در دنیای پیچیده و پرچالش امروز، دیپلماسی سلامت به عنوان یکی از ارکان مهم و ضروری در روابط بین‌الملل شناخته می‌شود، این مفهوم نه تنها به تبادل خدمات درمانی و پزشکی میان کشورها اشاره دارد بلکه می‌تواند به عنوان ابزاری برای تقویت پیوندهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی میان ملل مختلف عمل کند.
خراسان شمالی نیز در این راستا با موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای که دارد به دنبال فعال‌سازی این نوع دیپلماسی و پذیرش بیماران از کشور همسایه، ترکمنستان است.
این استان با مناظر طبیعی بکر و جاذه‌های تاریخی بی‌نظیر، همواره مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی بوده است اما در کنار زیبایی‌های طبیعی و فرهنگی، خراسان شمالی دارای زیرساخت‌های درمانی و پزشکی قابل توجهی نیز هست که می‌تواند به عنوان بستری مناسب برای ارایه خدمات درمانی به بیماران خارجی عمل کند.
خراسان‌شمالی به دلیل همجواری با ترکمنستان به عنوان یک پل ارتباطی میان ۲ کشور عمل می‌کند، این موقعیت جغرافیایی نه تنها امکان تبادل کالا و خدمات را فراهم می‌آورد، بلکه می‌تواند به تسهیل انتقال دانش و تجربیات پزشکی نیز منجر شود.
از این رو، تلاش برای جذب بیماران ترکمنستانی به خراسان‌شمالی می‌تواند به ارتقای سطح خدمات درمانی در استان کمک کند و در عین حال روابط فرهنگی و اقتصادی میان دو کشور را تقویت نماید.
دیپلماسی سلامت؛ فرصتی برای توسعه پایدار
دیپلماسی سلامت به معنای استفاده از ابزارهای پزشکی و درمانی برای بهبود روابط بین‌المللی است. این نوع دیپلماسی به ویژه در شرایط کنونی که جهان با چالش‌های بهداشتی متعددی مواجه است، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
خراسان شمالی با توجه به زیرساخت‌های موجود و نیروی پزشکی متخصص این فرصت را دارد که به عنوان یک مرکز درمانی معتبر در منطقه شناخته شود.
به گفته کارشناسان، توریسم درمانی از بخش های نوین و پررونق در صنعت گردشگری است که می‌تواند به توسعه اقتصادی استان کمک شایانی کند.
با جذب بیماران خارجی، خراسان شمالی می‌تواند علاوه بر تامین هزینه‌های درمانی خود، درآمدهای ارزی نیز کسب کند. این امر نه تنها به نفع اقتصاد استان خواهد بود بلکه می‌تواند به ایجاد اشتغال و افزایش کیفیت خدمات درمانی نیز منجر شود.
پیش از بررسی تلاش های مسوولان خراسان‌شمالی برای فعال سازی دیپلماسی سلامت بد نیست با ظرفیت های درمانی این استان یک میلیون نفری آشنا شویم.
ظرفیت‌های درمانی خراسان‌شمالی
سه بیمارستان بنت الهدی بجنورد، خاتم الانبیا(ص) شیروان و بیمارستان امام حسن (ع) بجنورد مجوز «آی پی دی» را از سوی وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دریافت کردند و از امکانات نوین و نیروی انسانی متخصص برای ارایه خدمات پزشکی بهره مند هستند.
در بیمارستان بنت الهدی بجنورد، پذیرش بانوان برای انجام جراحی های زنان و نوزادان است و در بیمارستان خاتم الانبیا(ص) شیروان نیز جراحی چشم، اورولوژی، جراحی های عمومی در برخی جراحی های زنان انجام می شود.
بخش پذیرش بیماران خارجی بیمارستان ۳۲۰ تخت خوابی امام حسن(ع) نیز با هشت تخت بهره برداری شده و آماده پذیرش بیماران خارجی است.
در این استان یک میلیون نفری ۳۶۰ پزشک عمومی، ۲۵۱ پزشک متخصص و ۳۱ پزشک فوق تخصص در در رشته های ارتوپدی، بیماری‌های پوست، بیماری‌های داخلی، بیماری‌های عفونی و گرمسیری، قلب و عروق ، مغز و اعصاب، بیهوشی، جراحی عمومی، جراحی مغز و اعصاب، جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی، چشم پزشکی، رادیولوژی، روانپزشکی، زنان و زایمان، متخصص کلیه و مجاری ادراری و کودکان فعالیت می کنند.
نمایندگان خراسان‌شمالی در روزهای اخیر، با مقامات وزارت بهداشت ترکمنستان دیدار کردند. این نشست‌ها فرصتی برای تبادل نظر درباره چگونگی همکاری‌های دوجانبه در زمینه سلامت بود.
۲ طرف در این جلسات به بررسی نیازهای درمانی بیماران ترکمنستانی و امکانات موجود در خراسان‌شمالی پرداختند، این گفت‌وگوها نشان‌دهنده عزم جدی مسوولان استان برای تقویت روابط بین‌الملل و ارتقای سطح خدمات درمانی است.
معاون وزیر بهداشت ترکمنستان در این دیدار ضمن ابراز تمایل برای همکاری‌های بیشتر، بر اهمیت تبادل دانش و تجربیات پزشکی تاکید کرد و خواستار تدوین نقشه راهی مشخص برای اجرای طرح های مشترک در بخش سلامت شد.
وی افزود: باید بستری مناسب برای بیماران ایجاد شود تا بتوان از خدمات پزشکی با کیفیت در خراسان شمالی بهره‌مند شد.
چالش‌ها و راهکارهای پیش رو
با وجود تمامی ظرفیت‌ها و فرصت‌ها، چالش‌هایی همچون ضعف سیستم حمل و نقل، آشنایی ناکافی بیماران ترکمنستانی با خدمات درمانی استان و همچنین مسائل زبانی و فرهنگی در مسیر فعال‌سازی دیپلماسی سلامت وجود دارد.
مسوولان خراسان شمالی برای غلبه بر این موانع باید همه دستگاه ها از شهرداری ها و حمل و نقل گرفته تا حوزه میراث فرهنگی و گردشگری پای کار بیایند.
باید برنامه‌ریزی‌هایی را برای آموزش کادر پزشکی در زمینه زبان و فرهنگ ترکمنی انجام شود و همچنین وب‌سایت‌های اطلاعاتی به زبان‌های مختلف و استفاده از رسانه‌های اجتماعی برای معرفی خدمات درمانی می‌تواند به جذب بیماران کمک کند.
همانگونه که استاندار خراسان شمالی در این زمینه گفته است: «ما باید با استفاده از فناوری‌های نوین، خدمات خود را به بهترین نحو معرفی کنیم و ارتباطات موثری برقرار کنیم.»
خراسان شمالی دارای ۱۱ بیمارستان و هزار و ۴۴۴ تخت بیمارستانی است و اکنون پنج هزار نفر در حوزه سلامت این استان خدمت رسانی می کنند.