جشنواره چهلم وارد مرحله اجرایی شد
چهلمین جشنواره فیلم فجر در شرایطی برگزار میشود که همه گیری ویروس کرونا کماکان ادامه دارد و هنوز معلوم نیست این دوره از جشنواره با چه مراقبتها و دستورالعملهایی به اجرا خواهد رسید.
براساس اعلام سازمان سینمایی کشور، بهروز افخمی، اسماعیل بنی اردلان، پوران درخشنده، حسین زندباف، مجید شاه حسینی، اسفندیار شهیدی و محمدحسین نیرومند به عنوان اعضای هیات انتخاب، آثار چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر را انتخاب خواهند کرد.
هر ساله با اعلام ترکیب هیأت داوران جشنواره فیلم فجر شاهد برخی اعتراضات و خرده گیری از سوی اهالی سینما هستیم که البته طبیعی و گه گاه سلیقهای هم هست. چرا که خواه ناخواه هر ترکیبی میتواند مورد انتقاد قرار بگیرد، اما آنچه به نظر میرسد این است که ترکیب هیأت داوران امسال ترکیب مناسبی از سینماگران، کارشناسان و افراد متخصص است. حضور چهار کارگردان صاحب سبک (که البته سبک و سیاقشان هم شبیه هم نیست)، در بین این ترکیب میتواند منجر به دیده شدن خلاقیتها و نوآوریها شود و البته پوران درخشنده به عنوان یک سینماگر پیشکسوت خانم که سالها تجربه حضور در جشنوارههای داخلی و خارجی را دارد ما را به انتخابها و خروجیهای این جمع امیدوارتر میسازد. با تمام آنچه گفته شد اما، جای خالی یک منتقد سینمایی در بین اعضای هیات انتخاب خیلی به چشم میآید که قطعاً میتوانست گروه انتخاب را کاملتر و تخصصیتر کند. اعضای هیات انتخاب امسال همگی از صاحب نامان سینما هستند، اتفاقی که در برخی دورههای گذشته نیفتاد و باعث ایراداتی به انتخابها و تصمیمهای این هیأت شد به گونهای که برخی فیلمهای رد شده توسط هیأت انتخاب به عنوانها و بهانههای دیگر وارد چرخه نمایش و داوری شد. به همین دلیل شاید اهمیت هیأت انتخاب گاه از خود داوران بخش مسابقه و سودای سیمرغ بیشتر باشد. باید توجه داشت که انتخاب کردن دانش و سابقهای روشن و قطعی نیاز دارد و فردی که قرار است آثار جشنواره فجر را که ویترین سینمای ایران است، انتخاب کند به آگاهی کامل و پشتوانه سینمایی محکمی لازم دارد. به انضمام اینکه صرفاً فیلمسازی، تدریس در دانشگاه، بازیگری و... برای حضور در هیات انتخاب جشنوارهای به اهمیت جشنواره فیلم فجر کافی نیست.
بر همین اساس در دورههایی از جشنواره فیلم فجر شاهد اتفاقات عجیبی بودهایم که به اعتبار کلی جشنواره صدمه وارد کرد و از طرفی ضعف سیستم انتخاب را نشان میداد. فیلمهایی که بعدها تکنیک و مضمون ارزشمندشان بر همه ثابت شد به جشنواره فیلم فجر راه پیدا نکردند، بعضی از اعضای این هیأت، نظرات شخصی حاشیه برانگیزی در رسانهها اعلام کردند و... . در حالیکه انتخاب برای یک جشنواره کشوری با انتخاب شخصی بسیار تفاوت دارد. یک سینماگر ممکن است از بین آثار یک سال بهترین اثری که دیده است را انتخاب کند، اما این یک انتخاب شخصی است و زمانیکه قرار است جایزهای برای یک انتخاب در نظر گرفته شود باید نگاهها تخصصی شود. ضمن اینکه اعتبار جشنواره و جوایزش حفظ شود و مادامیکه سعی بر این باشد که «دل کسی نشکند»، نه هیچ فرقی میکند که چه کسی در هیات انتخاب حضور دارد، نه در هیات داوران.
به همین مناسبت نگاهی اجمالی به اعضای هیات داوران چهلمین جشنواره فیلم فجر انداختهایم.
بهروز افخمی / نویسنده و کارگردان: سینمای حرفهای را برای اولین بار با فیلم «زیر باران» به کارگردانی سیف الله داد به عنوان مدیر فیلمبرداری تجربه کرد. از دیگر فعالیتهای جانبی او میتوان به تدریس سینما، عضویت در شورای هنرستان روایت فتح و نمایندگی در مجلس ششم شورای اسلامی اشاره کرد.
اسماعیل بنی اردلان / استاد دانشگاه: پژوهشگر، نویسنده و مترجم کتابهایی چون «معرفت شناسی آثار صناعی ایران»، «سرفرسنگهای تحول در مسیر نگارگری ایران» و «مجال آه» است.
پوران درخشنده / نویسنده، تهیه کننده و کارگردان: از فیلمسازان مطرح سینمای اجتماعی که برای ساخت فیلمهایش از بطن زندگی و جامعه موضوعات را پیدا میکند. او همچنین عضو انجمنهای فیلمسازان زن آمریکا (WIF)، کارگردانان مستقل آمریکا (IFP) و مرکز بینالمللی فیلم کودکان و نوجوانان یونسکو (CIFEJ) نیز است.
حسین زندباف / تدوین گر، تهیه کننده و کارگردان: برای تدوین فیلمهای «مرگ سفید»، «اتوبوس»، «چشم شیطان» و «حمله به اچ۳» برنده سیمرغ بلورین بهترین تدوین از جشنواره فیلم فجر شده است.
مجید شاه حسینی / مدیر فرهنگی، پژوهشگر و استاد دانشگاه: دکتر مجید شاهحسینی هر چند پزشک است، اما سالهاست در عرصه فرهنگ و مدیریت فرهنگی فعالیت میکند. او به مدت چند سال مدیر بنیاد سینمایی فارابی بود و دبیری دو دوره از جشنواره فیلم فجر را در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ بر عهده داشته است.
اسفندیار شهیدی / مدیر فیلمبرداری، کارگردان و استاد دانشگاه: فارغ التحصیل مهندسی طراحی از دانشکده علم و صنعت و فیلمبرداری از کالج ملی فیلم لندن است که از جمله آثارش در جایگاه فیلمبردار میتوان به «صخره»، «همیشه سبز» و «خانهای مثل شهر» اشاره کرد.
محمدحسین نیرومند / مدیر فرهنگی: در دولتهای نهم و دهم، مشاور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و در دولت سیزدهم هم به عنوان مشاور هنری و سینمایی، منصوب شد. در کارنامه حرفهای او تدریس در دانشکده هنرهای زیبا، دانشکده صدا و سینما و دانشگاه سوره نیز دیده میشود.