محمد مغازه ای کوچک اجاره ای در یکی از پاساژ های تجاری شهر بجنورد دارد و مشغول فروش پوشاک است اما کمبود مشتری در این روزها بی داد می کند و باعث نگرانی اش شده است.
متاسفانه شرایط نامطلوب اقتصادی مردم را به سوی تامین کالاهای اساسی وخوراکی سوق داده است و به نوعی جای پوشاک در سبد معیشتی برخی از خانوارها خالی است.
۱۶ هزار کسبه در بازار بجنورد مشغول به فعالیت هستند که گفته می شود بخش بسیار زیادی از آنان، مستاجر هستند و حال بیشتر آنان در این روزها خوش نیست این در حالی است که مردم نیز از بالا بودن قیمت ها گلایه دارند.
حضور کم‌رنگ مردم برای خرید انواع پوشاک و سایر کالاها و اجناس در بازار این شهر مشهود است به راستی مهمترین علت کم‌رونقی بازار پوشاک امسال چه بوده است؟ بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه پوشاک بر این موضوع مهم اعتقاد دارند که کمبود نقدینگی مردم، کاهش درآمد خانوار, بیکاری و گرانی بیش از حد پوشاک در بازار موجب شده است تا شاهد سردی خرید از سوی اقشار مختلف مردم در بازار پوشاک باشیم.
این روزها بسیاری از فروشندگان در بازارها و مجموعه های کلان خرید، وقتی با تعجب مراجعه کنندگان از افزایش بیش از اندازه قیمت برخی کالاها روبرو می شوند، گرانی را گردن نوسان نرخ ارز می اندازند.
در خیابان اصلی بازار بجنورد فقط چند خریدار به چشم می خورند که ویترین مغازه ها را تماشا می کنند. بسیاری از کسبه نیز به بازی با تلفن همراه خود مشغولند و یا با دوستان خود به گفت و گو می نشینند.
خانم جوانی برای خرید چند قلم لوازم بهداشتی وارد یکی از مغازه ها شد. تعجب بیش از اندازه ای که چهره اش را بعد از پرسیدن نرخ چند قلم کالا تماشایی کرده است، توجهم را جلب می کند.
وی که خود را فریده نورنهال معرفی می کند، می گوید آخرین بار در روزهای پایانی سال یک کرم ضدآفتاب ایرانی را با قیمت مناسب خریده اما الان مجبور است آن را چندین برابر بخرد.
وی ادامه می دهد: اواخر اسفند یک کالا را ۱۰۰ هزار تومان خریدم اما امروز فروشنده آن را ۲۰۰ هزار تومان عرضه می کند و تاکید دارد این قیمت هفته آینده افزایش می یابد.
وی افزود: همه فروشنده ها از افزایش قیمت دلار به عنوان عامل گرانی بیش از حد محصولات خود یاد می کنند؛ اما حتی قیمت برخی اقلام بیش از چند برابر است.
فروشنده که با اعتراض مشتری جوان خود روبرو شده است با عصبانیت می گوید: قبلا در مغازه ام از شدت ازدحام جای سوزن انداختن نبود اما روزها بیشتر مشتریانم از قیمت ها متعجب می شوند و غر غر کنان بعضا مغازه را ترک می کنند و منجر به خرید نمی شود یا وسایل ضروری تر را انتخاب خواهند کرد و کلی هم برای پرداخت تخففی می خواهند .
احمد درتومی ادامه می دهد: این روزها نمی توان کاسبی کرد؛ فقط باید به مشتریان توضیح بدهم که خودم نیز این اجناس را نسبت به گذشته گران تر خریداری کرده ام، توضیح بدهم که ماهانه باید ۲۰ میلیون تومان اجاره بهای مغازه را پرداخت کنم و همچنین یک فروشنده نیز دارم و مالیات و تامین اجتماعی هم بماند.
وی با بیان اینکه اجاره مغازه ها در شهر بجنورد بسیار بالا است گفت: متاسفانه صاحبان واحد های تجاری هر ساله اجاره را افزایش می دهند که متاسفانه نسبت به پارسال همین مغازه ۲ برابر شده است در حالی که برخی از اقشار مردم توانایی خرید را از دست داده اند و ما در حال حاضر مشتری زیادی نداریم.
وی خاطر نشان کرد: با وجود هزینه های بالای اجاره و رهن مغازه ها مردم این استان از نظر سرانه درآمد پایین به نسبت مرردم سایر استان ها پایین تر هستند توانایی خرید کمتری دارند و دربرخی از ماه ها تنها به اندازه اجاره مغازه سود خواهیم کرد.
رونق خرید اینترنتی
این کاسب فروش اینترنتی را نیز از دیگر عوامل کسادی مغازه ها و فروشگاه ها دانست و گفت: در حال حاضر بیشتر زنان و حتی مردان برای خود فروش اینترنتی راه انداخته اند که بعضا بدون اجاره مغازه اقدام به این کار کرده اند.
وی گفت: این فروشندگان تنها با نمایش عکس و فیلم از اجناس کالاهای خود در کانال ها و گروه های مجازی اقدام به فروش می کنند که نیازی به مغازه ندارند .
وی خاطر نشان کرد: البته مشتریان در خرید حضوری در مغازه ها از نزدیک شاهد کیفیت کار هستند اما با وجود اینکه در خرید های اینترنتی بیشتر کالاها و اجناس با کیفیت پایین فروش می رود باز هم مشتریان از چنین خرید های بیشتر رضایت دارند که به نوعی مشتریان ما به این دلیل کاهش یافته است.
این کاسب چند ساله گفت: مردم از کانال های خارج از استان ، تولید کنندگان سایر استان ها خرید می کنند و با وجود هزینه های پستی و کیفیت پایین به اجبار خرید اینترنتی دارند چرا که قدرت خرید مردم نیز پایین امده است.
یکی دیگر از فروشندگان نیز با بیان اینکه در سال های اخیر فروش کالا از جمله لوازم خانگی بسیار پایین آمده است گفت: حتی در برخی از ماه ها به اندازه اجاره مغازه نیز فروش ندارم.
صادق نیازی افزود: با وجود اینکه حدود ۱۰ سال است در این حوزه فعالیتی دارم اما از سال گذشته تاکنون فروش بسیار پایین آمده است.
وی نیز از اجاره بالای مغازه ها گلایه کرد و افزود: اجاره بالا مغازه ها باعث شده است که اجناس نیز به نسبت بالاتر قیمت گذاری شود که این امر موجب کسادی بازار شده است برخی از مردم برای خرید لوازم خانگی حتی به سایر استان ها سفر می کنند اما از شهر خود خرید ندارند.
وی خاطر نشان کرد: قیمت لوازم خانگی چنان بالا است که مردم توانایی خرید را ندارند به همین دلیل در خرید های کلی برای عروس و داماد ها به خصوص به مشهد، تهران و سایر استان ها سفر می کنند تا با قیمت پایین تری خرید داشته باشند.
در این میان با تعدادی از مردم نیز که در بازار حضور دارند پای صحبت نشستیم.
یکی از زنان بجنوردی که در پشت ویترینی مشغول تماشای لباس ها است گفت: قیمت لباس ها سر به فلک کشیده است.
با این خانم وارد گفت و گو شدم و از آن در خصوص قیمت ها سوال کردم وی گفت: متاسفانه قیمت لباس ها در شهر بجنورد بسیار بالا است که اکنون تنها مجبور به نگاه کردن اجناس هستند.
وی که خود را فاطمه معرفی کرد گفت: در سال دو بار به مشهد سفر می کنم و بیشتر لباس های فرزندانم را از بازار آنجا خرید می کنم اما موردی که به بازار بجنورد مراجعه دارم گرانی بیداد می کند.
وی تصریح کرد: قیمت کالا و اجناس در بجنورد متاسفانه از سایر شهر ها بسیار بالاتر است که این امر موجب می شود خرید زیادی از شهر خودم نداشته باشم با وجود اینکه خرید لباس از سایر شهرها برای من و خانواده ام سخت است اما ناگزیر هستم.
وی افزود: اقوام و نزدیکان ما نیز بیشتر خرید های کلی خود به خصوص خرید های تازه عروسان را از سایر شهرها انجام می دهند کاسبان باید این را مد نظر داشته باشند اما فروش کم و گران را ترجیح می دهند.
هر سال مسوولان سازمان صنعت ، معدن و تجارت خراسان شمالی و اتاق اصناف بجنورد نیز از باطل شدن تعدادی پروانه کسب به علت شرایط نامناسب اقتصادی خبر می دهند که به نوعی سالانه حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ فقره پروانه کسب خود را باطل کرده و از چرخه فعالیت در بازار خارج می شوند.
صنف کیف و کفش، پوشاک و خواربار بیش از همه نسبت به ابطال پروانه کسب خود اقدام کرده اند.
مسوولان عنوان می کنند که بیشتر کسبه بجنورد، مستاجر هستند، بازاریان در شرایط فعلی وضعیت اقتصادی با مشکل تامین هزینه ها روبه رو هستند، دخل و خرج کسبه همخوانی ندارد.
در شهر بجنورد، مرکز خراسان شمالی ۱۶ هزار کسبه فعالیت دارند که متاسفانه تعداد زیادی از آنان در شرایط بد اقتصادی قرار دارند.
به گفته رییس اتاق اصناف بجنورد ۷۰ تا ۸۰ درصد از کسبه های خراسان شمالی مستاجر هستند.
میزان اجاره بهای واحدهای تجاری در بجنورد نسبت به مناطق هم تراز این شهر بسیار بالاتر است.
از سوی دیگر در بسیاری از شهرها نمایشگاه ها و روز بازارهایی ایجاد شده که موجب می شود تا بسیاری از کسبه در آنجا دور یکدیگر جمع شوند و همین امر موجب خالی شدن تعداد واحد تجاری بیشتری می شود.
بازار اصلی بجنورد در حال حاضر متاسفانه به خیابان طالقانی کشیده شده و همه تصور می کنند برای اینکه فروش بیشتری داشته باشند باید در این خیابان یک مرکز تجاری را اجاره و یا خریداری کنند و کاسب ها سعی می کنند با هر قیمتی که شده در این خیابان واحد تجاری را برای خود خرید یا اجاره کنند در حالی که در خیابان های دیگر این شهر مغازه ها با قیمت مناسب تری اجاره می رود اما فروشندگان برخی از صنوف اجباری برای حضور در این خیابان دارند.
ایجاد بازارچه، بازار روز، پاساژ ، مجتمع های تجاری در بجنورد می توان مشکل بالا بودن اجاره واحدهای تجاری را کاهش دهد.