به گزارش اترک، روز گذشته بود که خبری مسرت بخش بر خروجی خبرگزاری خراسان شمالی قرار گرفت، خبری که نوید توسعه و رشد اقتصادی را برای مردم استان به خصوص شهرستان محروم راز و جرگلان داد.
به طور حتم تاکنون پیش آمده که به نقش و نگار فرشی که بر روی زمین نقش بسته نگاه کنیم و تک تک گرههای آن را با جان و دل حس کنیم، حال تصور کنید فرشی که بر روی زمین نقش بسته از جنس ابریشم و دورو باشد ...
فرشی دورو و ابریشمی که با دستان هنرمند و پر مهر مردمان ترکمن راز و جرگلان گره خورده و بافته شده و ساعتها می توان به زیبایی، ظرافت، لطافت و منحصر به فرد بودن آن تماشا کرد.
مناطق مختلفی در کشورمان حرفه فرش بافی را دارند که اغلب طرح و نقشهایشان مشابه و اکثراً هم جنسی مانند هم دارند اما در این میان، فرشی داریم که فقط مختص هنرمندان شهرستان راز و جرگلان است.
شهرستان راز و جرگلان یکی از مناطق محروم خراسان شمالی است که با وجود محرومیتهای بسیار، توانمندیها و قابلیتهای متعددی برای رشد و توسعه دارد که تنها نیازمند توجه و دقت نظر بالا از سوی مسئولان است.
همانطور که گفتیم قالیچههای ابریشمی دوروی بی نظیر ترکمن یا همان فرش دویدوخ مدت هاست بر سر زبانها افتاده و به علت بافت دو طرف آن که هر طرف نقش متفاوت و کیفیت عالی دارد و به رغم اینکه در داخل کشور ناشناخته مانده اما شهرت جهانی دارد، شاید بتوان از این جمله چنین برداشتی داشت که اطرافیان بهتر و بیشتر از ما قدر داشتههایمان را میدانند، اگر فرش دویدخ راز و جرگلان داخل کشور پیشتر از اینها جایگاه خود را پیدا کرده بود و مردم کشورمان این هنر بی نظیر را میشناختند مسلماً تا به امروز بخش اعظمی از مشکلات عقب ماندگی به خصوص اقتصادی این خطه از شمال شرق کشور رفع میشد.
اما میگویند ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است! درست است که هنر ترکمنهای استانمان در داخل کشور مغفول و ناشناخته مانده اما در جهان به خوبی برای زبانها افتاده و با ثبت جهانی این هنر به طور حتم شاهد رشد و توسعه همه جانبه راز و جرگلان خواهیم بود و این شهرستان محرومیت و عقب ماندگی اش را به خواب میبیند.
در فرشهای دورو که با ابریشم خالص بافته شده میتوان طرحهایی مثل یموت، چهارفصل، قرقچاق، قاپقاپی و ترنج مشاهده کرد. این نوع فرش معمولاً در سایز بزرگ بافت نمیشود (به دلیل سختی و زمانبر بودن کار) و به صورت قالیچه و در ابعاد کوچک ۷۵ در ۱۰۰ یا ۵/۱ در ۲ بافته میشود و بافت آن نیز حدود یک سال زمان میبرد.
امروزه کمتر فرشی یارای رقابت بافرش دوروی ابریشمی ترکمن را دارد؛ چراکه زنان ترکمن، تار محبت بر پود این قالیها میگذارند و دوشادوش مردان گامی بلند در توسعه اقتصادی جامعه در سالهایی که در حوزه اقتصاد نامگذاری شده است برمیدارند.
صنعت فرش خراسان شمالی اگر به خوبی مورد حمایت قرار بگیرد و مانند فرش دویدخ جایگاه جهانی خود را پیدا کند، ارز آوری خوبی برای استان به همراه خواهد داشت، چرا که ارز آوری و ایجاد اشتغال علاوه بر اینکه به طور مستقیم بر روی زندگی مردم و میزان درآمد شهروندان موثر است، توسعه اقتصادی چندین سال آینده را تضمین میکند.
گفته میشود ابادان گزل چچی زاده، بانویی ترکمن است که اولین فرش دوروی ترکمن استان خراسان شمالی را در روستای دویدخ بافته و آن را جهانی کرده است، این بانوی هنرمند ترکمن به ۹ دختر، ۲ عروس، ۴۰ نفر از اهالی روستای دویدخ و دیگر بانوان جرگلانی آموزش داده است.
حال که خبر از جهانی شدن فرش دوروی ابریشمی دویدخ است قطعاً این خبر برای بانوی ۷۸ ساله راز و جرگلانی که اولین بافنده این فرشهای خاص و منحصر به فرد است بیشتر از هر شخص دیگری خوشایند بوده و به خود و هنردستانش بیش از هر زمان دیگری افتخار میکند.
روز گذشته بود که فرحناز رافع رییس مرکز ملی فرش ایران خبر از پیگیریها برای ثبت بین المللی فرش دویدوخ خراسان شمالی داد و گفته بود: «این امر بزودی محقق میشود و پیش از این ۲ نشان از فرشهای این استان ثبت جهانی شده بود. خراسان شمالی به لحاظ تنوع قومیتها و فرهنگها، ظرفیتهای بسیار بالا در تولید فرش دستباف دارد و شاهد تنوع در این زمینه از جمله فرش کردی، ترکی و ترکمن هستیم و البته فرش ابریشم دو رو که در منطقه راز و جرگلان این استان تولید میشود هم ظرفیت بسیار بالایی برای این منطقه است. این استان ۶۰ هزار قالیباف دارد که ۲۶ هزار نفر آن فعال هستند البته در کنار ظرفیتهای خوب در تولید فرش دستباف، ضعفهایی هم در این زمینه وجود دارد که یکی از آنان بافت تابلو فرش است که در طولانی مدت میتواند به این صنعت صدمه وارد کند.
فرش دستباف خراسان شمالی با کیفیت بالا تولید میشود اما متاسفانه با قیمت پایین عرضه میشود، امید میرود با آموزش و ارتقای مهارتها در زمینههای مختلف بتوانیم ارزش افزوده این محصول را افزایش دهیم و بافندگان به سود بیشتری دست یابند.»