اجازه ندهیم آژانس ماهیت سیاسی پیدا کند

نصرت‌الله تاجیک، کارشناس مسائل بین الملل، در پاسخ به این سوال که ما در گذشته، آمریکا را در صدور قطعنامه علیه خودمان به انزوا کشانده بودیم و امروز باید چه رفتاری داشته باشیم تا این موقعیت را از دست ندهیم، گفت: توفیق سیاست خارجی ایران بعد از خروج ترامپ از برجام بعنوان یک رویکرد جدید بین‌المللی ایران برای تعامل سازنده با جهان و استفاده از ظرفیت‌های روابط بین‌المللی و منزوی نگه داشتن او که نتواند علیه ما اجماع‌سازی و یارگیری کند، حاصل عوامل گوناگون داخلی و عوامل خارجی بود. در قسمت خارجی ما استراتژی دوگانه اتخاذ کردیم که با آژانس همکاری کنیم. حاصل آن ۱۵ یا ۱۶ گزارش مثبت از آژانس در زمینه راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران بود که نشان داد ایران به تعهداتش پایبند است. محور دوم آن استراتژی وفاداری به برجام به عنوان پلی برای همکاری‌های بین‌المللی و استفاده از آن در مسیر توسعه کشور بود.

وی تصریح کرد: از مسائل داخلی می‌توانیم به اراده یک دولت حداکثری در تعاملات بین‌المللی و نشاط اجتماعی ناشی از انتخابات سال ۹۲ که باعث شد مردم امیدوار باشند تا بتوانند از فواید برجام در سروسامان دادن به زندگی اقتصادی و اجتماعی خود و مبنا قرار گرفتن یک الگوی توسعه همه‌جانبه، متوازن، بومی و داخلی بهره ببرند که در آن با تقویت بخش خصوصی و دور شدن از اداره کمیته امدادی کشور، مردم بتوانند بدون اعانات مالی دولت زندگی خود را سروسامان بدهند. 

نصرت الله تاجیک در پاسخ به این سوال که اگر بار دیگر قطعنامه علیه ما صادر شود می‌تواند چه تبعاتی برای ما داشته باشد، گفت: قطعنامه‌های نهادهای بین‌المللی، حتی بی‌خاصیت‌ترین ‌آنها نیز در شرایط کنونی نظام ناعادلانه بین‌المللی برای کشورها تبعات حقوقی، سیاسی، روانی و تبلیغاتی دارد. خیلی از کشورها به وسیله همین قطعنامه‌ها به خاک سیاه نشسته‌اند. بنابراین باید تلاش کنیم و به سمت و سویی با آژانس برویم تا در دو جبهه نجنگیم. این برای ایران خیلی بد است که هم در جبهه برجام بجنگد و برجام راکد باشد و هم با آژانس بجنگد و به هر دلیلی نخواهد به سوالات آژانس پاسخ بدهد. مگر آنکه مصلحت سیاسی و یا دغدغه تکنیکی خاصی وجود داشته باشد که علیرغم سابقه خوب رابطه، حاضر به همکاری با آژانس نباشد. طی پنچ مرحله کاهش همکاری برجامی ایران با آژانس یک شرایط جدیدی به وجود آمده است. این را باید در روابط بین آژانس و ایران بگذاریم. مهم این است که در این زمینه تلاش کنیم آژانس را به عنوان یک ارگان تخصصی نگاه کنیم و در همین بستر نگهش داریم.

وی تصریح کرد: آژانس از جهت آبروی بین‌المللی خویش علاقه‌مند نیست که از یک ارگان تخصصی به یک ارگان سیاسی تلقی شود. این را نمی‌گویم که ممکن نیست آژانس مورد سوءاستفاده آمریکا و اروپا قرار گیرد. خیر. سازمان‌های بین‌المللی مانند کارد هستند هم به درد میوه خوردن می‌خورند و هم ممکنه دست انسان را ببرند. اما بالاخره آژانس یک آبرویی دارد و تلاش می‌کند تا ارگان تخصصی باقی بماند. ما هم باید تلاش کنیم هر زمینه‌ای را از بین ببریم که آژانس خواسته یا ناخواسته ماهیت سیاسی پیدا کند.  یعنی اجازه ندهیم شرایطی پیش بیاید که آژانس بهانه‌ای برای داشتن ماهیت سیاسی پیدا کند و بعد بگوییم آژانس ماهیت سیاسی پیدا کرده است. بهترین حالت تعامل چهارچوب‌دار متخصصین ایرانی با تکنیسین‌های آژانس است و فکر می‌کنم ایرانی‌ها به اندازه کافی هوشمند هستند که بتوانند موضوع را مدیریت کنند که تخصصی بماند و سیاسی نشود.

تاجیک گفت: ما باید تلاش و کمک کنیم که آژانس در چهارچوب روابط تخصصی خود باقی بماند. در این صورت اگر کار سیاسی کرد می‌توانیم مشروعیت آن را زیر سوال ببریم و بهتر است با آژانس تعامل تخصصی، فنی و تکنیکی داشته باشیم و با توجه به آن حقوقی که در چهارچوب کاهش تعهدات داشتیم، به آژانس بقبولانیم که با توجه به آن تعهدات داوطلبانه و فراپادمانی سعی کنیم امتیازاتی به آژانس بدهیم که آنها مطمئن شوند. این امتیازات به مفهوم امتیاز مجانی و یکطرفه دادن به آژانس نیست. نوع این امتیازات باید در بحث ‌های تخصصی بازبینی شود. متخصصین می‌دانند چه امتیازی می‌توانیم به آژانس بدهیم که آژانس به این اطمینان برسد که ایران در چهارچوب تعهداتش در برجام عمل می‌کند و از آن طرف امتیازاتی از آژانس بگیریم. همان گونه که گفتم ۱۴ گزارش مثبت ما گرفتیم برای اینکه چهره ایران چهره بدی در انظار بین‌المللی تلقی نشود.