دردهای عضلانی و مفاصل از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که بویژه در ایام خانه تکانی به سراغ افراد می‌آید و رعایت نکردن برخی نکات ایمنی در انجام کارهای خانه آسیب جدی به سلامت بدن وارد کرده و شیرنی سال نو را به کام آنها تلخ می‌کند.
به گزارش اترک، گزارش‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حاکی از آن است که شیوع دردهای عضلانی و مفاصل در زنان ایرانی در سال‌های اخیر دو برابر افزایش یافته و کمردرد شایع‌ترین این بیماری‌ها است.
آسیب‌های اسکلتی، عضلانی شامل کمردرد، آسیب به ستون فقرات، کوفتگی عضلات ناشی از بلند کردن و جابجایی وسایل سنگین خانه مثل کمد، فرش، یخچال و تغییر دکوراسیون و غیره است و مهمترین حوادثی که ممکن است هنگام خانه تکانی رخ دهند سقوط از نردبان و چهارپایه است.
به گفته برخی متخصصان حوزه سلامت، کمردرد بعنوان بزرگ‌ترین آسیب خانه تکانی است و بیشتر زنان به هنگام انجام کار با آن مواجه می‌شوند. جابه جا و بلند کردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول صحیح، مهمترین عامل ایجادکننده این عارضه است.
احمد مؤذن زاده رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران در این زمینه به خبرنگار ایرنا می‌گوید: بسیاری از مواقع زنان خانه دار در حال خانه تکانی، با تلفن صحبت می‌کنند و گوشی تلفن را با شانه‌شان نگه می‌دارند، گردنشان کج می‌شود. این مساله علاوه بر آسیبی که به مهره‌های گردنی وارد می‌کند عضلات ناحیه کمر را هم تحت فشار قرار می‌دهد و کمردرد ایجاد می‌کند.
وی اظهار می‌دارد: کارهایی مانند بلند کردن اجسام سنگین باعث می‌شود تا ستون فقرات حالت طبیعی خود را از دست بدهد و خمیده شوند و خطرات جبران ناپذیر را برای افراد به وجود آورد و خانه تکانی و بلند کردن اجسام سنگین در کوتاه مدت باعث خستگی شده و احتمال بیرون زدن دیسک و آسیب دیدن ستون فقرات زیاد می‌شود.
مؤذن زاده ادامه می‌دهد: آسیب‌های اسکلتی ـ عضلانی در خانه تکانی نوروز در زنان چاق و افرادی که دچار مشکلاتی چون ساییدگی مفاصل و پوکی استخوانی هستند، رایج‌تر است و فرد باید فعالیت‌های فیزیکی را بر اساس میزان آمادگی جسمانی و بیماری‌های زمینه‌ای که دارد انجام دهد.
وی تصریح می‌کند: به عنوان مثال فردی که ساییدگی زانو دارد از خم و راست کردن مکرر زانو، دوزانو یا چهار زانو نشستن یا در مورد مشکلات دیسک کمر از ایستادن طولانی مدت و خم و راست شدن مکرر و حمل وزنه‌های سنگین یا وضعیت‌های نشسته طولانی مدت همراه با خم بودن سروگردن خودداری کند، در مورد افراد چاق نیز با توجه به افزایش میزان فشار به مفاصل باید فعالیت‌های فیزیکی را به صورت محدود انجام دهند.
این فیزیوتراپیست تاکید می‌کند: انجام حرکات پیاپی، سنگین و خم‌کننده مفاصل دست‌ها در روزهای خانه تکانی عوارضی به دنبال دارد که کشیدگی تاندون‌ها و کوفتگی مفاصل از جمله آنهاست،
وی ادامه می‌دهد: انجام کارهای سنگین‌تر با انگشت‌ها نیز می‌تواند تشدیدکننده روماتیسم مفاصل یا عامل بروز آرتروز انگشتان باشد. اما مهم‌تر از آن بروز عوارضی در مچ دست است که بر اثر ضربات و خم شدن مکرر مچ، روی عصب دست ایجاد می‌شود و گزگز انگشتان را به‌دنبال دارد.
مؤذن زاده می‌افزاید: نشانه‌های خطر در خانه تکانی شامل درد، گرفتگی یا اسپاسم عضلانی، تورم مفاصل، درد تیرکشنده به اندام‌ها و محدودیت حرکتی است که در صورت بروز چنین علائم و عوارضی بهتر است که ضمن توقف فعالیت با پزشک یا فیزیوتراپیست خود مشورت شود.
وی توصیه می‌کند: خستگی عضلات می‌تواند به سلامت بدن آسیب بزند، برای پیشگیری از بروز مشکلات مفاصل و دردهای عضلانی باید کارهای روزانه به گونه‌ای برنامه ریزی شود که زمانی هم به استراحت و نرمش دادن دست و پا اختصاص یابد.
رئیس انجمن فیزیوتراپی ایران تصریح می‌کند: ماهیچه‌های بدن هرچه قوی‌تر باشد، توانایی بیشتری برای انجام وظایف مهم دارد. حتی افزودن تمرینات ساده به برنامه روزانه خود و ورزش ۲۰ دقیقه‌ای می‌تواند وضعیت عضلانی عمومی را بهبود بخشد و هر فرآیند فعال در زندگی را ساده‌تر کند.
وی تصریح می‌کند: کارهای منزل اگر به درستی انجام شود می‌تواند برای بدن ورزش باشد در واقع در هر ۱۵ دقیقه فعالیت ۹۰ کالری سوزانده می‌شود.
مؤذن زاده می‌گوید: قبل از شروع خانه تکانی در هر روز بدن خود رابا انجام نرمش‌های سبک و تمرینات کششی گرم کنید تا آسیب‌های احتمالی عضلات و مفاصل و ستون فقرات را به حداقل برسانید.
وی اظهار می‌دارد: در طول انجام کارهای منزل کمی استراحت کنید، مهم نیست چقدر طول بکشد تا کارها به پایان برسد. بعد از ۴۵ دقیقه تلاش و فعالیت، حداقل ۱۰ دقیقه استراحت کنید تا دچار آسیب‌های عضلانی و مفصلی ناشی از استفاده طولانی مدت نشوید.