به نظر میرسد که سفر امیر قطر به تهران میتواند در ایجاد یک سازوکار جدید و خارج کردن بنبست ناشی از مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۴ در وین باشد و به همین دلیل شیخ تمیم بن حمد در این سفر احتمالاً در آینده نزدیک یک سری تحرکات برای شکستن بنبست مذاکرات هستهای در وین را آغاز خواهد کرد.
از سوی دیگر سفر هماهنگ کننده اروپا به تهران که از سهشنبه هفته گذشته آغاز شده بود در روز پنجشنبه در حالی به پایان رسید که زمزمهها برای آغاز مذاکرات بیشتر به گوش میرسد. خبرها حاکی از آن است که مذاکرات مورا و باقری در فضایی مثبت برگزار شده و روند و پیشرفت خوبی داشته است و گفتوگوها تقریباً به مراحل نهایی خود رسیده است.
وزیر امور خارجه کشورمان در این خصوص گفت: توافق خوب و قابل اتکا در دسترس است، اگر امریکا تصمیم سیاسی خود را گرفته و به تعهداتش پایبند باشد.
امیر عبداللهیان روز جمعه در توئیتی با اشاره به سفر اخیر انریکه مورا هماهنگ کننده گفتوگوهای وین به تهران و رایزنیهایش با علی باقری مذاکره کننده ارشد ایرانی در صفحه توئیتر خود نوشت: «در توافق با آقای بورل، سفر آقای مورا به تهران و گفتوگوهایش با همکارم آقای باقری، فرصت مجددی بود تا بر ابتکارات برای حل موضوعات باقیمانده مذاکرات وین متمرکز شویم. توافق خوب و قابل اتکا در دسترس است اگر امریکا تصمیم سیاسی خود را گرفته و به تعهداتش پایبند باشد. تماسها ادامه دارد.»
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از بازگشت مورا به بروکسل گفت که (پنجره) مذاکرات متوقف شده هستهای ایران «دوباره باز شده است» وی در حاشیه نشست سران گروه ۷ در آلمان، اظهار داشت: مذاکرات متوقف شده بود و از سر گرفته میشود. وی همچنین ادعا کرد: «مذاکرات به بنبست رسیده بود و حالا بنبست رفع شده و به این ترتیب چشماندازی از رسیدن به یک توافق وجود دارد.» او در عین حال تأکید کرده اختلافات موجود در مسیر احیای برجام را نمیتوان «یکشبه» حل کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در یک کنفرانس خبری به سؤالاتی درباره سفر نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین به تهران برای رایزنی درباره وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین پاسخ داد.
وبگاه وزارت امور خارجه امریکا هم خبر داد، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سؤال که آیا اطلاعات جدیدی از مذاکرات وین موجود است یا نه، گفت: هیچ اطلاعات جدیدی برای ارائه وجود ندارد. هنوز در همان نقطهای هستیم که آخرین بار راجع به آن صحبت کردیم. ارزیابی ما هنوز این است که اگر قادر باشیم به بازگشت دوجانبه به پایبندی دست بیابیم، به وضوح این اتفاق در راستای منافع امنیت ملی ما خواهد بود چون دوباره موجب اعمال محدودیتهای دائمی و قابل راستیآزمایی بر برنامه هستهای ایران میشود که از بسیاری جهات از سال ۲۰۱۸ محدودنشده بوده و گامهای بلندی رو به جلو برداشته است، به نحوی که برایمان قابل قبول نیست. ما بعد از بحثی که دفعه قبل کردیم، چیز بیشتری برای به اشتراک گذاشتن با شما نداریم.
پرایس در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا اظهارات او به معنای این است که هیچ اطلاعاتی از اولین روز سفر انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرت وین به تهران در اختیار ندارد، گفت: من اطمینان دارم که تیم ما با انریکه مورا و تیم او در تماس خواهد بود. انریکه مورا پیامها را انتقال میداده است. این نقشی است که مدتی است برعهده داشته. من مطمئنم تیم ما فرصت صحبت کردن با او را درباره مدتی که در آنجا [ایران] گذرانده، خواهد داشت. همچنین مطمئنم نمیتوانیم چیز زیادی از آن صحبتها را به اشتراک بگذاریم.
این سخنان در حالی است که امریکاییها از نظر سیاسی و همچنین امنیتی به برجام احساس نیاز میکنند؛ چرا که تبعات بحران اوکراین بویژه در حوزه اقتصادی بهگونهای است که بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که امریکا برای مدیریت آن نیازمند تمرکز بر پرونده اوکراین و اتخاذ تصمیم نهایی برای بازگشت به برجام است. همین مسأله باعث شد تا بار دیگر برخی نمایندگان امریکایی خواستار رسیدن به توافق با تهران شوند. به عنوان نمونه «ایلهان عمر» نماینده کنگره امریکا در توئیتی خواستار توافق فوری و مطمئن با ایران و لغو تحریمها شد. عمر نوشت: «ما برای برقراری صلح در خاورمیانه و اجتناب از جنگ در حال از دست دادن زمان هستیم.
اینک زمان نهایی کردن توافق با ایران است.» «مارکوین مالین»، نماینده ایالت «اوکلاهاما» در مجلس نمایندگان امریکا نیز از سیاستهای دولت «جو بایدن»، رئیس جمهور کشورش انتقاد کرده و تصریح کرده است که او برای تأمین نفت به ایران التماس میکند. این عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان امریکا در مصاحبه با «نیوزمکس» گفت: «من نمیتوانم کارهایی را که دولت بایدن انجام میدهد توضیح بدهم. او از جمهوریخواهها بابت انجام این کار و آن کار انتقاد میکند و ترامپ را مقصر میکند اما کاری که هرگز انجام نمیدهد به عهده گرفتن مسئولیت کارهای خودش است.» او تصریح کرد با آنکه بایدن میداند نفت و گاز از چه اهمیتی برای اوکلاهاما یا سایر ایالتهای دارای انرژی برخوردار است «به ایران التماس میکند که دوست ما نیست؛ یا به سعودیها التماس میکند که دنبال منافع خودشان هستند؛ یا به ونزوئلا التماس میکند که رفیق روسیه است.»
این اتفاقات میتواند زمینهای برای خروج مذاکرات از وضعیت کنونی باشد. ناگفته پیداست این ساکنان اتاق بیضی شکل کاخ سفید هستند که باید اکنون تصمیم بگیرند قصد اصلاح سیاستهای گذشته خود را دارند یا خیر؟
همچنین به گفته المیادین هنوز زود است از دستیابی به توافق در آینده نزدیک سخن به میان آوریم و این موضوع نیازمند بحث و بررسی بیشتری است.
آنان ابراز داشتند: اروپایی ها بخاطر بحران فراروی شان به دلیل جنگ در اوکراین و نیاز شدیدشان به نفت و گاز ایران عجله دارند تا هر چه زودتر در مذاکرات وین با تهران به توافق برسند .
بر اساس این گزارش، "جوزف بورل" مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا دیروز " ازسرگیری مذاکرات" در خصوص احیای توافق هسته ای را اعلام کرد.
بورل گفت: مذاکرات متوقف شده بود اما دوباره از سرگرفته شده است . من تصور می کنم سفر انریکه مورا هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات وین به تهران باعث حل و فصل موضوع شده است.
هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات وین چهارشنبه گذشته در تهران با علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین دیدار و گفت وگو کرد.
از سوی دیگر بر پایه همین گزارش، حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه ایران دیروز (جمعه) از امکان دستیابی به توافق خوب سخن به میان آورد البته به شرط آنکه واشنگتن تصمیم سیاسی خود را اتخاذ کرده و به تعهداتش عمل نماید.
عبداللهیان خاطرنشان کرد که سفر انریکه مورا به تهران و گفت وگوهایش فرصتی دیگری برای تمرکز یافتن بر ابتکارات جهت حل و فصل مسائل لاینحل مانده در مذاکرات فراهم آورد.
به گفته المیادین ، روزنامه انگلیسی " فایننشال تایمز " در هفتم ماه می ( شنبه ۱۷ اردیبهشت ) خاطرنشان کرد : اتحادیه اروپا در حال بکار بردن آخرین تلاش خود جهت نجات توافق هسته ای ایران و پایان دادن به حالت رکود موجود در آن بسر می برد.
به گزارش اترک انریکه مورا از طرف اتحادیه اروپا برای حل مشکلات بین ایران و سه کشور اروپایی به ایران سفر کرده بود اما به هر حال هنوز بین دیدگاههای ایران با کشورهای اروپایی و بین ایران و آمریکا فاصله زیادی وجود دارد و باید تلاشهای بیشتری برای نزدیک کردن این دیدگاهها صورت بگیرد. در حقیقت هنوز گزارشهای دقیقی درباره بازشدن قفل بنبست مذاکرات توسط مورا وجود ندارد اما بیشتر نگاهها متوجه امیر قطر است که میتواند نقش بیشتری ایفا کند. اتحادیه اروپا حسن نیت خود را نسبت به ایران به درستی نشان نداده است و باید گامهایی عملی برای نزدیک شدن به ایران بردارد. هنوز موضوع خارج کردن سپاه از تحریمها در مدار بحث است و آمریکاییها برای اینکه تحریمها بهویژه در زمینه سپاه همچنان باقی بماند، مقاومتهایی نشان میدهند.