پژوهشهای مرکز آمار درباره میزان فعالیت کل کسبوکار اقتصادی در زمان شیوع ویروس کرونا نشان میدهد که ۳۸ درصد کسبوکارها در اسفندماه و فروردینماه فعالیتی نداشتند که این آمار در اردیبهشتماه به ۲۱ درصد رسیده است. در مقایسه با ماههای اسفند و فروردین فعالیت کسبوکارها در اردیبهشتماه ۱۷ درصد افزایش یافته است.
همچنین بنابر اعلام سازمان بینالمللی کار، این بیماری مرگبار که بدترین بحران از زمان جنگ جهانی دوم به شمار میآید، تاکنون خسارتهای مالی فراوانی را در پی داشته و میتواند موجب نابودی ۲۴۵ میلیون شغل در سراسر جهان شود.
بررسیها نشان میدهد مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده اعم از رستورانها و تالارهای پذیرایی، مراکز مربوط به گردشگری شامل هتلها و مراکز بومگردی، مراکز تفریحی، حملونقل عمومی مسافر برون شهری اعم از هوایی، جادهای، ریلی و دریایی و حملونقل عمومی مسافر درون شهری، تولید و توزیع پوشاک، کیف و کفش، باشگاهها و مجتمعهای ورزشی و تفریحی، مجتمعهای فرهنگی، آموزشی و هنری رستههایی هستند که در دوران پاندومی کرونا و اعمال محدودیتها متضرر شدند.
یکی از اصنافی که به شدت مورد آسیب کووید19 قرار گرفت، تالارهای عروسی و اصناف وابسته به آن بودند. به عنوان نمونه برای برگزاری یک مراسم عروسی، چندین شغل درگیر می شدند مثل قنادی، میوه فروشی، تالار عروسی، زیورآلات، لباس و... که حالا با کرونا و محدودیت ها در این زمینه همه این مشاغل تعطیل شده اند.
از سوی دیگر کارگرانی که در مراسم ختم هم فعالیت داشتند، دچار مشکل شدند. به طور مثال بارها مراجعه کرده اند، افرادی که در مراسم برگزاری مراسم ختم بودند، اما در حال حاضر با عدم برگزاری مراسم های مذهبی و ختم های یادبود این افراد بیکار شده اند. چون قرارداد کاری هم ندارند، امکان مراجعه به بیمه بیکاری را نداشته اند.
علاوه بر کارگران بیمه شده، کارگرانی بودند که در رستوران ها و هتل ها ظرف می شستند، یعنی به تعداد ظروفی که می شستند دستمزد دریافت می کردند، به طور مثال برای شست و شوی یک بشقاب ۵۰۰ تومان دریافت می کردند. این کارگران آسیب جدی دیدند. کارگران شرایط زندگی سخت و دشواری دارند. در حالی که یک نفر زمانی که به رستوران مراجعه می کند حداقل ۴۰هزار تومان برای صرف یک پرس غذا پرداخت می کند اما سهم کارگر برای نظافت ظروف رستوران برای هر بشقاب و قاشق حدود ۱۰۰۰ تومان است.
صنوفی مانند آرایشگاهها و خشک شوییها مشتری خود را در دوران کرونا از دست داده اند. میزان مراجعه مردم به خشک شوییها از ترس کرونا بسیار کم شده است، بسیاری از خشک شویی ها بیان می کنند، با توجه به اینکه حجم مشتری کاهش یافته استف صرفه اقتصادی ندارد که دیگ بخار خشک شویی را روشن نگه دارند. از دیگر کارگرانی که آسیب جدی دیدند, کارگران نظافت چی منازل ومغازه ها بودند. بسیاری از خانواده ها از ترس شیوع این ویروس دیگر نظافتچی در منزل خود راه نمی دهند. این دسته از کارگران در کف جامعه بودند، بیمه و قرارداد کار و درآمد ثابت نداشتند و در حال حاضر با وضعیت دشواری دست و پنجه نرم می کنند.
اینکه بارها مسئولان بیان کرده اند که مشاغل باید به سمت مشاغل اینترنتی برود, باید گفت که همه کارگران سواد کافی برای رفتن به سمت مشاغل مجازی را ندارند. به طور مثال افرادی بودند که سال ها با یک ماشین شخصی مسافرکشی می کردند، هیچ وقت هم به سمت تاکسی های اینترنتی نرفتند، چرا که سواد کافی در این زمینه ندارند. این دسته از افراد در حال حاضر یا بیکار هستند یا با درآمدهای کم مشغول کار هستند. دولت باید با راه کارهای دقیق تری برای بیکاری کارگران داشته باشد.
اگرچه شیوع کرونا به اقتصاد کل جهان آسیب جدی وارد کرده، اما تغییراتی که در الگوی زندگی اکثر مردم ایجاد شده موجب رونق گرفتن برخی کسبوکارها شده است.
با شیوع بیماری کرونا و اعمال قرنطینه و محدودیتهای تردد، مردم به ناچار مجبور شدند الگوی زندگی و چگونگی خرید و مصرف خود را تغییر دهند. این تغییر موجب رونق برخی کسبوکارهای اینترنتی شد. با توجه به اینکه در این دوران مردم بیشتر تمایل دارند که کالاهای اساسی مورد نیاز خود را در درب منزل تحویل بگیرند و حتیالمقدور از خانههای خود خارج نشوند، در نتیجه فروشگاههای اینترنتی و شرکتهایی که در کار ارسال کالا درب منزل فعال هستند، بیشترین سود را از شرایط فعلی میبرند و حتی با درج آگهی اقدام به جذب نیروی انسانی در این زمینه کردهاند.
به گزارش دویچه وله، درآمد آمازون در سه ماه گذشته در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال ۲۰۱۹ میلادی با ۳۷ درصد افزایش به ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار صعود کرده است.
البته این موضوع درباره فروشگاههای اینترنتی فعال در داخل کشور نیز صدق میکند و روابط عمومی یکی از این فروشگاهها در فروردینماه اعلام کرده بود که ظرفیت ارسال سفارشهای این فروشگاه ۲۰ الی ۳۰ درصد افزایش یافته و روزانه ۳۰۰ هزار کالا برای مشتریان ارسال شده است.
علاوه بر رونق کسبوکارهای اینترنتی، بازار تولید اقلام مقابله با کرونا نیز در این ایام سکه شده و بسیاری از بنگاههای تولیدی اقدام به تولید مواد ضدعفونی کننده همچون الکل و ژل دست کردند. همچنین برخی از کارگاههای تولید پوشاک که در این ایام دچار کرد بودند، تغییر رویه دادند و اقدام به تولید ماسک، گان و لباسهای یکسره مخصوص پزشکان کردند.
البته بر اساس اعلام قبلی دبیر اتاق اصناف، سال گذشته تنها ۷ درصد مشمولان وام کرونا از آن استقبال کردند که دلیل آن سخت دریافت این وام ها از بانک، بروکراسی اداری و نبود تفاوت بین وامهای عادی و وام کرونایی، مبلغ پایین وام بود که به ازای هر کارگر ۱۲ تا ۱۶ میلیون تومان و تا سقف سه کارگر به واحد صنفی اختصاص پیدا میکرد و نرخ این وام ۱۲ درصد بود.