مردم خوزستان در دوره‌های مختلف تاریخ، همواره در برابر دشمنان و غاصبان این سرزمین کهن ایستادگی کرده‌اند؛ در جای‌جای استان، آثار روشنی از دفاع، ایثار و صبوری مردم این دیار در برابر تجاوز بیگانگان به چشم می‌خورد.
یادمان جهاد عشایر عرب، نمادی از گذشته‌ای پرافتخار است؛ زمانی که عشایر عرب خوزستان با شجاعت در برابر قوای متجاوز انگلیس ایستادند.
این یادمان گواهی است بر آنکه مردم خوزستان در طول تاریخ، همیشه در صف نخست مقابله با متجاوزان بوده‌اند.
تقدیم بیش از ۲۳ هزار شهید از خوزستان در دوران جنگ تحمیلی مهر تاییدی بر بخشی از رشادت‌های مردم این استان سرافراز در دفاع از خاک ایران است.
مقام معظم رهبری در پیامی خطاب به مردم در پی تجاوز رژیم جعلی صهیونیستی به خاک مقدس ایران فرمودند: «بحمدالله یک ملّت در حدود ۹۰ میلیون جمعیّت، یکپارچه، یک‌صدا، شانه‌به‌شانه، در کنار هم، بدون هیچ‌گونه تفاوتی در خواسته‌ها و در مقاصدی که ابراز می‌کنند، ایستادند، شعار دادند، حرف زدند، از رفتار نیروهای مسلّح حمایت کردند، بعد از این هم همین خواهد بود».
این پیام بیانگر اهمیت همدلی و حفظ آرامش و مدیریت درست افکار و عمل در شرایط بحرانی است که مردم ولایتمدار ایران اسلامی همواره مهر تایید بر این ارزش زده‌اند.
یادگارانی از دوران دفاع مقدس در خوزستان باقی مانده‌اند که هر کدام گنجینه‌ای ارزشمند از تجربه و مدیریت در شرایط بحرانی و تجاوز دشمنان به این سرزمین هستند.
در این گزارش با برخی از افرادی که تجربه جنگ تحمیلی را داشتند و به خوبی می‌دانند که در شرایط بحران باید چگونه رفتار مناسب داشته باشند، مصاحبه شده است.
حسین ریحانی یکی از رزمندگان دوران جنگ تحمیلی است که در حال حاضر ۶۵ سال سن دارد و یادآوری خاطرات و تجربیات دوران جنگ همواره بخشی از صحبت‌های روزمره اوست.
وی بیان کرد: در دوران جنگ تحمیلی جوانی حدود ۲۰ ساله بودم که برای دفاع از میهن و مردمم به جبهه رفتم.
این رزمنده دوران جنگ تحمیلی افزود: خانواده به دلیل سن کمی که داشتم راضی به رفتنم به جبهه نبودند، اما من شبانه زمانی که همه خواب بودند از خانه خارج می‌شدم و به جبهه می‌رفتم.
ریحانی ادامه داد: آن دوران بسیار ارزشمند و طلایی بود و مردم با همدلی و کمک به یکدیگر تلاش داشتند تا از خاک و سرزمین خود با فدا کردن جان دفاع کنند.
وی گفت: با وجود آنکه جنگ تحمیلی زمانی شروع شد که مدت کوتاهی از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذشت و نظام هنوز به طور کامل بر تمام امور مستقر نشده بود، اما با همدلی مردم، دولت و نظام تلاش شد تا شهرها به جریان زندگی روزانه خود ادامه دهند و مردم به کار و زندگی خود مشغول بودند.
این رزمنده تاکید کرد: مهمترین مقوله در زمان تجاوز دشمنان و جنگ، حفظ آرامش و جریان داشتن زندگی است.
اُم علی از دیگر کسانی است که در ایام جنگ تحمیلی در خرمشهر ماند و در کنار مردان از شهر خود دفاع کرد.
وی گفت: برخی در ایام جنگ تحمیلی تصمیم گرفتند شهر خود را ترک کنند، اما افراد زیادی حاضر به ترک شهر و دیار خود نشدند و در خانه‌های خود ماندند و در کنار هم با دشمن مقابله کردند.
اُم علی سه پسر داشت که یکی از فرزندان وی در راه دفاع از میهن شهید شده بود. این مادر شهید از شجاعت رزمندگان و زنان آن دوران می‌گوید که با استقامت در کنار هم و نظام ایستادند و اجازه ندادند یک وجب از خاک این استان به دشمن واگذار شود.
وی حالا دیگر یک زن سالخورده با ۸۰ سال سن است، اما همچنان روحیه شجاع و دلیرانه خود را حفظ کرده است و از همه مردم می‌خواهد در مقابل غاصبان این سرزمین بایستند و با حفظ همدلی و آرامش و پایبندی به نظام جمهوری اسلامی به زندگی خود ادامه دهند.
مساجد مکانی برای همدلی و تجدید قوا در جنگ تحمیلی
ناصر نشاطی در دوران جنگ تحمیلی یک نوجوان بود که در لباس امدادگر به مردم و رزمندگان خدمت می‌کرد.
وی افزود: در دوران جنگ تحمیلی در منطقه کمپلو اهواز زندگی می‌کردیم. اولین روز جنگ مصادف بود با آغاز شروع به فعالیت مدارس و همان روز با مراجعه به مدرسه با درهای بسته روبرو شدم.
این امدادگر دوران جنگ تحمیلی عنوان کرد: با شروع جنگ، شهر حال و هوای دیگری گرفته بود و مردم در تکاپوی آماده شدن برای مقابله با تجاوز دشمن بودند.
نشاطی ادامه داد: مسجد محل به مردم تسلیحات می‌داد تا از شهر دفاع کنند. آن دوران از ظرفیت مساجد برای توزیع تسلیحات، کیسه‌های شن برای ساخت سنگر و اقلام و کالاهای مورد نیاز استفاده می‌شد و مردم می‌دانستند برای تأمین اقلام مورد نیاز خود باید به کجا مراجعه کنند.
وی گفت: مساجد مکان‌هایی برای توزیع کالا بودند و مردم برای کمک به هم‌نوع خود بیشتر به مسجد کالا اهدا می‌کردند تا وسیله‌ای را دریافت کنند. این اقدام نشان‌دهنده نهایت همدلی و همراهی مردم در شرایط بحرانی بود.
نشاطی ادامه داد: درب مساجد به صورت ۲۴ ساعته باز بود و مردم در مساجد برای کمک به دیگران تجمع می‌کردند و یا خبرهای جدید از جنگ می‌گرفتند.
این امدادگر دوران جنگ تحمیلی عنوان کرد: مردم در شهر ماندند و برای دفاع از شهر و سرزمین خود در کنار نیروهای مسلح جنگیدند.
ترویج فرهنگ بهبود الگوی مصرف در دوران جنگ تحمیلی
نشاطی با بیان اینکه فرهنگ بهبود الگوی مصرف در دوران جنگ بین مردم بسیار پررنگ شده بود، افزود: متاسفانه این روحیه اکنون بسیار کم شده است، در حالی که این تفکر در کمک به اقتصاد کشور بسیار اهمیت دارد.
منیتی در دوران دفاع مقدس وجود نداشت
این امدادگر دوران جنگ تحمیلی با بیان اینکه مردم در آن دوران دیگر نگران خود نبودند و تنها به فکر کمک به دیگران بودند افزود: مردم به بهای از دست دادن جان خود به فکر کمک به هم‌نوعان خود بودند، همه به یکدیگر اعتماد داشتند و در زمانی که موشک به شهر اصابت می‌کرد، برای کمک به مصدومان می‌شتافتند.
وی گفت: در زمان جنگ، قومیت دیگر تعریفی نداشت و همه خود را ایرانی می‌دانستند و به دور از هر تفکر، جایگاه و مذهبی برای کمک به یکدیگر و دفاع از میهن تلاش می‌کردند.
نشاطی با بیان اینکه انسان‌های آن زمان بسیار ناب بودند ادامه داد: امید است این روحیه همچنان در مردم این سرزمین برای کوتاه کردن دستان متجاوزان پایدار بماند.
سواد سلامت و آرامش در جنگ بسیار مهم است
سارا احمدی نیز در دوران جنگ تحمیلی در اهواز دوران کودکی خود را سپری می‌کرد. در شرایط جنگ تحمیلی به مدرسه می‌رفتیم و در همان دوران نخستین دوست دوره زندگی خود و همکلاسیم را از دست دادم.
وی گفت: همدلی و نوع‌دوستی دوران جنگ را زمانی تجربه کردیم که چهار خانواده به خانه عموی من پناه برده بودند و عموی من با وجود آنکه پسرش شهید شده بود، با صبر و بزرگی از چهار خانواده میزبانی نمود. شاید این میزان معرفت اکنون دیگر دیده نشود.
احمدی افزود: دوستی و همدلی مردم با یکدیگر برکت و آرامش را به همراه داشت و با وجود شرایط سخت جنگی، مردم با خوشی در کنار هم زندگی می‌کردند.
وی مدیریت بزرگترهای خانواده یا یک جامعه را در شرایط بحرانی بسیار مهم دانست و افزود: پدر و مادرها باید مدیریت بحران و سواد آرامش را فرابگیرند تا در شرایط بحرانی و جنگی کودکان و نوجوانان را مدیریت کنند.
این شهروند اهوازی ادامه داد: جنگ یک تحمیل خارجی است و ترس زیادی برای بچه‌ها به همراه دارد؛ به همین دلیل فراگیری سواد سلامت و آرامش برای مدیریت خانواده و جامعه بسیار اهمیت دارد.