جزئیات مذاکرات: فضایی حرفه‌ای اما پیچیده
به گزارش اترک، دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، با حضور هیئت‌های ایرانی به ریاست سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، و هیئت آمریکایی به سرپرستی استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه، برگزار شد. بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، به‌عنوان میانجی اصلی، نقش کلیدی در انتقال پیام‌ها بین دو هیئت ایفا کرد. این مذاکرات، که در یکی از مکان‌های دیپلماتیک متعلق به سفارت عمان در رم انجام شد، دومین دور گفت‌وگوها در ایتالیا پس از دور دوم بود که پیش‌تر در همین شهر برگزار شده بود.
به گزارش ایسنا و پست وزیر خارجه عمان در شبکه اجتماعی ایکس، مذاکرات با «پیشرفت‌هایی هرچند نه قطعی» به پایان رسید. البوسعیدی در پستی نوشت: «ما امیدواریم که در روزهای آینده مسائل باقی‌مانده روشن شود تا بتوانیم به سمت هدف مشترک دستیابی به یک توافق پایدار و شرافتمندانه پیش برویم.»
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اعلام کرد که رئیس هیئت آمریکایی به دلیل برنامه پروازی، محل مذاکرات را زودتر ترک کرد، اما گفت‌وگوها در فضایی «حرفه‌ای و آرام» ادامه یافت. وی همچنین تأکید کرد که ایران اعتراض خود را به مواضع ضدونقیض آمریکا و تحریم‌های اخیر این کشور علیه تهران، به‌صورت صریح به طرف مقابل منتقل کرده است.
اظهارات عراقچی: شفافیت مواضع ایران و احتمال پیشرفت
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این دور از مذاکرات را «یکی از حرفه‌ای‌ترین مراحل گفت‌وگوها» توصیف کرد و افزود که مواضع و اصول جمهوری اسلامی ایران با صراحت و قاطعیت مطرح شده است. وی در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت اظهار داشت: «اکنون طرف مقابل درک دقیق‌تر و روشن‌تری از مواضع ایران پیدا کرده است.»
عراقچی همچنین به تلاش‌های وزیر خارجه عمان برای ارائه راهکارهایی جهت رفع موانع اشاره کرد و گفت: «درباره ایده‌های مختلفی گفت‌وگو شد و قرار شد کار کارشناسی بیشتری بر روی آنها در پایتخت‌ها صورت گیرد، بدون آنکه تعهدی برای دو طرف ایجاد شده باشد.» وی تأکید کرد که این پیشنهادها با حفظ اصول و منافع جمهوری اسلامی بررسی خواهند شد و در صورت تأیید، مذاکرات به مرحله بررسی جزئیات وارد خواهد شد.
وزیر خارجه ایران با اشاره به پیچیدگی مذاکرات، اظهار داشت: «نمی‌توان انتظار داشت در یکی دو جلسه به نتیجه نهایی رسید، اما با توجه به بحث‌های امروز، احتمال پیشرفت بیش از گذشته وجود دارد.» او همچنین ابراز امیدواری کرد که با توجه به درک بهتر طرف آمریکایی از مواضع ایران، جلسات آینده به راهکارهای قابل‌توجهی منجر شود.
چالش‌های مذاکرات: غنی‌سازی و اختلافات کلیدی
یکی از موضوعات اصلی مورد اختلاف در این دور از مذاکرات، مسئله غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود. آمریکا بارها بر توقف کامل غنی‌سازی تأکید کرده، در حالی که ایران این درخواست را «زیاده‌خواهانه» و غیرقابل‌قبول می‌داند. عراقچی پیش از سفر به رم در پستی در شبکه ایکس نوشت: «یافتن مسیر دستیابی به توافق، معادله پیچیده‌ای نیست: سلاح هسته‌ای صفر = توافق داریم. غنی‌سازی صفر = توافقی در کار نیست.»
این موضع ایران در شبکه‌های اجتماعی نیز بازتاب گسترده‌ای داشت. کاربری در ایکس نوشت: «ایران پیشنهاد آمریکا برای توقف غنی‌سازی زیر ۶۰ درصد را رد کرد و رهبری به ترامپ گفت غلط اضافی نکند.» این پست نشان‌دهنده احساسات قوی در میان برخی کاربران ایرانی نسبت به حفظ برنامه هسته‌ای است.
از سوی دیگر، برخی منابع رسانه‌ای مانند رویترز گزارش داده‌اند که مذاکرات به سمت نوعی «برجام ۲» پیش می‌رود که هسته اصلی توافق قبلی را حفظ می‌کند و در ازای کاهش قابل‌توجه تحریم‌ها، محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌شود.
نقش عمان و واکنش‌های بین‌المللی
عمان بار دیگر به‌عنوان میانجی اصلی در این مذاکرات نقش‌آفرینی کرد. تلاش‌های بدر البوسعیدی برای حفظ گفت‌وگوها، به‌ویژه پس از تردیدهای اولیه ایران برای شرکت در این دور به دلیل مواضع تند آمریکا، قابل‌توجه بود.
در سطح بین‌المللی، برخی رسانه‌ها و تحلیلگران به این مذاکرات با احتیاط خوش‌بین هستند.
باراک راوید، خبرنگار آکسیوس، به نقل از منابع آگاه گزارش داد که مذاکرات با پیشرفت‌هایی همراه بوده، اما همچنان به نتیجه نهایی نرسیده است. در مقابل، برخی پست‌ها در ایکس، از فضای نه‌چندان مثبت مذاکرات خبر داده و حتی احتمال افزایش تنش‌ها را مطرح کرده‌اند.
چشم‌انداز آینده: امید به پیشرفت با حفظ اصول
با وجود پیشرفت‌های محدود، دو طرف هنوز با موانع قابل‌توجهی روبه‌رو هستند. پیشنهادهای عمان برای رفع موانع به پایتخت‌ها منتقل شده و قرار است مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد. عراقچی تأکید کرد که ایران به دیپلماسی پایبند است، اما هرگونه توافق باید با حفظ اصول و منافع ملی ایران باشد.
برخی تحلیلگران معتقدند که درک بهتر مواضع ایران توسط آمریکا و ارائه راهکارهای جدید از سوی عمان می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت در دور بعدی مذاکرات باشد. با این حال، پیچیدگی موضوعات، به‌ویژه در زمینه غنی‌سازی و رفع تحریم‌ها، همچنان مانع از دستیابی به توافق نهایی است.
دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در رم، هرچند بدون نتیجه‌گیری نهایی، گامی رو به جلو در مسیر دیپلماسی بود. فضای حرفه‌ای مذاکرات، شفافیت مواضع ایران، و تلاش‌های میانجیگرانه عمان، احتمال پیشرفت در آینده را تقویت کرده است. با این حال، اختلافات کلیدی، به‌ویژه در مورد غنی‌سازی، همچنان چالش اصلی است. انتظار می‌رود اظهارات بعدی عراقچی در جمع خبرنگاران و واکنش‌های بین‌المللی، تصویر روشن‌تری از آینده این گفت‌وگوها ارائه دهد.