مداخله آمریکا در امور کشورها با استفاده از هژمونی خود

ایالات متحده از زمان تبدیل شدن به قدرتمندترین کشور جهان پس از دو جنگ جهانی و جنگ سرد، در امور داخلی سایر کشورها با سوء استفاده از هژمونی خود، با اعمال تحریم برای پیشبرد براندازی و نفوذ، و جنگ های تعمدی، مداخله کرده و از این رو به جامعه بین المللی آسیب وارد می کند.

ایالات متحده با برپایی «انقلاب های رنگی»، دامن زدن به اختلافات منطقه ای، و حتی به راه انداختن مستقیم جنگ ها تحت عنوان ترویج دموکراسی، آزادی و حقوق بشر به دنبال منافع ملی یا فراملی خود است. این کشور مفهوم امنیت ملی را بیش از حد گسترش داده، تحریم های یکجانبه را بر دیگر کشورها تحمیل کرده است. این کشور رویکردی گزینشی به قوانین و قواعد بین‌الملل در پیش گرفته است و آن‌ها را به نحوی که صلاح می‌داند به کار می‌گیرد یا کنار می‌گذارد، و به دنبال تحمیل قواعدی است که به نفع خود به نام حفظ «نظم بین‌المللی مبتنی بر قوانین» است.

ایالات متحده مدتهاست که به نام ترویج دموکراسی و حقوق بشر تلاش می کند کشورهای دیگر و نظم جهانی را با ارزش ها و نظام سیاسی خود شکل دهد.

موارد دخالت ایالات متحده در امور داخلی سایر کشورها فراوان است. ایالات متحده به نام رویج دموکراسی دکترین نئو مونرو را در آمریکای لاتین اجرا کرد، انقلاب های رنگی را در اوراسیا و بهار عربی را در غرب آسیا و شمال آفریقا و هرج و مرج و فاجعه را در بسیاری از کشورها به راه انداخت .

سیاست‌های دولت‌های متوالی ایالات متحده در قبال آمریکای لاتین و منطقه کارائیب مملو از مداخلات سیاسی، مداخله نظامی و براندازی رژیم بوده است. از خصومت 61 ساله اش نسبت به کوبا و محاصره کوبا تا سرنگونی دولت آلنده شیلی، سیاست ایالات متحده در این منطقه بر اساس یک اصل بنا شده است: کسانی که تسلیم شوند، موفق خواهند شد، کسانی که مقاومت می کنند هلاک خواهند شد.

سال 2003 آغاز پی درپی "انقلاب های رنگی" - "انقلاب رز" در گرجستان، "انقلاب نارنجی" در اوکراین و "انقلاب لاله ها" در قرقیزستان بود. وزارت امور خارجه ایالات متحده آشکارا به ایفای "نقش محوری" در این "تغییر رژیم" اعتراف کرد. ایالات متحده همچنین در امور داخلی فیلیپین مداخله کرد و رئیس جمهور فردیناند مارکوس پدر را در سال 1986 و رئیس جمهور جوزف استرادا را در سال 2001 از طریق به اصطلاح "انقلاب های قدرت مردمی" برکنار کرد.

در ژانویه 2023، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده، کتاب جدید خود را "هرگز یک اینچ ندهید: مبارزه برای آمریکایی که دوست دارم" منتشر کرد. او در آن فاش کرد که ایالات متحده برای مداخله در ونزوئلا نقشه کشیده بود. این طرح این بود که دولت مادورو را مجبور به توافق با مخالفان، سلب توانایی ونزوئلا برای فروش نفت و طلا به ارز خارجی، اعمال فشار زیاد بر اقتصاد و تأثیرگذاری بر انتخابات ریاست جمهوری 2018 کند.

ایالات متحده استانداردهای دوگانه ای را در مورد قوانین بین المللی اعمال می کند. این کشور با اولویت دادن به منافع شخصی خود، از معاهدات و سازمان های بین المللی کناره گیری کرده و قوانین داخلی خود را بالاتر از قوانین بین المللی می داند. ایالات متحده دو بار در سال‌های 1984 و 2017 از یونسکو خارج شد. در سال 2017، خروج از توافق‌نامه پاریس در مورد تغییرات اقلیمی را اعلام کرد. در سال 2018، با اشاره به "سوگیری" این سازمان علیه اسرائیل و عدم حمایت مؤثر از حقوق بشر، خروج خود از شورای حقوق بشر سازمان ملل را اعلام کرد.

ایالات متحده به عنوان تنها کشور دارای ذخایر تسلیحات شیمیایی، بارها انهدام تسلیحات شیمیایی را به تعویق انداخته و در اجرای تعهدات خود بی میل بوده است. این بزرگترین مانع برای تحقق "دنیای عاری از سلاح های شیمیایی" شده است.

نکته ای که در خور توجه و در خور تامل است این است که این کشور با دخالت در امور کشور های دیگر با استفاده از هژمونی خود به دنبال ساختار شکنی و شالوده شکنی با اعمال تحریم های ظالمانه در نهایت به دنبال براندازی و تغییر رژیم و تسلط بر امور داخلی کشورها است. این یکی از ویژگی های بنیادین اندیشه آمریکایی است. فرقی نمی کند که دموکرات باشد یا جمهوری خواه. در حقیقت آن ها سرسختانه تلاش می کنند که در پیشبرد اهداف ملی و فراملی خود دست به هر کاری بزنند.