به گزارش عصر اترک، طلاق، واژه‌ای تلخ که پایان یک پیوند مقدس و شکستن کانون گرم خانواده را تداعی می‌کند.
در سال‌های اخیر، این پدیده به چالشی نگران‌کننده در بافت اجتماعی جامعه تبدیل شده است؛ آمارهایی که تنها عدد و رقم نیستند، بلکه پشت هر کدام، داستانی از ناامیدی، آرزوهای بربادرفته و آینده‌ای نامعلوم نهفته است.
اما ریشه این شکست در کجا است؟ گزارش پیشرو با واکاوی علل اصلی طلاق از نگاه کارشناسان، به این می‌پردازد که چگونه می‌توان با تقویت بنیان‌های اصیل خانواده، مانع از فروپاشی این نهاد شد.
فاصله‌گرفتن از ارزش‌های الهی از عوامل افزایش طلاق
یک کارشناس مذهبی، در تشریح علل اصلی افزایش طلاق در جامعه، گفت: بر اساس آیه ۲۱ سوره مبارکه روم، اساس و هدف اصلی ازدواج، رسیدن به سکونت، مودت و رحمت است. وقتی این سه رکن اساسی در زندگی زناشویی متزلزل شود، بنیان خانواده سست شده و متأسفانه شاهد پدیده شوم طلاق خواهیم بود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدامین محمدی افزود: مهم‌ترین عواملی که این آرامش و مودت را خدشه‌دار می‌کنند، عمدتاً ریشه در فاصله‌گرفتن از ارزش‌های الهی دارد. ضعف ایمان، بی‌صبری در برابر مشکلات روزمره، نبود روحیه گذشت و فداکاری، و انتخاب نادرست در آغاز راه، از جمله این عوامل هستند.
وی تصریح کرد: متأسفانه امروز شاهدیم که دخالت‌های بی‌جای اطرافیان و همچنین ناآگاهی زوجین از مهارت‌های اولیه زندگی مشترک، مانند مهارت گفتگوی مؤثر و حل تعارض، این چالش‌ها را تشدید می‌کند.
محمدی با اشاره به راهکارهای اساسی جلوگیری از طلاق، خاطرنشان کرد: راه نجات، بازگشت به همان مبانی اصیل دینی است. تقویت ایمان و توکل بر خدا و توسل به اهل‌بیت (ع)، تقویت صبر و تحمل، تقویت روحیه گذشت، اولین و مهم‌ترین گام‌ها هستند.
این کارشناس تأکید کرد: همچنین دقت و شناخت کافی قبل از ازدواج و کسب آگاهی‌های لازم درباره حقوق و تکالیف زناشویی در اسلام، بسیار ضروری است.
وی خاطرنشان کرد: آموزش مهارت‌های زندگی از جمله مهارت گفتگو، مدیریت تعارض و مدیریت اقتصاد خانواده، نقش بسزایی در کاهش طلاق دارد. توصیه اکید بنده این است که زوج‌ها برای حل اختلافات خود به مشاوران مطمئن و دارای زمینه فکری مذهبی مراجعه کنند.
محمدی گفت: یک مشاور دینی می‌تواند با درنظرگرفتن ارزش‌های اسلامی، هم میانجی‌گری بی‌طرفانه کند و هم با ایجاد امید، به ترمیم رابطه آسیب‌دیده کمک کند. به‌جرئت می‌توان گفت عمده علت افزایش طلاق، فاصله‌گرفتن نسل جوان از این ارزش‌های دینی است که پیامدهای شومی چون تضعیف معنویت، بی‌تعهدی، مادی‌گرایی، فردگرایی و کاهش تاب‌آوری را به دنبال دارد.
ریشه‌های اصلی طلاق
یک کارشناس مسائل اجتماعی در تشریح عوامل اجتماعی مؤثر در پدیده طلاق به طیف وسیعی از دلایل اشاره کرد و گفت: عوامل اجتماعی ناظر بر اختلافات طبقاتی، خیانت، طلاق عاطفی با تعاریف چندگانه‌اش، و همچنین فاصله فرهنگی و سطح سواد بین خانواده‌هاست. این موارد از جمله ریشه‌های اصلی تنش در کانون خانواده محسوب می‌شوند.
ام‌البنین عزیزی افزود: در کنار اینها، مسائل اقتصادی نیز به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار مطرح است، اما لزوماً در رده اول اهمیت قرار نمی‌گیرد، هنگامی که ملاک‌های یک ازدواج پایدار را می‌سنجیم، معیارهایی مانند پذیرش مذهبی و همخوانی فرهنگی و خانوادگی، در اولویت‌های بالاتری نسبت به اقتصاد و اشتغال قرار می‌گیرند.
این کارشناس با اشاره به نقش فشارهای روانی در فروپاشی خانواده‌ها تأکید کرد: فشار روانی و استرس روزمره یکی از مخرب‌ترین عوامل است، به‌طوری‌که می‌توان ردپای بیش از نود درصد آسیب‌های جسمانی و روحی را در استرس جستجو کرد.
وی اظهار کرد: این فشارها بدون مرزبندی مناسب بین فضای کار و زندگی، وارد حریم خانواده می‌شوند و روند عادی زندگی را برهم می‌زنند که نتیجه آن، افزایش تعارضات و ناسازگاری‌های زناشویی است.
عزیزی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع قوانین و حمایت‌های اجتماعی پرداخت و اظهار داشت: در قانون اساسی کشورمان، حمایت از خانواده به‌صراحت موردتأکید قرار گرفته و همه نهادها موظف به آسان‌سازی تشکیل و تحکیم خانواده هستند. اما حمایت‌های اجتماعی تنها به قوانین محدود نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: نهادهایی مانند شهرداری‌ها با تأمین فضاهای سبز و مانَک‌ها، یا سازمان‌هایی مثل بهزیستی، بسیج، سپاه و هلال‌احمر با برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه مهارت‌های زندگی، ازدواج و فرزندپروری، می‌توانند سهم بسزایی در ایجاد بسترهای لازم برای پیشگیری از طلاق و حمایت از خانواده‌ها ایفا کنند. این حمایت‌های همه‌جانبه اجتماعی برای کاهش آسیب‌ها ضروری است.
طلاق در گرمه سیر نزولی داشته است
رئیس اداره ثبت‌احوال شهرستان گرمه گفت: دفاتر اسناد رسمی به دلیل اینکه در سامانه‌ای که دارند در قسمت محل کد، محل سکونت خود را درست وارد نمی‌کنند، بنابراین آمار و ارقام دقیق نمی‌توان در آورد.
محمدجعفر جوینی افزود: اکثر جاها به دلایل مختلف ازجمله شلوغ و پرجمعیت بودن یک شهر، روند طلاق طول می‌کشد، به این خاطر افراد برای اینکه سریع‌تر کارشان انجام شود به شهرهای کوچک‌تر و خلوت‌تر مراجعه می‌کنند.
وی افزود: از طرفی ملاک آمار در ادارات مختلف متفاوت است، ازاین‌جهت نیز با هم فرق دارند. از جمله آمار شبکه بهداشت کلی تفاوت دارد.
این مسئول خاطرنشان کرد: به دلیل اختلاف محل سکونت و سیستمی شدن ثبت مشخصات، آمار دقیق مربوط به همان شهر را نمی‌شود، ارائه داد.
جوینی گفت: آمار طلاق در خانم‌ها معمولاً ۲۴ و ۲۵ سال و در آقایان سی‌سال است و طلاق معمولاً در ۵ سال اول زندگی رخ می هد.
وی افزود: در شهر گرمه از سه سال اخیر را در نظر بگیریم، سال ۱۴۰۰، ۸۱ مورد بوده است، در سال ۱۴۰۱، ۵۴ مورد، در سال ۱۴۰۲ تعداد آمار طلاق ۵۰ مورد و در سال ۱۴۰۳ این آمار ۴۸ مورد ثبت شده که می‌توانیم بگوییم این سیر در گرمه نزولی بوده است.
نتیجه‌گیری: در نهایت، باید پذیرفت که طلاق تنها یک تصمیم حقوقی نیست، بلکه نشانه‌ای از فرسایش تدریجی آرامش، مودت و رحمت در زندگی زناشویی است؛ همان موهبت‌های الهی که فلسفه اصلی تشکیل خانواده هستند.
آنچه آمار طلاق را کاهش می‌دهد، نه‌تنها مقررات سخت‌گیرانه، بلکه سرمایه‌گذاری هوشمندانه بر پیشگیری است؛ پیشگیری از طریق تقویت باورهای دینی، آموزش مهارت‌های زندگی از همان سنین جوانی، و ترویج فرهنگ گفت‌وگو، گذشت و تعهد.
خانواده‌های مستحکم، نه محصول شانس که نتیجه انتخاب‌های آگاهانه و مسئولیت‌پذیری هستند.
آینده جامعه در گرو سلامت کانون خانواده است و این میسر نمی‌شود مگر با همتی جمعی برای حراست از این نهاد مقدس.