به بهانه روز تعاون

هر سال، در روز تعاون، از تعاونی های برتر، تقدیر می شود. تعاونی هایی که عمدتا، با چنگ و دندان، کسب و کار خود را در قالب شرکت تعاونی پیش می برند تا از مزایای قانونی ثبت تعاونی، بهره مند گردند و عمدتا، فقط نامی از تعاونی را یدک می کشند، وگرنه ساختار و عملکرد آنها،  با شرکت های سهامی خاص، تفاوتی ندارد.

تعاونی چیست؟

در کشور ما، فرهنگ تعاون، سابقه ای به بلندای تاریخ دارد و با آمدن دین اسلام به ایران، پیشینه دینی نیز به آن افزوده شده است.

جایگاه و ساختار تعاونی ها، در زندگی روستایی ما، نمود عینی دارد، آنجا که روستاییان برای برداشت محصول، به کمک یکدیگر می‌رفتند و برای بردن گله به چرا، همه روستا دام خود را در قالب یک گله به چرا فرستاده و دستمزد چوپانان را مشترک می پرداختند. زمینه های شکل گیری تعاونی ها در اقتصاد ما، اما به الگوهای اقتصادی غیر ایرانی بر می گردد و طراحان تعاونی ها در اقتصاد کشور از فرهنگ غیر ایرانی برای تعاونی در اقتصاد، بهره گرفتند.

ساختار تعاونی ها تا آن جا در اقتصاد کشور مهم جلوه کرد که بخشی از یک وزارت خانه، به این مهم اختصاص یافت، اما عملکرد چند گانه و عدم راهبری مناسب و سیاست گزاری‌های دستوری، آفتی شد به جان تعاونی ها و نشد آنچه باید می شد...

وزارت تعاون تا کجا از تعاونی ها حمایت می کند؟

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، همان طور که از نامش پیداست، عمده وظایفش حمایت از تعاونی هاست، از زمانی که یک تعاونی شکل می‌گیرد تا هنگامی که شرکت در مدار تولید یا ارائه خدمات قرار خواهد گرفت... حتی هنگامی که تعاونی برای اخذ تسهیلات به بانک ها معرفی می شود، وزارت خانه و ادارات کل استانی اش، وظیفه دارند از آن حمایت کنند...

تشکیلاتی که در قانون برای حمایت از بخش تعاون کشور دیده شده، بسیار فراتر از یک وزارت خانه است، تا جاییکه حتی یک بانک با نام "توسعه تعاون" در کشور تاسیس شد و هدف از تاسیس آن را حمایت مالی از بخش تعاون کشور عنوان کردند.

تعاونی ها رها می شوند

عملکرد ضعیف تعاونی ها، بخشی به خود اعضا و عدم دانش کافی آنها از اقتصاد بر می گردد، اما قسمت عمده آن، حمایت نکردن دولت و بخش های دولتی از تعاونی هاست.

یک شرکت تعاونی، به راحتی تاسیس می شود، اما در ادامه راه متاسفانه رها شده و باعث نگاه منفی جامعه به این بخش شده است.

تعاونی هایی که عمدتا با هدف مالیات ندادن، بصورت تعاونی ثبت و تشکیل شده اند، با عملکرد ضعیف، نگاه جامعه را به این بخش به سمت منفی برده اند تا جایی که وقتی سخن از تعاونی می شود، عمدتا در افکار عمومی جامعه، تعاونی های مسکن متبادر می شود و عملکرد آنها هم که دیگر جای گفتن ندارد...

یکی از راه های نجات اقتصاد کشور، فعال کردن ظرفیت تعاون است.