به گزارش اترک، بیش از ۴۵ درصد جمعیت خراسان شمالی در روستاها سکونت دارند که این آمار در کشور حدود ۲۶ درصد است و از این جهت خراسان شمالی رتبه دوم جمعیت در روستاها را به خود اختصاص داده است و از طرفی هم با توجه به اینکه روستاهای استان به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی از پتانسیل های بالایی برخوردار بوده ولی مورد غفلت واقع شده اند، ۱۵ مهرماه فرصت مناسبی است تا نگاهی دوباره به وضعیت روستاها و عشایر استان خراسان شمالی داشته و مدل اقتصادی و نقش آن‌ها در توسعه استان را یادآور شویم.
نقش روستاییان در تولید و سازندگی کشور مهم و تعیین کننده است و روستاییان و عشایر در تامین غذا، امنیت غذایی، سلامت تولید مواد غذایی و تولید فرهنگ و آداب و سنن پیشتاز بوده‌اند.
یکی از مظلومیت‌های جامعه روستایی در این است که عده‌ای گمان می‌کنند که روستاییان تنها در بخش کشاورزی و دامداری فعالیت می‌کنند، حال آنکه روستاها تولید کننده فرهنگ و آداب و سنن و تولید کنندگان هنر و صنایع دستی‌اند.
روستا منبع با ارزش اشتغال زایی و ایجاد درآمد است و می تواند وسیله مهمی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی تبدیل شود و نقش اساسی در توسعه و حفظ روستا ایفا کند بنابراین اگر فرصت ها و ظرفیت های روستاهای استان به درستی و با رویکرد کارآفرینانه برنامه ریزی و مدیریت شوند فرایند نیرومندی برای بهره وری اقتصادی پایدار و بدون ایجاد خسارات محیطی و تقویت حفاظت از منابع زیستی در مناطق روستایی خواهند بود.
با نگاهی گذرا به جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی که در هر بخش استان پراکنده هستند، می توان این امید را برای مردم زنده کرد که پیشرفت و توسعه پایدار منطقه ای با این همه جاذبه های گردشگری، کشاورزی و... دور از دسترس نخواهد بود.
روستاها اگر چه در نگاه برخی‌ها بی اهمیت بوده و تنها مکانی برای زندگی افراد تلقی می‌شود و نسبت شهری و روستایی به خود و دیگران می‌دهد اما باید گفت که روستا یک واحد تولیدی، فرهنگی، خدماتی، سکونتی و قضایی است که در هر کشور طبق تعاریف قانونی جمعیت مشخصی را در بر می‌گیرد.
گفته می‌شود که ریشه مشکلات، عقب ماندگی‌ها، فقرگسترده، نابرابری، بیکاری فزاینده و... در مناطق روستایی قرار دارد و همین موضوعات مانع از توسعه طرح‌های روستایی می‌شود. با توجه به این مسائل چنین برداشت می‌شود که برای تغییر در اقتصاد، آرامش و ثبات اقتصادی و سیاسی، تحول و توسعه، پیش برد برنامه‌های اقتصادی کارآمد، کمک به بخش صنعت و صادرات غیرنفتی، ایجاد فرصت‌های شغلی و... باید مناطق روستایی در اولویت توجه قرار داد.
اینکه روستا و روستانشینان در پویایی و رشد اقتصادی، کنترل نرخ تورم و افزایش اشتغال بر کسی پوشیده نیست اما نیاز است تا در کشور و به خصوص استان‌هایی همچون خراسان شمالی که در رده آخر بخش‌های توسعه ای قرار دارند به بخش روستایی بیشتر توجه شود و گره گشایی مشکلات روستایی و توسعه اقتصاد روستایی را گره گشایی مشکلات و توسعه همه جانبه استان بدانند که متاسفانه گاهی اوقات پشت میز نشینان توجه به روستاهای خراسان شمالی را به لیست غفلت خود اضافه می‌کنند.
خراسان شمالی استانی است که حدود نیمی از جمعیت آن را روستانشینان تشکیل می‌دهند و می‌توان گفت که تمام روستاهای این استان به نوبه خود پتانسیل نقش آفرینی در رشد و توسعه اقتصادی استان و اینکه خراسان شمالی در میانه جدول و حتی اولین‌های جدول توسعه قرار بگیرد را دارند، فقط نیاز است تا رسیدگی به مشکلات روستایی و نادیده گرفتن فرصت‌ها و پتانسیل‌هایش از لیست غفلت برخی مسئولان حذف شود.
البته که برای توسعه روستایی و کشور تاکنون کم و بیش اقداماتی انجام شده است به عنوان نمونه، ملی شدن برخی روستاها از جمله طرح‌های در راستای حمایت از اشتغال روستاییان و توسعه اقتصادی روستاها به شمار می‌رود و تعدادی از روستاهای کشور نیز بنا به تخصص و ظرفیت روستاییان به روستای ملی تبدیل شده اند.
همانطور که گفته شده حدود نیمی از جمعیت خراسان شمالی را روستانشینان تشکیل می‌دهند و بدین معناست که این استان هم ظرفیت ملی شدن روستاها را دارد.
روستای روئین اسفراین، روستای دویدخ رازوجرگلان تنها نمونه ای از روستاهای با شاخص‌های صنایع دستی این استان هستند که در راستای حمایت از روستانشینان و توسعه اقتصادی قابلیت ملی شدن را دارند.
دویدخ روستایی با ظرفیت در خراسان شمالی
دویدخ تنها یکی از چند روستای با ظرفیت و پتانسیل خوب برای توسعه اقتصادی و اجتماعی است که تاکنون مسئولان برای معرفی آن اقداماتی را انجام داده اند.
روستای «دویدوخ» در استان خراسان شمالی، خاستگاه یکی از انواع نفیس‌ترین فرش‌های ایرانی است که نام و آوازه آن در آسیا و اروپا پیچیده و هنر دست زنان این خطه را به وسیله‌ی یک فرش تنیده در بطن قاب چوبی، به آن سوی مرز‌ها رفته است. در سالیان گذشته که هنوز تحریم و کرونایی وجود نداشت توریست‌های خارجی برای خرید به صورت مستقیم به دویدوخ می‌رفتند، اما هنر این روستا برای مردم ایران ناشناخته است و با نام این فرش غریبه بوده و یا نمونه‌هایی از آن را ندیده اند.
به عنوان نمونه، چندی پیش مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی از پیشنهاد روستای دویدوخ شهرستان راز و جرگلان به سازمان توسعه صنعتی ملل متحد در راستای ارتقای معیشت و توانمندسازی اقتصادی جوامع آسیب‌پذیر خبر داد و گفته بود: «در دیدار با مدیرکل دفتر حمایت از تولید صنایع‌دستی وزارت که صورت گرفت، مقرر شد برنامه‌ریزی لازم برای "ارتقای معیشت و توانمندسازی اقتصادی جوامع محلی روستای دویدوخ شهرستان راز و جرگلان از طریق توسعه فراگیر و پایدار زنجیره ارزش صنایع‌دستی" با همکاری سازمان یونیدو انجام گیرد.روستای دویدوخ راز و جرگلان خراسان شمالی با وجود سابقه طولانی در تولید صنایع‌دستی از جمله فرش دوروی ابریشم که در این زمینه شهره جهانی شده به یکی از جذابیت‌های گردشگری این منطقه تبدیل شده است. یونیدو یا سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (The United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)) یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که مقر آن در وین است. هدف اصلی این سازمان ارتقا و تسریع توسعه صنعتی در کشورهای درحال‌توسعه یا اقتصادهای در حال گذار و توسعه روابط صنعتی بین‌المللی است.
از اهداف این سازمان می‌توان به از بین‌بردن فقر از طریق فعالیت‌های مولد با ایجاد اشتغال در بخش خصوصی، تولید محصولات رقابتی با ظرفیت تجاری‌سازی اشاره کرد.
برای توسعه گردشگری روستایی در استان، ایجاد زیرساخت‌های گردشگری از ضروریات است.
از جمله اهداف توسعه گردشگری روستایی می‌توان به جذب گردشگر، آشنایی مردم با آداب‌ورسوم منطقه، ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت جوانان اشاره کرد.»