ناصر کنعانی در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در خصوص درگیری بین شناورهای آمریکایی و ناوشکن جماران و ادعاهای مقامات آمریکایی مبنی بر این که در این جریان، دوربینهای شناورهای آمریکایی گم شده است، اظهار کرد: فارغ از این که ادعاهای آمریکایی در مورد اتفاق رخ داده چیست، باید تاکید کنم که ایران در آبهای بینالمللی حضور دارد و کشتیهای تجاری جمهوری اسلامی ایران در مسیرهای ترانزیتی و ترددی آبهای بینالمللی به صورت طبیعی تردد دارند و هیچ کشوری حق ندارد مسیرهای کشتیرانی را در آبهای آزاد مورد تهدید قرار دهد و روند عبور و مرور امن کشتیرانی بین المللی را با تهدید مواجه کند.
وی ادامه داد: در مورد اتفاق افتاده، ستاد کل نیروهای مسلح طی بیانیهای توضیح لازم را ارائه داد. اقدامی تحریک آمیز و غیراصولی از سوی شناورهای تجسسی ارتش آمریکا در ارتباط با شناورهای ایران انجام شد که جمهوری اسلامی ایران در این ارتباط اقدام به رفع تهدید کرد و متعاقباً شناورها را در منطقه امنی رهاسازی کرد و ما هرگونه ادعای آمریکاییها در مورد طرف ایرانی را رد میکنیم.
ناصر کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره لغو تحریمها در جریان توافق احتمالی و آخرین روند مذاکرات رفع تحریمها گفت: لغو کامل تحریمها علیه دولت و ملت ایران از اهداف اساسی مذاکرات جاری بین ایران و طرفهای مقابل است.
وی ادامه داد: همان طور که می دانید تاکنون، نشستهای مختلفی در ارتباط با مذاکرات رفع تحریمها برگزار شده و آخرین دور آن نیز در وین بوده است و پس از آن متن پیشنهادی از سوی هماهنگ کننده اتحادیه اروپایی به طرفهای مذاکره کننده داده شده است. پاسخ ایران در موعد مقرر ارائه شد و متعاقباً پاسخ طرف آمریکایی با تأخیر قابل توجهی باز از طریق هماهنگ کننده اتحادیه اروپا دریافت شد و پاسخ ایران سازنده، شفاف و قانونی بود و میتواند در صورت وجود اراده سیاسی متقابل زمینهای را فراهم کند در زمان کوتاه جمع بندی مذاکرات انجام و توافق صورت گیرد.
کنعانی تاکید کرد: لغو تحریمها و انتفاع اقتصادی ملت ایران از اهداف اساسی ماست و ایران در این خصوص تلاش میکند و این از اولویتهای اساسی تیم مذاکره کننده ایران است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در مورد مذاکرات رفع تحریمها و پاسخ ایران گفت: متعاقب دریافت پاسخ طرف آمریکایی از طریق هماهنگ کننده پاسخ خود را ارائه کردیم. پاسخ ما به لحاظ محتوا با دو هدف اساسی صورت گرفت یکی اینکه ما تلاش کردیم از بندهای دریافتی از طریق هماهنگ کننده ابهام زدایی کنیم و همچنین تلاش کردیم متن را شفاف کنیم و یک متن قویتری ارائه کنیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: این امر با هدف پایدار کردن توافق احتمالی آتی صورت گرفت. به این معنا که در صورت شکل گیری توافق از سوء تفسیرهای احتمالی آتی که میتواند روند اجرای توافق را با اخلال مواجه کند، پیشگیری کنیم.
کنعانی با تاکید بر این که پاسخ ما سازنده و حرکتمان رو به جلو بود، خاطرنشان کرد: این انتظار را داریم که طرف مقابل هم سازنده عمل کند.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد پی گیری موضوع تضمینها از سوی ایران در جریان مذاکرات و توافق احتمالی آینده نیز گفت: بحث تضمینها یکی از مهمترین موارد مورد توجه ما در این روند است. اگر چارچوب تضمین محکم نباشد، در هر زمانی ممکن است شاهد اتفاقات ناگوار در ارتباط با توافق باشیم، موضوعی که در مرحله قبل شاهد آن بودیم.
کنعانی در این ارتباط توضیح داد: موضوع تضمین برای ما دو وجه دارد، یک وجه آن تضمین لغو تحریمهاست به گونهای که ایران از منافع اقتصادی برجام به صورت کامل منتفع شود. بحث دیگر موضوع هستهای است و دور کردن آژانس از رفتار و بازیهای سیاسی است و اتهامات سیاسی در مناسبات ایران با آژانس باعث ایجاد خلل و اخلال در روند اجرای توافق نشود.
وی مجدداً تاکید کرد: بحث تضمین برای ایران مهم است هم در حوزه انتفاع اقتصادی و رفع تحریمهای اقتصای و هم در رفع مشکلات مرتبط با همکاریهای شفاف و قانونی و سازنده ایران با آژانس.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی درباره همکاری ایران با آژانس نیز اظهار کرد: ماهیت صلح آمیز فعالیتهای هستهای ایران در جمع بندی سال ۲۰۱۵ و انعقاد توافق برجام در این سال به صورت کامل مورد تأکید قرار گرفت و متعاقباً براساس همکاری سازندهای که ایران با آژانس داشته، به دفعات بازرسان آژانس به ایران سفر کردهاند و اماکن مورد نظر را مورد بازرسی قرار داده و بارها بر صلح آمیز بودن فعالیتهای ایران تاکید کردهاند.
کنعانی ادامه داد: اتهاماتی که متعاقباً مطرح شد عموماً برگرفته از ذهن بیمار و ناسازگار رژیمی است که خودش مهمترین رژیم دارنده فعالیتهای غیرقانونی هستهای در منطقه است و اساساً عضو نظام پادمانی نیز نیست، اتهاماتی که علیه ایران از سوی یک رژیم با این ماهیت مطرح میشود نمیتواند و نباید ملاک قضاوت و عمل از سوی آژانس قرار بگیرد. مبنای تعامل ما با آژانس مبانی پادمانی است و ایران بیشترین همکاریها را در مقایسه با دیگر کشورهای عضو با آژانس انجام داده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطر نشان کرد: مرجع نظارت فعالیتهای هستهای ایران آژانس است و ما همواره به این موضوع ملتزم بوده و همکاری کردهایم. ایران همواره تلاش کرده به صورت حرفهای با آژانس کار کند و انتظار دارد آژانس در چارچوبهای حرفهای و خارج از ادعاها و رویکردهای سیاسی با ایران تعامل کند.
کنعانی تاکید کرد: بحث بسته شدن مسائل پادمانی برای ایران در روند مذاکرات و حصول توافق احتمالی مهم است.
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به برخی از اظهارنظرات مبنی براین که ممکن است، ادامه مذاکرات رفع تحریمها با تعویق روبرو شود، تصریح کرد: آن چه در ارتباط با مسئولیت ایران در روند مذاکره بود، این است که ما مسئولانه و به موقع عمل کردیم و پاسخهای داده شده از سوی ایران سازنده است و چنانچه اراده سیاسی لازم در طرف مقابل وجود داشته باشد، نیاز به تأخیر در نشست بعدی برای جمع بندی مذاکرات نیست. اراده و تعامل سازنده میتواند ما را در کوتاهترین زمان ممکن به جمع بندی مذاکرات و توافق برساند.
وی در پاسخ به سؤال دیگری در مورد زمان برگزاری دور ششم مذاکرات ایران و عربستان نیز گفت: در جریان مذاکرات ایران و عربستان گفتوگوهای خوبی بین دو کشور صورت گرفت و توافقات خوبی انجام شد و تکمیل و اجرای توافقاتی که در نشستهای قبلی بین دو کشور انجام شده است، میتواند کمک کند که شاهد برداشته شدن گام در سطح سیاسی بین ایران و عربستان باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال یک رسانه آمریکایی مبنی براین که اگر برجام احیا شود آیا شرکتهای آمریکایی امکان حضور در ایران را خواهند داشت؟ گفت: توافق برجام و توافقی که احتمال میرود در آینده انجام شود، تنظیم کننده روابط دوجانبه ایران و دولت آمریکا نیست بلکه حل و فصل کنند بحران تصنعی و غیرضروری است که در ارتباط با فعالیتهای هستهای ایران با اهداف و انگیزههای سیاسی باز شده و تاکنون این پرونده مفتوح باقیمانده است.
وی تاکید کرد: موضوع توافق برجام و مذاکراتی که با واسطه اتحادیه اروپا با طرف آمریکایی برقرار است صرفاً ناظر بر بستن پرونده ادعایی علیه فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران و انتفاع ایران از برجام است و ناظر بر ارتباطات دوجانبه ایران و آمریکا نیست.
ناصر کنعانی در پاسخ به سؤال دیگری در ارتباط با نگاه ایران به تحولات اخیر عراق و همچنین اظهارات سید مقتدی صدر درباره ایران و این که آیا ایران با مقتدی صدر ارتباط و تعاملی دارد، گفت: روند تحولات عراق برای ایران بسیار حائز اهمیت است. معتقدیم عراق کشور بسیار مهم در حوزه منطقهای است و ثبات و امنیت و آرامش در این کشور به توسعه اقتصادی در این کشور و هم به ایجاد شرایط و ظرفیت مناسب برای اینکه این کشور بتواند در حوزه منطقهای نقش سازندهای داشته باشد، کمک میکند.
کنعانی با تاکید بر این که موضوع امنیت و ثبات در عراق برای ما حائز اهمیت است، تصریح کرد: ایران از هر فرصتی برای کمک به برادران عراقی جهت بازگشت ثبات به این کشور استفاده میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که ما در جمهوری اسلامی ایران با همه طرفهای سیاسی در عراق ارتباط مستمر داریم و نقش ایران در ارتباط و تعامل با طرفهای عراقی به شکل گیری روند آرامش در این کشور کمک کرده است و ما به این روند ادامه میدهیم، در پاسخ به این سؤال که آیا از سوی ایران پیامی به مقتدی صدر ارسال شده است، تصریح کرد: پیام ایران به اشخاص و افراد نیست. نگاه ایران به کلیت عراق است و ما همه جریانهای سیاسی عراق را به گفتوگو دعوت کردهایم. ما به کلیت عراق نگاه میکنیم، نگاه بخشی، جزیی، جریانی و گروهی به عراق نداریم. ما معتقدیم همه طرفهای سیاسی عراق بخشی از روند عراق و ساختار قدرت در این کشور هستند.
کنعانی در پاسخ به سؤالی در مورد سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن به ایران و دیدارش با وزیر امور خارجه کشورمان نیز گفت: موضوع یمن جزء موضوعات مهم منطقهای است. ایران از ابتدای شکل گیری بحران غیرضروری یمن معتقد بود راهکار نظامی نتیجه نخواهد داد و راه حل آن روند سیاسی و انجام گفت وگوهای یمنی _ یمنی است.
وی افزود: در ادامه نقش سیاسی و سازنده ایران در جهت کمک به تحکیم ثبات و آرامش در یمن، روز گذشته آقای امیرعبداللهیان و مشاور ارشد وزیر امور خارجه پذیرای نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن بودند و در این دیدارها ابعاد مختلف بحران یمن مورد گفتوگو و تبادل نظر قرار گرفت. در این مذاکرات دیدگاهها و مواضع ایران در بحث یمن مورد تاکید مجدد قرار گرفت و توصیههای لازم به نماینده دبیرکل ارائه شد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: ما خواهان صلح، ثبات و امنیت برای یمن است. ایران معتقد است بازگشت ثبات و امنیت در یمن و تحکیم آرامش در این کشور به تقویت ثبات و امنیت در منطقه وخلیج فارس کمک میکند. ایران بارها اعلام و تاکید کرده که تصمیم گیرنده اساسی در ارتباط با سرنوشت یمن، ملت یمن هستند. در مذاکرات تأکید شد ایران از روند آتش بس و تداوم آن در یمن حمایت میکند اما معتقد است که تحقق آتش بس پایدار در گرو لغو کامل تحریمهای غیرانسانی علیه یمن است و محاصره مردم یمن باید به صورت کامل لغو شود.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار اسپوتنیک در ارتباط با انتشار اخبار منتشر شده مبنی بر احتمال فروش سوخو ۳۵ از سوی روسیه به ایران گفت: همکاری ایران با روسیه همه جانبه و متنوع است و با توجه به وجود منافع مشترک در بین دو کشور و وجود اراده سیاسی در عالیترین سطوح برای تقویت ارتباطات و همکاریها، این همکاریها و تعاملات استمرار و تقویت خواهد شد.
وی تاکید کرد: همکاریهای ایران و روسیه چیز جدیدی نیست و در چارچوب مناسبات طبیعی ایران و روسیه در جریان است.
کنعانی همچنین تصریح کرد: سفر اخیر وزیر خارجه ایران به مسکو غیر از پیامی که از سوی یک کشور اروپایی در موضوع بحران اوکراین منتقل شد، فرصتی بود که موضوعات دوجانبه در زمینههای مورد علاقه دو کشور مورد بررسی قرار گیرد. روابط دو کشور در مسیر خوبی قرار گرفته و ریل گذاریهای خوبی برای تقویت روابط دو جانبه انجام شده است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی در مورد این که برخی از منابع خبری غربی اعلام کردند که طرفهای مقابل در مذاکرات رفع تحریمها معتقد هستند که پاسخ اخیر ایران، غیر سازنده بوده است، اظهار کرد: موضعی از سوی طرفهای غربی مبنی بر غیرسازنده بودن پاسخ ایران دریافت نکردیم. پاسخ ارائه شده از سوی ایران در مسیر کمک به شکل گیری توافق بوده است. تلاش ایران در این مقطع این بوده که مبتنی بر نکات مورد توافق در مذاکرات، ادبیات را به گونهای ارائه کند که شفاف باشد ، ابهام زدایی شود و تقویت شود به گونهای که بعد از شکل گیری توافق احتمالی امکان سوء تفاهم به حداقل ممکن برسد. ایران در این زمینه در پاسخی که ارائه کرده نگاهش به سمت جلو بوده است. تهران معتقد است در این زمینه پاسخش سازنده و با نگاه به جلو و کمک کننده برای شکل گیری توافق بوده است. اگر همین نگاه در طرف مقابل باشد توافق در دسترس است و میتوانیم در سریعترین زمان ممکن مذاکرات را جمع بندی کنیم.