اما در روزهای گذشته، رییس کل بانک مرکزی وعده داد که بررسیها و اقدامات لازم برای رمزریال در حال انجام است و مقرر شده که از شهریورماه شروع شود.
علی صالح آبادی در مورد ماهیت رمزریال و تفاوت آن با رمزارز نیز گفت: رمزریال به جای همین اسکناسی که مردم در دست دارند، خواهد بود و فرد به جای اینکه اسکناس داشته باشد رمزریال دارد؛ به آن مفهوم جهانی "رمزارز" نخواهد بود و ریالهای اسکناس جای خود را به رمزریال میدهند.
آنگونه که از ظواهر امر، مشخص است رمزپول ایرانی یا همان رمزریال، شکل دیگری از اسکناس است که به صورت کاملا دیجیتال در اختیار مردم قرار خواهد گرفت. در رمزریال اصل پول به صورت الکترونیکی منتقل میشود و نیاز به تسویه بین بانکی نیست، به طوری که با تراکنشی که به واسطه رمزریال انجام میشود، کسبه بلافاصله میتوانند وجه آن را دریافت کنند و پرداخت نیز برای مردم به صورت آنی انجام میشود
همچنین از ویژگیهای این ابزار جدید پولی، سرعت بالاتر در انجام پرداخت از سوی مشتری، امنیت بالاتر و فراهم شدن فضایی نوین برای توسعه تجارت الکترونیک، عنوان شده است.
مهران محرمیان معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی نیز درباره ماهیت رمزپول ملی و استفاده آن، در سال گذشته گفته بود: دنیا به تمرکززدایی کامل در استفاده از این فنآوری نخواهد رسید، بلکه به نقطه تعادلی که میتواند رمزپول بانکهای مرکزی باشد خواهد رسید.
اگرچه این معاون بانک مرکزی بر ضرورت پژوهش در این موضوع تاکید کرد که نشانه ای از عدم وضوح طرح رمزپول ملی در آن زمان بود، اما با اشاره به این بحث که رمزارزها را نمی توان به طور کامل، پول دانست، بر نظارت ناپذیری رمزارزها نیز صحه گذاشت و از چهار سناریو خبر داد که تدوین شده و برای آنها دو معیار تعیین شده ، معیار نخست میزان اقبال مردم به رمزارزها و معیار دوم میزان اقبال حاکمیت ها به رمزارزها بود.
بر این اساس، پیادهسازی زیرساخت فنی رمزپول ملی و تدوین مقررات آن در کنار پروژه های دیگری مانند ایجاد بسترهای مقرراتی و فنی لازم برای کیف الکترونیکی پول، راهاندازی سامانههای جدید مانند پل، تدوین مقررات بانکداری باز و کمک به راهاندازی نئوبانکها از جمله اقداماتی بود که از سال گذشته در حال پیگیری در بانک مرکزی است.
در مصوبه مردادماه ۱۳۹۸ هیات دولت، دو حوزه مجزای استخراج و مبادله برای رمزارزها در نظر گرفته شده است. مبادله رمزارزها نیز دو نوع است؛ مبادله ریال و ارز با رمزارز و مبادله کالا با رمزارز. مبادله کالا با رمزارز در بیشتر کشورها مجاز نیست و کمتر جایی است که استفاده از رمز ارز در شبکه پرداخت را ممنوع نکرده باشد. استفاده از رمز ارز در شبکه پرداخت به مثابه استفاده از ارز یک کشور بیگانه در مبادلات داخلی کشور است که تبعات زیادی خواهد داشت و ممنوع است.
همچنین در در مصوبه مرداد ۱۳۹۸ هیات دولت، اگرچه استخراج رمزارز آزاد شده است، اما مبادله رمزارز با پول رسمی کشور به شکلی که در صرافیهای رمزارز اتفاق میافتد، ممنوع اعلام شده و همچنین تاکید شده است ریسک مبادله رمزارز نیز با معاملهگران آن است و در صورت متضرر شدن، مسئولیت با افراد ذینفع است.
اما این مصوبه، تناقضی داشت مبنی بر اینکه استخراج رمز ارز آزاد است، ولی مبادله آن ممنوع اعلام شد. برای رفع این تناقض، هیات دولت در تاریخ ۳۰ مهرماه ۱۳۹۹، مصوبه جدیدی داشت. در مصوبه سال ۹۹ گفته شد رمزارزهای استخراج شده را میتوان در صرافیهای معرفی شده توسط بانک مرکزی عرضه کرد تا برای امور واردات استفاده شود.
در این مصوبه، تاکید شد فقط رمزارزهای دست اولی که در مزرعه مجاز داخلی استخراج شده است قابلیت عرضه در صرافیهای رسمی بانک مرکزی را خواهند داشت و افراد نمیتوانند رمزارزها را پس از خرید و فروش و مبادله به این صرافیها عرضه کنند.
هدف اصلی این مصوبه دولت، قانونی شدن استخراج رمزارز بود اگرچه تا پیش از آن نیز به صورت غیرقانونی انجام میگرفت در حالیکه تنها برای ارقام کوچک (چندین میلیون دلار) از رمزارزها برای صادرات و واردات استفاده می شود و جابهجا کردن رقمهای بزرگ رمزارز بدون متوجه شدن نهادهای ناظر بر تحریمها ممکن نیست.
از سوی دیگر، پروژه بانک مرکزی برای عرضه رمزپول بر این محور کارکردی است که رمزپولها راهحل میانی رمزارزها و اسکناس و مسکوک رایج کشورها هستند از طرفی پولهای سنتی را داریم که با پشتوانه در بانکهای مرکزی منتشر میشوند و از طرف دیگر، رمزارزها را داریم که با پشتوانه اقبال مردمی اعتبار یافتهاند.
کشورهای زیادی در حال بررسی انتشار رمزپول ملی هستند. چین طرح رمزپول ملی را به صورت آزمایشی اجرا کرده است. کشور ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای فعال در این زمینه، به دنبال انتشار رمزپول بانک مرکزی با پشتوانه ریال است. ارزش رمزپول ریالی هیچ تفاوتی با ریال اسکناس و مسکوک نخواهد داشت و تنها تفاوت آن، محیط استفاده و به کارگیری آن خواهد بود.
همان روال و فعالیتهایی که برای انتشار پول ملی به صورت اسکناس و مسکوک انجام میگیرد، برای رمزپول نیز انجام خواهد گرفت و مشابه همان پول نیز، آثاری بر نقدینگی کشور خواهد گذاشت. اگر برای انتشار اسکناس و مسکوک هزینههایی برای چاپ و ارتقای ویژگیهای امنیتی انجام میگرفت، برای رمز پول نیز باید سرمایهگذاری در ایجاد زیرساخت و ارتقای امنیت در برابر هک و تخلفات مشابه انجام گیرد.
به عبارتی، کارکرد رمزپول همچون اسکناس و مسکوک معمول خواهد بود، اما به صورت غیرحضوری و دیجیتال. رمزپول ذات مجازی و دیجیتال دارد و رمزپولی که در کیف پول مجازی افراد نگهداری میشود، با پولی که افراد در حسابهای بانکی خود نگهداری میکنند متفاوت است زیرا رمزپول در واقع در اختیار خود افراد است و بانکها در نگهداری آن دخالت نخواهند داشت.
اکنون بنا به گفته رییس کل بانک مرکزی قرار است از شهریورماه رمزپول ملی عرضه شود و "رمز ریال" به عنوان یک ابزار جدید پرداخت شروع به کار نماید، اگرچه این طرح به صورت آزمایشی انجام خواهد شد.
در این راستا غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی درباره راهاندازی رمز ریال تا کمتر از دو ماه دیگر و ماهیت و کارکرد رمزریال اظهار داشت: رمز ریال همان ریال خودمان است که در شکل دیجیتال عرضه میشود و مردم میتوانند آن رابه صورت دیجیتال مصرف کنند.
وی تاکید کرد: اشتباهی درباره رمز ریال مصطلح شده و نباید این تصور را داشته باشیم که رمز ریال همان رمز ارزها هستند. در واقع رمزریال هیچ شباهتی به رمزارزهای مورد مصرف در دنیا ندارند .
سخنگوی کمیسیون اقتصادی با تاکید بر اینکه پشوانه رمزریال، خود ریال است، گفت: صرف کار با رمزریال سودی را در برنخواهد داشت و رمز ریال ارز رایج کشور محسوب میشود که پشتوانه آن ریال است و از مهمترین ویژگیهای رمز ریال این است که سرعت مبادلات پولی را بالا میبرد.
مرحبا ادامه داد: مردم توجه داشته باشند که رمز ریال هیچ شباهتی به بیت کوین ندارد و بسیار متفاوت از رمز ارزهای جهانی هستند اما هر بار که نام رمز در کنار واحد پولی میآید تصور این است که ماهیتی شبیه به رمزارزهای جهانی خواهد داشت.
وی تاکید کرد: مهم ترین تفاوت رمز ریال با رمزارزها این است که رمزریال ماینینگ نمیشود و ماینر ندارد، به این شکل نیست که دستگاهی برای استخراج آن وجود داشته باشد و عدهای بتوانند برای استخراج رمز ریال از بانک مرکزی مجوز بگیرند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی افزود: رمزریال به صورت انحصاری توسط بانک مرکزی منتشر میشود و همان ریال رایج به شکل دیجیتالی است که در واقع حمل و نقل، ذخیره و استفاده و پرداخت در فضای دیجتال را راحتتر خواهد بود.
مرحبا بیان اینکه رمزریال شکلی از پول اسکناسی خودمان است که برای اولین بار دراین شکل و شمایل عرضه میشود، اظهار داشت: با توجه به اینکه رمز ریال در فضای دیجیتال عرضه میشود، یکی از کارکردهای خوب آن اینکه نقل و انتقالات راحتتر خواهد بود و امکان نقل و انتقالات فرامرزی آن برای علاقه مندان وجود دارد.