فواد حسین وزیر خارجه عراق نیز روز دوشنبه پنجم اردیبهشت در گفت‌وگویی با شبکه الجزیره اعلام کرد که ایران و عربستان سعودی به یک یادداشت تفاهم ۱۰ بندی دست پیدا کرده‌‌اند. از سوی دیگر هم سخنگوی وزارت خارجه عراق اعلام کرد مذاکرات بین عربستان و ایران، ممکن است زمینه را برای بازگشت روابط دیپلماتیک بین دو کشور مهیا کند.
اواخر فروردین ۱۴۰۰ بود که روزنامه «فایننشال تایمز» گزارش داد، مقام‌‌های ارشد ایران و عربستان سعودی برای بهبود روابط دو کشور در بغداد پایتخت عراق مذاکرات مستقیم برگزار کردند. منابع مورد استناد فایننشال تایمز مدعی شدند، نخستین دور مذاکرات مستقیم عربستان سعودی و ایران در تاریخ نهم آوریل (۲۰ فروردین) انجام شد و به گفته یکی از مقام‌‌ها، این گفت‌وگوها، «مثبت» بوده است.
از آن تاریخ تاکنون مقامات بغداد در تلاش بوده‌اند تا این گفت‌وگوها به سرانجام مشخصی برسد و عراق از عرصه تنش فراگیر ایران و عربستان سعودی در دوران ترامپ فاصله بگیرد. در همین ارتباط مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق ۵ تیر ۱۴۰۱ در صدر هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی برای دیدار با مقامات ایران وارد پایتخت شد.
الکاظمی از جده و پس از دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی راهی تهران شد تا آخرین نتایج مذاکرات را با مقامات دو کشور در میان بگذارد. رئیس‌جمهور عراق اخیرا در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان با حمایت از بهبود روابط ایران و عربستان، گفت: عراق با تلاش برای میانجیگری بین سعودی‌‌ها و ایرانی‌‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند.
گفت‌وگوهایی میان ایران و دیگر همسایگان عرب در بغداد انجام و جو مهمی ایجاد شده است. در نهایت، ما باید سر یک میز بنشینیم و درباره مشکلاتی که دربردارنده پیامدهایی برای خودمان است، مذاکره کنیم. در نهایت، آمریکا اهمیت دارد، جهان اهمیت دارد اما اولویت‌های خودمان در این بخشی از جهانی که هستیم نیز حائز اهمیت است.
جمعه ۲۴ تیر ماه وزیر مشاور دولت امارات متحده عربی در سیاست خارجی اعلام کرد ابوظبی سفیر خود را به تهران می‌فرستد و می‌خواهد روابط خود را با ایران بازسازی کند. انور قرقاش تاکید کرد که «امارات متحده عربی بخشی از یک محور و ائتلاف علیه ایران نخواهد بود، حتی اگر اقدامات تهران در منطقه به تلاش‌‌های دیپلماتیک کمک نکند.» قرقاش وزیر مشاور رئیس امارات متحده عربی در امور سیاست خارجی اواخر فروردین ماه گذشته نیز در سخنانی گفت این کشور به دنبال بهترین روابط با ایران است.
سخنان وزیر مشاور دولت امارات عربی متحده در بحبوحه سفر رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه و بازدید از اسرائیل و عربستان سعودی مطرح شد. سفری که مقامات رژیم صهیونیستی آن را با هدف تشکیل یک ائتلاف علیه ایران مطرح کردند، با این حال مقامات عربی از جمله وزیر خارجه عربستان ساعاتی پس از پایان اجلاس روز شنبه ۲۵ تیر سران شورای همکاری به‌علاوه مصر، اردن و عراق در جده، مطرح شدن هرگونه موضوع مربوط به «ناتوی عربی» در کنفرانس جده را رد کرد و مدعی شد که «نمی‌‌داند این اسم از کجا آمده است». وزیر امور خارجه عربستان با بیان اینکه هیچ بحثی درباره همکاری دفاعی بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اسرائیل وجود ندارد، گفت: راه‌‌حل‌‌های دیپلماتیک بهترین راه‌حل و تنها راه تعامل با ایران است. ما به‌شدت به اقدامات چند‌جانبه باور داریم و از حل و فصل اختلافات از طریق سازمان‌های بین‌المللی حمایت می‌کنیم. فیصل بن فرحان تاکید کرد: مذاکرات با ایران مثبت بوده است ولی هنوز به هدف خود نرسیده است. وزیر خارجه عربستان پیش‌تر نیز در روز۱۱ خرداد پس از نشست وزیران امورخارجه شورای همکاری خلیج فارس گفته بود که گفت‌وگو با ایران باید بر اساس موضع یکسان کشورهای خلیج فارس باشد و دست ما به سوی ایران دراز است.
از سوی دیگر، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز درباره مذاکرات ایران و عربستان و نتایج پنج دور مذاکراتی که بین دو کشور انجام شده است، گفت: خوشبختانه به دلیل درک مشترکی که هم در تهران و هم در ریاض شکل گرفته است؛ دو طرف به این اتفاق نظر رسیده‌اند که گفت‌وگوهای دوجانبه را انجام دهند. با نقش بسیار سازنده‌ای که دولت دوست و برادر عراق به عنوان کشور میزبان ایفا کرده است، پنج دور از گفت‌وگوهای مشترک ایران و عربستان سعودی در بغداد برگزار شد، ماحصل این گفت‌وگوها مثبت بوده است؛ به عبارتی این انگیزه و ادراک مشترک را ایجاد کرده است که ما نیازمند تداوم این مسیر برای ایجاد فهم مشترک و برداشتن گام اجرایی برای از سرگیری روابط دو کشور هستیم، و خوشبختانه در دو پایتخت این انگیزه و اراده سیاسی وجود دارد. دولت عراق هم همچنان به نقش سازنده و مثبت خود ادامه داده است. کنعانی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی العالم در پاسخ به این سوال که آیا زمان دور بعدی این مذاکرات مشخص شده است، اظهار کرد: در قالب رایزنی‌‌های مشترکی که از طریق برادران عراقی در حال انجام است، به‌طور عمومی توافق شده است که در آینده نزدیک دور جدید مذاکرات را برگزار کنیم اما درباره زمان هنوز به تاریخ دقیقی نرسیده‌‌ایم.
این درحالیست که یک کارشناس مسائل غرب آسیا در این باره اظهار کرد: به نظر می رسد بعد از برگزاری ششمین دور مذاکرات ایران و عربستان، زمینه برای دیدار وزیران امور خارجه دو کشور در بغداد فراهم شود و در آن مقطع، وزیران امور خارجه ایران و عربستان، در قالب بیانیه ای سیاسی از سرگیری روابط دیپلماتیک دو کشور را اعلام کنند.
حسن هانی زاده، با بیان اینکه پس از شانزده ماه مذاکره نفس‌گیر و چالشی بین ایران و عربستان در بغداد در حوزه مسائل امنیتی و نظامی، قرار است که مذاکرات بین ایران و عربستان در سطح سیاسی برگزار شود، گفت: به نظر می‌رسد بعد از انجام مذاکرات سیاسی در ششمین دوره مذاکره بین دو کشور، وزیران امور خارجه ایران و عربستان با یکدیگر در بغداد دیدار کنند.
وی با بیان این که تمایل دو کشور برای انجام مذاکرات در سطح سیاسی، نشان می دهد که دو کشور در بحث رایزنی ها در حوزه مسائل امنیتی و نظامی به نقطه پایداری رسیده‌اند، خاطر نشان کرد: یکی از مسائل مهم در این زمینه تجاوز ائتلاف سعودی به یمن بوده است.
هانی‌زاده به تلاش های ایران جهت ایجاد آتش‌بس در یمن و موافقت سعودی با این موضوع اشاره و اظهار کرد: این تحولات نشان می‌دهد که عربستان به دنبال پایان دادن مشکلات خود با ایران است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه محمد بن سلمان در آستانه رسیدن به سمت پادشاهی عربستان است و تحقق این موضوع نیازمند انجام مقدماتی است، خاطر نشان کرد: در همین چارچوب محمد بن سلمان تلاش دارد مقدمات لازم را برای رسیدن به مقام پادشاهی عربستان فراهم کند و در همین راستا، می خواهد برخی از چالش‌های عمده خود در منطقه از جمله مشکلاتی که با ایران دارد را حل و فصل کند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا در پاسخ به این سوال که در حال حاضر چه مسائل سیاسی بین ایران و عربستان مطرح است، اظهار کرد: موضوع مقاومت، تلاش اسرائیل برای نفوذ در منطقه، عدم دخالت کشورها در مسائل داخلی یکدیگر، احترام به تمامیت ارضی و همچنین تلاش برای حل مسائل منطقه از طریق مکانیسم های درون منطقه ای احتمالا از جمله مسائل سیاسی مطرح بین دو کشور است.
وی افزود: پیش بینی می شود که در آینده نزدیک دیدار وزیران امور خارجه ایران و عربستان در بغداد برگزار شود و در جریان این دیدار بیانیه ای سیاسی به امضای وزیران امور خارجه دو کشور رسیده و در همین چارچوب دو کشور روابط دیپلماتیک خود را آغاز و سفارتخانه‌های ایران و عربستان بار دیگر در تهران و ریاض بازگشایی شود.