته تربیت بدنی دانشگاه پیام نور رازوجرگلان یادآور شد: با وجود آنکه از ابتدا استقبال خوبی از این رشته صورت میگرفت ولی به دلیل نبود امکانات ورزشی از جمله استخر، این رشته نیز با اقبال چندانی مواجه نشد.
رییس دانشگاه پیام نور رازوجرگلان افزود: پیرو سفر اخیر استاندار خراسان شمالی به این شهرستان، با توجه به نیازسنجیهای صورت گرفته، ظرفیتهای علمی این دانشگاه در خدمت اقتصاد شهرستان قرار خواهد گفت به گونهای که رشتههای دانشگاهی متناسب با فعالیتهای منطقه تعریف خواهد شد.
علیرغم تماسهای مکرر با مسوولان اجرایی شهرستان رازوجرگلان، آنان با بهانه کردن جلسه و نشست، از اظهار نظر خودداری کرده و دادن هرگونه آمار و اطلاعاتی از آخرین وضعیت آموزشی و تحصیلات عالی شهرستان پرهیز کردند.
خراسان شمالی دارای ۳۰۱ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان است که بیشتر این مساحت در شهرستان راز و جرگلان واقع است.
این شهرستان سه بخش و ۶ دهستان دارد و ۹۵ درصد جمعیت این منطقه روستایی هستند.