جاسوسی اینترنتی و پایش اطلاعات چیست

"علاوه بر آنکه اغلب اخبار و مواضع منسوب به رهبر معظم انقلاب در بولتن خبری یک مجموعه رسانه‌ای، به دلیل غیردقیق، ناقص و گاه جعلی بودن غیرمعتبر است، باید به اغراض شوم دشمن توجه داشت که اخباری دروغ را به عنوان اخبار این بولتن محرمانه مطرح کند"

فارغ از محتوای مورد ادعای شبکه های خبری مانند اینترنشنال که نشان داده اند کاملا هدفدار و بدون رعایت استانداردهای خبری، از وقایعی مانند هک شدن سایت فارس و انتشار بولتن های محرمانه مورد ادعا، استفاده می کنند؛ در این مقاله قصد داریم به تاریخچه جاسوسی و پایش اطلاعات در قرن حاضر بپردازیم و نگاهی اجمالی به جنگ سایبری اخیر در خاورمیانه و مخصوصا ایران بیاندازیم و نقش شبکه های اجتماعی و موتور جستجوی گوگل را بعنوان یک ابزار جاسوسی، بررسی کنیم.

تاریخچه جاسوسی و پایش اطلاعات

به گزارش اترک، شاید به نظر برسد جاسوسی و پایش محصول قرن ۲۱ است اما همواره در تاریخ وجود داشته و قدمت آن را می‌توان با پیدایش تمدن‌ها یکی دانست. با پیشرفت علم و دانش و ظهور فن‌آوری از دوربین و تلسکوپ و رادیو گرفته تا دوربین‌های مدار بسته، ماهواره‌های جاسوسی، اینترنت، جی‌پی‌اس و... روش‌های جاسوسی و پایش بشر نیز دستخوش تحولات و پیچیدگی‌های بسیاری شده است. دوران جنگ سرد میان آمریکا و روسیه را می‌توان یکی از مهم‌ترین عوامل پیشرفت فناوری و گسترش روش‌ها و ابزار جاسوسی و پایش در تاریخ بشر دانست چرا که نیروهای نظامی کشورهای درگیر، به ندرت به طور مستقیم در جنگ سرد شرکت می‌کردند؛ این نبرد بیشتر توسط آژانس‌های اطلاعاتی مانند سیا آمریکا، MI۶ انگلستان، سرویس اطلاعات فدرال آلمان غربی، استاسی آلمان شرقی و کاگ‌ب شوروی انجام می‌شد و به همین دلیل عملیات‌های جاسوسی نیاز دستگاه‌های اطلاعاتی به ابزار و فن‌آوری‌های جاسوسی و پایش را روز به روز افزایش می‌داد. به همین دلیل طرف‌های درگیر سرمایه‌گذاری هنگفتی در پیشرفت تکنولوژی و ابداع ابزار و روش‌های جاسوسی و اطلاعاتی کردند. برای نمونه می‌توان به پایگاه جاسوسی اشلون، سازمان اطلاعاتی مشترک ایالات متحده و انگلستان اشاره کرد که در جنگ جهانی دوم ایجاد شد و از آن برضد شوروی، چین، و هم‌پیمانان آنها استفاده می‌شد.

جهان با حملات ۱۱ سپتامبر وارد دوره جدیدی از جاسوسی و پایش شد. دولت آمریکا به بهانه محافظت مردم آمریکا با تصویب قوانین جدید امکان نظارت و پایش شدیدتر و جاسوسی از تمامی جنبه‌های زندگی شهروندان آمریکایی و انجام عملیات‌های جاسوسی در جهان را برای خود افزایش و هموار کرد. از آن زمان به بعد بود که با گسترش فن‌آوری‌های پیشرفته ابزار پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر جاسوسی و پایشی نیز ابداع و توسعه داده شد. فن‌آوری‌ها و دستگاه‌هایی که به دست شرکت‌های بزرگ آمریکایی که همگی از ارتباط نزدیکی با سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی و دولتی این کشور دارند تولید شده‌اند.

این فن‌آوری‌ها و دستگاه‌ها نظیر اینترنت، تلفن‌های همراه، رایانه‌ها، دوربین‌های مدار بسته، جی. پی. اس‌ها و ... امکانات و گزینه‌های فراوانی نیز به سازمان‌های اطلاعاتی برای جاسوسی و پایش مردم نیز داده‌اند و در واقع می‌توان از آنها به عنوان شمشیر دولبه یاد کرد.

فن‌آوری‌های نوین و تجهیزات الکترونیکی چنان در تار و پود زندگی مردم عصر دیجیتال تنیده‌اند که تبدیل به تیغ دو لبه شده‌اند. به طوری که از یک سو برای تسهیل ارتباطات بین فردی تولید و از سوی دیگر به عنوان ابزاری برای جاسوسی و شنود به کار گرفته می‌شوند. اگرچه این ابزار نظیر دوربین‌های جاسوسی، دوربین‌های مداربسته، دستگاه‌های ضبط صدا ردیاب موبایل، جی. پی. اس و شنود صوتی در دسترس عموم مردم قرار دارد اما همین ابزار تله و طعمه‌ای برای جاسوسی و شنود توسط گردانندگان شبکه‌های جهانی ارتباطی نظیر مخابرات و اینترنت و غیره می‌شوند.

این گزارش با توجه به پیچیدگی و حساس بودن این فن‌آوری‌ها و افزایش تهدیدات امنیتی و سایبری به بررسی برخی از حوزه‌های اصلی مانند شبکه های اجتماعی و آثار آن خواهد پرداخت.

- جاسوسی و پایش اینترنتی:

اينترنت به بزرگ‌ترين «ماشين جاسوسی و پایش اطلاعات» جهان تبديل شده است و این در حالی رخ می‌دهد که به طور روز افزون شاهد اين هستيم كه اطلاعات شخصي بيشتر افراد نسبت به هر زمان ديگري در اينترنت قرار دارد و آن را به مثابه گنجینه با ارزشی از اطلاعات تبدیل کرده است.

با استفاده روز افزون اینترنت در زندگی روزمره و پیوند خوردن دنیای حقیقی و دنیای مجازی و نفوذ اینترنت و فناوری‌های نوین در زندگی مردم دنیا، حاکمان اینترنت اگرچه بر حفظ حریم خصوصی تاکید می‌کنند به راحتی به تمامی ابعاد و زوایای زندگی افراد دسترسی پیدا کرده‌اند. این امکانات فرصت طلایی را برای جاسوسی از تمامی مردم دنیا برای آمریکا به وجود آورد. اما چرا اینترنت؟ اینترنت را می‌توان دریچه نفوذ به افکار و قلب‌ها دانست چرا که بسیاری از افراد افکار، اطلاعات شخصی، اطلاعات مهم، ارتباطات، احساسات، خواسته‌ها و بسیاری موارد دیگر را به راحتی در آن منتشر و آن را دو دستی تقدیم سازمان‌های اطلاعاتی و جاسوسی می‌کنند.

در واقع هر وسیله‌ای که قابلیت اتصال به اینترنت را داشته باشد از آن می‌توان به عنوان یک ابزار جاسوسی و شنود و پایش استفاده کرد. دولت ایالات متحده آمریکا عملا حاکم مطلق دنیای مجازی ماست. حاکمی که با در اختیار داشتن مدیریت منابع اینترنتی، مدیریت خدمات اینترنتی نظیر دامنه و فضای میزبانی به خوبی این فرصت را دارد، از تمام وقایعی که در شبکه جهانی رخ می‌دهد، مطلع گردد.

جاسوسی اینترنتی چگونه انجام می شود؟

دولت ها، برای تسلط بر دنیای اینترنت و گردش اطلاعات، موسسات و نهاد هایی را تاسیی می کنند. بعنوان نمونه در آمریکا، آژانس امنیت ملی آمریکا مشهور به NSA، یک آژانس دولتی آمریکا است که به نحوی زیر نظر سازمان دفاع ایالات متحده آمریکا اداره می‌شود. این سازمان در ۴ نوامبر سال ۱۹۵۲ تاسیس شد و وظیفه اصلی آن نظارت بر مخابرات و فعالیت‌های ماهواره‌ای و کشف رمز در ایالات متحده آمریکا می‌باشد.

شنود دایم ارتباطات از راه دور، در سراسر جهان (موبایل، فکس، ای. میل و ارتباطات انفورماتیک) و همچنین دریافت و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای، در حوزة وظایف سازمان امنیت ملی آمریکا (NSA) است. این آژانس - که مقرّ آن در فورت مید (مریلند، نزدیک واشنگتن) قرار دارد. صدهزار نفر را در استخدام خودش دارد که این افراد در مراکز مختلف در آمریکا و ایستگاه‌های شنود مستقر در خارج، به کار مشغول‌اند. این سازمان از بودجه سالانه‌ای معادل بیش از شانزده میلیارد دلار بهره می‌برد. به گفته جان پیک، کارشناس آمریکایی مسائل اطلاعاتی، آژانس امنیت ملی ایالات متحده، حدود ۹۵ درصد ارتباطات از راه دور را در سراسر جهان، تحت کنترل دارد. این حجم عظیم اطلاعات به وسیلة ابرکامپیوترهای مجهز به نرم‌افزارهای تجزیه و تحلیل، مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد. البته رقم گفته شده از سوی این کارشناس آمریکایی، مورد قبول همة اهل فن نیست، اما می‌توان با اطمینان گفت که توانایی آژانس امنیت ملی آمریکا در ره‌گیری اطلاعاتی بیش از پنجاه درصد ترافیک جهانی را شامل می‌شود. مدیر این آژانس، به هنگام یکی از معدود مصاحبه‌هایش با مطبوعات، اعلام کرده بود که او باید هر سه ساعت، اطلاعاتی معادل کل کتابخانه کنگره آمریکا را تحت اداره‌اش داشته باشد.

هر بار که شما مکالمه‌ای تلفنی با خارج برقرار می‌کنید و انعکاس صدای خودتان را در گوشی می‌شنوید (علامت مشخصه استفاده از ماهواره در ارتباط با راه دور)، مطمئن باشید که این ایستگاه‌های زمینیِ آژانس امنیت ملی آمریکا هستند که مشغول دریافت مکالمة شما هستند. سازمان امنیت ملی آمریکا روزانه میلیون‌ها ارتباط از راه دور را ره‌گیری می‌کند. تمام ارتباطی که به این ترتیب در چهارگوشة جهان شنود می‌شوند، به فورت مید فرستاده شده، در آنجا غربال می‌شود؛ تنها بخش کوچکی از اطلاعات ارسالی مورد استفاده بعدی قرار می‌گیرد.

- مرکز جاسوسی جهانی <<اشلون>>

اشلون واژه‌ای است که معمولا برای اشاره به یک سیستم جاسوسی جهانی (تأسیس در سال ۱۹۴۷) که سازمان‌های اطلاعاتی پنج کشور آمریکا، انگلستان، کانادا، استرالیا و نیوزیلند در آن نقش دارند و هم‌اکنون توسط آژانس امنیت ملی آمریکا هدایت می‌شود، به کار می‌رود. اشلون مقادیر عظیم تماس‌های تلفنی، پیام‌های ایمیل، دانلودهای اینترنتی، ارتباطات ماهواره‌ای و غیره را جمع‌آوری کرده، سپس اطلاعات مورد نظر را از طریق برنامه‌های اطلاعاتی تصفیه می‌کند.

بنا بر گزارش‌ها اشلون، در حدود ۹۰ درصد از ترافیک اینترنتی را وارسی می‌کند. آمریکا تلاش بسیاری کرده است تا این برنامه را از نظرها مخفی نگه دارد، حتی با توجه به اینکه دولت‌های استرالیا و نیوزیلند وجود این برنامه را تأیید نمودند. اشلون یک عملیات بسیار محرمانه است که دادگاه‌ها و مجالس ملی هیچ گونه نظارتی بر آن ندارند و در نتیجه کسی نمی‌داند که این برنامه‌ها چگونه مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا اینکه استفاده از آنها مطابق با موازین قانونی است یا نه.

- گوگل؛ بزرگ‌ترین دستگاه جاسوسی دنیا

بسیاری از ما وقتی اسم گوگل به میان می‌آید، تصویری از یک موتور جست‌وجوی مشهور در ذهن مان نقش می‌بندد. این شرکت اینترنتی، هم‌اکنون خدمات مختلفی را به کاربران سراسر جهان ارائه می‌دهد. جست‌وجوی اطلاعات، پست الکترونیک (رایانامه)، گفت‌وگوی آنلاین (چت)، خواننده خوراک (فیدریدر) از مهم‌ترین این خدمات هستند اما خدمات گوگل به این‌ها منتهی نمی‌شود. گوگل ده‌ها سرویس مختلف را برای کاربران عرضه می‌کند.

مثلاً Google Docs ابزار بسیار سودمند آنلاینی است که جایگزین خوبی برای ورد (word)و اکسل (Excel) مایکروسافت محسوب می‌شود. همه‌جا هم در دسترس است و می‌توانید اسنادتان را به سادگی به اشتراک بگذارید و به طور گروهی آنها را ویرایش کنید. گوگل‌ارث (GoogleEarth) که برای مشاهده کره زمین و مکان‌های مختلف آن به صورت مجازی است.

سرویس آمار بازدید سایت گوگل (Google Analytics)، ابزاری بسیار کامل است. هر نوع اطلاعاتی در مورد بازدیدکنندگان سایتتان که بخواهید به شما می‌دهد. اکثر شهرهای ایران را می‌شناسد و بازدیدکنندگانتان از هر شهری را به شما اطلاع می‌دهد.

گوگل دسک‌تاپ، ابزار جست‌وجوی داخل رایانه شخصی شما که تمام فایل‌های داخل رایانه‌تان را به سرعت و مانند جست‌وجوی اینترنت برای شما می‌یابد. کافی است آن را نصب کنید و به آن فرصت بدهید تا فایل‌های داخل رایانه شما را شناسایی کند. گوگل دسک‌تاپ در کنار موتور جست‌وجوی خود، امکانات بسیار جالب دیگری به نام Gadgetهم دارد که شامل انواع ابزار کاربردی و سرگرمی جالب می‌شود.

مترجم گوگل (Google Translator) متون شما را به ۳۶ زبان مختلف می‌تواند ترجمه کند. خدمات گوگل محدود به این‌ها نیست و شامل موارد بیشتری در حوزه خرید و فروش، پاسخ به سؤالات و …می‌شود.

گوگل علاوه بر این‌ها سایت‌های زیادی را هم خریداری کرده است. سایت‌هایی که کاربران زیادی در آنها فعالیت می‌کنند. مثلاً یوتیوب (Youtube) سایتی است که کاربران می‌توانند فیلم‌ها را در آن به اشتراک بگذارند. این سایت توسط گوگل خریداری شده است.

وجه اشتراک این سایت‌ها و خدمات مختلف در تعداد بسیار کاربرانشان است. کاربرانی که اکنون با کلمه کاربری (Account) که در گوگل دارند از خدمات این سایت‌ها بهره‌مند می‌شوند.

رایگان!؟

همه موارد بالا از خدمات مفیدی است که گوگل به کاربران خود می‌دهد اما آیا تا به حال این سؤال برای شما پیش آمده که این همه خدمات، چرا برای شما "رایگان” عرضه می‌شود؟

همه ما شنیده‌ایم و می‌دانیم که انجام این کارها برای گوگل هزینه زیادی دارد، سرمایه‌گذاران بزرگی باید پول خرج کنند، مهندسان زیادی در حوزه‌های مختلف باید دورهم جمع شوند، قطعات فنی زیادی مثل سرورها و چیزهای دیگر باید ساخته شده و در کنار هم قرارگیرند تا چیزی به عنوان گوگل و خدمات آن در صفحه مرورگر ما عینیت پیدا کند.

استفاده از این همه، برای ما تقریباً هیچ هزینه‌ای ندارد. ظاهراً همه چیز مجانی است. اما چرا!؟ تبلیغات و ...

در محیط اینترنت سایت‌هایی که بازدیدکننده بیشتری را به خود جلب کنند، محل مناسبی برای کسب اطلاعات از کاربران و همچنین تبلیغات برای آنها می‌شوند. گوگل نیز از این امر مستثنی نیست؛ اما گوگل هیچ تبلیغی را در صفحه اول خود نمی‌گذارد. گوگل با توجه به نوع جست‌وجویی که شما انجام می‌دهید، برای شما تبلیغات مرتبط نشان می‌دهد.

همچنین گوگل با توجه به محتوای نامه‌هایی که در صندوق ایمیلتان دارید، به شما تبلیغ نشان می‌دهد. یعنی با توجه به محتوای نامه‌هایی که شما برای افراد دیگر می‌فرستید یا برای شما می‌آید، به شما تبلیغات مرتبط نشان می‌دهد.

کار از این به بعد کمی مخفیانه‌تر می‌شود، این سایت می‌تواند با تحلیل و بررسی جست‌وجوها و همچنین محتوای نامه‌ها و همچنین صفحاتی که کاربران به آنها مراجعه می‌کنند (یعنی اطلاعاتی که نیاز کاربران هست) به اطلاعات ذی‌قیمتی در مورد کاربرانش دست پیدا کند. این اطلاعات می‌تواند در مورد تک‌تک کاربران یا اقشار خاصی از کاربران در محدوده‌های مکانی یا زمانی خاص باشد. مثلاً می‌تواند بفهمد که نویسنده متنی که یک حساب کاربری در گوگل دارد به دنبال چه چیزهایی در گوگل بوده یا برای دسته کسانی که در محدوده مکانی "استان تهران” زندگی می‌کنند چه چیزهایی اهمیت دارد. حتی می‌تواند بفهمد کاربران اینترنت در مثلاً استان "آذربایجان غربی” یا شهرستان "فسا” در "استان فارس” در زمان عیدنوروز بیشتر به دنبال چه چیزهایی هستند. او می‌تواند از این طریق بسیاری از خواسته‌ها و سلایق ما و جامعه‌ای که در آن هستیم را بفهمد.

تا اینجای مسأله را شاید بتوان با استناد به توافقنامه‌ای که در ابتدای استفاده از گوگل و یا هنگام عضویت در آن می‌خوانید و قبول می‌کنید، هضم کرد. شما با قبول این توافقنامه، به گوگل این اجازه را می‌دهید که از اطلاعات شما این گونه استفاده‌ها را انجام دهد.

به هرصورت باید بدانیم که گوگل چیزی بیش از آنچه که ما هزینه آن را می‌پردازیم، به ما نمی‌دهد. هزینه‌ای که ما به گوگل می‌پردازیم، همان استفاده کردن ما از گوگل است. کافی است که ما وارد سایت گوگل شویم و از خدماتش مثل جست‌وجوی عبارات و عکس‌ها، استفاده از جی‌میل و … استفاده کنیم تا هزینه این خدمات را پرداخته باشیم!

اما چیز دیگری در این بین هست که مسأله را برای کاربران حساس‌تر می‌کند. آیا گوگل می‌تواند به عنوان یک بازوی اطلاعاتی- امنیتی برای به دست آوردن اطلاعات از مردم و یا مبارزه با دشمنان دولت‌ها استفاده شود؟ پاسخ این مسأله، مثبت است و با توجه به دلایل و شواهدی که در ادامه مطلب به آنها اشاره می‌شود، دولت آمریکا خود یکی ازحامیان اصلی آن است.

- گوگل از شما چه می‌داند؟

اطلاع از وضعیت علمی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و به هرصورت اطلاع از وضع دولت‌های دیگر و نیروهای مرتبط با آنان، نقش اساسی در تأمین امنیت یک دولت خاص (در اینجا یعنی آمریکا) خواهد داشت. برای آمریکا اهمیت زیادی دارد تا بداند محققان کشور "الف” در زمینه پژوهش‌های علمی صنعتی خاص، به چه نتایجی دست یافته‌اند؟ برای آنها اطلاع از وضعیت اقتصادی و فرهنگی یک کشور خیلی مهم است. همچنین در زمینه‌هایی که به آن نام تروریسم می‌دهند، شناخت تحرکات تروریست‌ها و گروه‌هایی از این دست برایشان اهمیت حیاتی دارد. دستیابی به این اطلاعات از جمله مواردی است که هزینه زیادی برای کسانی که این اطلاعات را می‌خواهند، دارد.

گوگل چگونه می‌تواند در تأمین اهداف مزبور نقش ایفا کند؟ باید دید که گوگل چقدر در کسب این اطلاعات مفید است؟ آیا گوگل می‌تواند وضعیت تحقیقات علمی صنعتی یک جامعه خاص را بفهمد؟ آیا گوگل می‌تواند ارتباطات بین افراد مختلف و احیاناً تروریست‌ها را آشکار کند؟

استفاده شما از معمول‌ترین خدمات گوگل یعنی جست‌وجوی اطلاعات (Search)، اطلاعات زیر را در اختیار گوگل قرار می‌دهد:

• شماره IP رایانه شما: این شماره بسته به شرایط، مکان رایانه شما و اطلاعات مرتبطی را در دنیای اینترنت نشان می‌دهد؛ مثلاً اینکه شما از چه ISP (شرکت تامین کننده اینترنت) استفاده می‌کنید و شهری که هم اکنون در آن هستید و چیزهایی از این قبیل.
•  نوع سیستم‌عامل (مثل ویندوز xp) و مرورگری که شما با آن کار می‌کنید (مثل فایرفاکس) و دقت صفحه نمایش شما (مثلا ۸۰۰ در ۶۰۰)
•  کلماتی که توسط گوگل، جست‌وجو کرده‌اید.
• تمام سایت‌هایی که از طریق صفحه جست‌وجوی گوگل وارد آنها شده‌اید.
•  اگر شما دارای یک حساب جی- میل (Gmail) در گوگل باشید، باید اطلاعات زیر را به موارد بالا اضافه کنید:

- چه کسانی به شما نامه فرستاده‌اند.

- کسانی که از شما نامه دریافت داشته‌اند.

- محتوای همه نامه‌های شما.

حتی اگر شما در جی‌میل، حسابی نداشته باشید، نامه‌هایی که برای دارندگان جی‌میل ارسال کرده یا از آنها دریافت کرده‌اید شامل این موضوع می‌شوند.

استفاده شما از خدمات مختلف گوگل (مثل خبرخوان) و سایت‌های وابسته، اطلاعات بسیار بیشتری در اختیار گوگل می‌گذارد؛ مثلاً اگر شما در شبکه اجتماعی اُرکات (Orkut) عضو باشید، تمام ارتباطات و فعالیت‌های شما در این شبکه در اختیار گوگل است. موارد دیگری هم هستند که برای کاربران کشور ما فعلاً (!) کاربرد و اهمیتی ندارند، ولی به آنها اشاره می‌شود.

به عنوان مثال Latitude ابزاری است که امکان به اشتراک‌گذاری اطلاعات در مورد موقعیت جغرافیایی افراد از طریق تلفن همراه را در سرویس My Location فراهم می‌کند. اگر چه در این سرویس کاربر با انتخاب یک گزینه به گوگل اعلام می‌کند موقعیت جغرافیایی او را شناسایی نکند، این شرکت در سرور خود آخرین اطلاعات مربوط به موقعیت فیزیکی او را در سرور خود نگه می‌دارد. آیا می‌دانستید گوگل از طریق این سرویس از عمر باتری گوشی شما و دیگر اطلاعاتی که به ظاهراً اهمیتی ندارند هم مطلع می‌شود؟

بررسی جست‌وجوها

بهتر است ادامه گزارش را برای شمایی بنویسیم که می‌خواهید کارتان از دید شخص سومی مانند گوگل مخفی بماند. بسیاری از مردم به هر دلیل می‌خواهند مقصودشان از جست‌وجوهایی که در شبکه انجام می‌دهند، پنهان بماند اما گوگل مجموع جست‌وجوهایی را که از طریق دستگاه رایانه هر شخص انجام شده می‌داند. آمار استفاده از سرویس‌های مختلفی که از طریق این رایانه انجام شده (مثل ایمیل و…) را هم دارد. برایش خیلی سخت نیست تا بفهمد کدام جست‌وجو واقعی و کدام برای ردگم‌کردن است. حتی گوگل می‌داند که از صفحات جست‌وجویی که برای‌مان فراهم کرده، در چه سایت‌هایی کلیک کرده‌ایم. فرض کنید لابلای جست‌وجوهایی که انجام می‌دهیم چند جست‌وجوی بی‌ربط به موضوع هم بکنیم تا طرفمان (یعنی گوگل) منظور ما را نفهمد و مثلاً رد گم می‌کنیم اما بدلیل اینکه کل عملیات ما تحت‌نظر گوگل انجام پذیرفته، خیلی نمی‌توانیم به پوشیده‌ماندن کارمان اطمینان داشته باشیم.

چشم انداز آینده

اگرچه تلاش‌های غرب برای جاسوسی از مردم و به ویژه ایران به طور روزافزون ابعاد تازه‌ای به خود می‌گیرد اما می‌توان با اتخاذ تدابیری این حفره‌های امنیتی را مسدود کرد. اگرچه امنیت هرگز ۱۰۰ درصدی نخواهد بود اما با راهبردهای کارشناسی شده و آموزش می‌توان از وقوع جاسوسی و حملات دیجیتالی و سایبری جلوگیری کرد. استفاده از نرم افزارهای امنیتی جدید و به روز، آموزش همگانی و اطلاع رسانی در مورد خطرات و تهدیدهای موجود در اینترنت و ....، جلوگیری از مهندسی اجتماعی برای انجام عملیات جاسوسی سایبری، تشکیل پلیس اینترنتی و فضای سایبر و به کارگیری از اینترنت ملی بهترین ‌می‌توانند از بهترین رویکردها برای مقابله با جاسوسی عصر نوین در حال حاضر باشند.

باید به این نکته توجه داشت که شبکه های اجتماعی، شمشیر دو لبه هستند و استفاده از آنها اگر بر مبنای سواد رسانه ای باشد، کمترین میزان آسیب و جاسوسی را در پی خواهد داشت.

توضیح: اترک در تهیه این گزارش، از اطلاعات منتشر شده در سایت پایداری ملی، استفاده کرده است.