خراسان شمالی در مسیر توسعه اقتصادی

به گزارش اترک، در ۱۹ مرداد ۸۳، منطقه شمال خراسان با هدف بهبود معیشت مردم محلی از خراسان بزرگ جداشد و به صورت استان مستقلی درآمد. در طی این 18 سال، پیشرفت های زیادی در توسعه این منطقه حاصل شده اما آمارها همچنان از پایین بودن نرخ های توسعه ای در خراسان شمالی خبر می دهند.

خراسان شمالی در زمینه توسعه ای از حداقل های خوبی مانند برخی صنایع بزرگ در جهت توسعه منطقه برخوردار است اما با این حال، هنوز با ضعف جدی در حوزه زیرساخت مانند حمل و نقل از قبیل ریلی، هوایی، جاده ای و ... برخوردار است. امری که علاوه بر اخلال درخدمت رسانی، باعث رانده شدن سرمایه گذاران از این استان می شود. 

ظرفیت های بالای خراسان شمالی در بخش های کشاورزی، صنعت، معدن و گردشگری می تواند این خطه را در مسیر رشد و توسعه قراردهد اما وجود مشکلاتی همچون ضعف زیرساخت ها، ضعف شبکه های حمل و نقل و نبود صنايع تبديلی مناسب در استان، توسعه این منطقه را با کندی مواجه کرده است.

+بی ثباتی مدیران استانی، یکی از دلایل توسعه نیافتگی خراسان شمالی

یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اترک گفت: بی ثباتی مدیران استان یکی از مواردی است که باعث شده تا پیگیری مصوبات و برنامه ها با مشکل مواجه شود که نتیجه همین عامل، غالب بودن نگرش های کوتاه مدت در برنامه های مدیران استان است.

یحیی نیکدل افزود: مطالبه گر نبودن مردم و رسانه ها از مدیران، مزید بر علت شده تا خراسان شمالی به مکانی برای رزومه سازی برخی افراد تبدیل شود.

نیکدل بیان کرد: یکی از برکات استان خراسان شمالی سفر مقام معظم رهبری به این استان است که اگر این سفر انجام نمی شد، خراسان شمالی همچنان از نظر اعتبارات توسعه ای با مشکل مواجه بود.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه باید بستر مناسبی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در استان ایجاد کنیم، اظهار داشت: همزمان با تاسیس استان در سال 1383، سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نیز ابلاغ شد که طبق آن، دولت اجازه سرمایه گذاری در مناطق مختلف را ندارد، بنابراین، باید بستری را برای ورود بخش خصوصی فراهم کرد که این مهم متاسفانه در کشور ما به خوبی اجرا نمی شود.

نیکدل خاطرنشان کرد: طبق قانون، سازمان های توسعه ای دولت مانند شستا و ایدرو و ایمیدرو، موظف هستند تا در مناطق کمتر توسعه یافته کشور سرمایه گذاری کنند اما برای انجام این امر، مسئولین استانی باید بتوانند تا آنها را پای کار بیاورند.

وی تصریح کرد: با اینکه استان خراسان شمالی حدود 300 کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان دارد و این کشور با داشتن گذرگاه‌های مرزی با ایران اما تاکنون تمایلی در جهت همکاری های اقتصادی از خود نشان نداده که این امر باتوجه به تفاهم نامه ای که دولت سیزدهم با کشور ترکمنستان انعقاد کرد، رایزنی مسئولین استانی با مقامات آن کشور را می طلبد.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: در زمان استانداری آقای پرویزی، تفاهم نامه ای بین خراسان شمالی با استان آخال ترکمنستان برای همکاری های اقتصادی منعقد شد که اندکی بعد رها شد؛ بسیاری از این قراردادها فقط جنبه امضا پیداکرده اند اما اکنون که چنین تفاهم نامه ای دوباره منعقدشده، لازم است تا مدیران اجرای آن را در دستور کار قراردهند.

+قوانین دست و پاگیر مانع فعالیت بخش خصوصی است

یک اقتصاددان در همین رابطه به خبرنگار اترک گفت: سرمایه گذاران، خواسته ها و تضمین هایی برای فعالیت می خواهند اما به جای ارائه تسهیلات و مشوق هایی به آنها، با قوانین دست و پاگیری در راهروی ادارات معطلشان کرده ایم که باعث بی رغبتی آنها به سرمایه گذاری می شود.

دکتر بهنام الیاس پور با بیان اینکه ضعف زیرساخت هایی مانند آب و برق در استان، به سرمایه گذاران آسیب وارد می کند، تصریح کرد: توسعه صنایع می تواند باعث توسعه استان شود که این عامل با ورود سرمایه گذاران به خراسان شمالی محقق می شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه بجنورد ادامه داد: یکی از فاکتورهای مهم سرمایه گذاری دسترسی به بازارهای هدف است که باتوجه به همجواری استان با ترکمنستان می توان از این ظرفیت استفاده کرد.

دکتر الیاس پور افزود: مشکلات مدیریتی همواره یکی از دلایل توسعه نیافتگی استان به شمار می رفته که همیشه درآمد حاصل از فروش نفت آن را می پوشانده؛ اکنون که به علت تحریم ها با مشکل فروش نفت مواجهیم، مشکلات مدیریتی نیز بیشتر به چشم می آید.

وی خاطرنشان کرد: سرمایه های انسانی قطعا می توانند به توسعه جامعه کمک کنند اما مشکل این است که ما از این ظرفیت استفاده نمی کنیم.

+باید از نخبگان بومی استفاده شود

عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه بجنورد نیز در گفت و گو با خبرنگار اترک بیان کرد: شرایط استان نسبت به ۲۰ سال گذشته خیلی بهتر شده اما بدیهی است که هنوز به شکل مطلوب خود نرسیده است.

دکتر محمد شیخ زاده افزود: بااینکه مقام معظم رهبری در سال ۹۱ فرمودند، خراسان شمالی باتوجه به ظرفیت های خود می تواند جزو ۱۰ استان برتر کشور شود، ولی در بیشتر شاخص های توسعه ای رتبه مطلوبی نداریم و به هدف گذاری های انجام شده یا نرسیده ایم یا به حد مطلوب آن نرسیده ایم که به نظر می رسد، برخی مسائل اداری در آن نقش داشته باشند‌.

رییس دانشگاه بجنورد خاطرنشان کرد: باید تقسیم کاری بین مدیران مختلف استان انجام شود تا هر یک، سهم خود را برای توسعه خراسان شمالی ایفا کنند.

دکتر شیخ زاده با بیان اینکه سفر مقام معظم رهبری و سفر اخیر رییس جمهور به استان می تواند باعث جهش توسعه ای خراسان شمالی شود، گفت: برای ورود سرمایه گذاران به استان باید برای آنها جذابیت ایجاد کنیم اما علاوه براینکه در این مهم ناکام بوده ایم، حتی برخی مواقع، ناخواسته موانعی را برای آنها ایجاد کرده ایم.

رییس دانشگاه بجنورد ادامه داد: فرآیندهای پیچیده برای راه اندازی کسب و کار می توانند سرمایه گذاران را منصرف کند، برای همین انجام حمایت های مادی و معنوی از آنان می تواند باعث رونق سرمایه گذاری در استان شود.

وی تصریح کرد: برای هر توسعه ای باید زیرساخت های آن مثل حمل و نقل فراهم باشد که استان خراسان شمالی در این زمینه نیز ضعف دارد.

عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه بجنورد با اشاره به اینکه یکی از شاخص های توسعه یافتگی شاخص توسعه منابع انسانی و آموزشی است، گفت: دانشگاه بجنورد با شعار دانشگاه جامعه محور و جامعه دانشگاه محور در خدمت حل مسائل جامعه استان و کشور است.

دکتر شیخ زاده بیان کرد: در همین راستا با صنایع بزرگ استان رایزنی کردیم تا مسائل آنها را به کمک دانشگاه حل کنیم.

وی خاطرنشان ساخت: برای جذب نخبگان باید برنامه هایی را درنظر بگیریم تا آنها حس مفید بودن در جامعه را داشته باشند؛ درهمین رابطه پیشنهاد دادیم تا در بجنورد کوی اساتید درنظر گرفته شود که بخشی از دغدغه آنها را رفع کنیم.

استان خراسان شمالی که با گذر از سن 18 سالگی وارد دوره جوانی خود میشود و از جهتی در آستانه یک میلیونی شدن قراردارد، در صورت توجه به ظرفیت های بالقوه آن مانند کشاورزی، صنعتی و گردشگری می‌تواند تحولی را در این خطه به وجود آورد. این مهم، در صورت تلاش های شبانه روزی و دلسوزانه مسئولین استانی و برنامه ریزی های جامع و بلندمدت به وقوع می پیوندد که در همین رابطه، سند چشم انداز ده ساله توسعه استان باید سرمشق مدیران استانی قرارگیرد.