به نوشته ایرنا، رب خانگی چاشنی که عطر و بوی گذشتهها را وارد سفرههای مردم کرده این روزها نهتنها کشاورزان و گوجه کاران را به سمت خود کشانده است بلکه حتی ساکنان شهرهای استان هم در تکاپوی خرید گوجهفرنگی و پخت رب خانگی هستند.
رب جایگاه ویژهای در آشپزی دارد و تقریباً در بیشتر غذاها استفاده میشود و به گفته کارشناسان سرانه مصرف این چاشنی خوشرنگ و مزه در استان ۳۰ کیلوگرم است اما در سالهای اخیر که بهای هر قوطی رب ۸۰۰ گرمی روزبهروز در حال افزایش است مردم آستینهای خود را بالا زدهاند و تقریباً بیشتر مردم استان رب سالانه خود را خود تهیه میکنند.
چاشنی که بهآسانی تهیه نمیشود
به گفته گوجه کاران ۲ سه سالی است که مردم بیشتر از همیشه برای خرید مستقیم گوجهفرنگی اقدام میکنند و از دیگر سو بر اساس اعلام مسئولان میدان ترهبار خرید بجنورد عرضه گوجهفرنگی این روزها در این مکان نیز افزایشیافته است که بخشی از آن برای تهیه رب خانگی است.
روشی که درگذشته برای آبگیری گوجهفرنگی استفاده میشد سخت و طولانی بود و در این مورد یکی از بانوانی که سابقه طولانی در این مورد دارد به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: درگذشته هر خانواده شاید سالانه ۵۰۰ کیلوگرم گوجهفرنگی را تبدیل به رب میکرد و از همان ابتدا کار سختی آغاز میشد که تقریباً تمام افراد خانواده درگیر بودند.
مریم صانعی افزود: خانمهای خانه پس از شستن گوجهفرنگی آن را قاچ و در دیگهای بزرگ میجوشاندند و سپس از صافی عبور میدادند تا پوست و تخم گوجهفرنگی جدا شود و اگر مقدار گوجهها خیلی زیاد بود در کیسههای بزرگ ریخته و با لگد کردن آب آن گرفته میشد در این حالت جوانان با چکمههای پلاستیکی و در محلی مخصوص آنقدر گوجهفرنگیها را لگد میکردند که تقریباً جز پوست و تخم آن باقی نمیماند.
وی خاطرنشان کرد: مرحله بعد جوشاندن آب گوجهفرنگی و مهیاکردن آتش، اجاق و هیزم بود و در آن سالها اجاقهای گازی بزرگ هنوز متداول نبود اما با توجه به در دسترس بودن هیزم رب خانگی با هیزم و روی اجاقهایی که در حیاطهای بزرگ آن زمان و باغها مهیا میشد در فرآیندی که معمولاً تا ۱۵ ساعت هم طول میکشید آماده میشد و در طول سال مورداستفاده قرار میگرفت.
وی در ادامه افزود: روشهای مختلفی برای نگهداری رب در طول یک سال به کار گرفته میشد که یکی افزودن نمک و دیگری پوشاندن سطح رب با روغن جامد پس از قرار دادن آن در داخل ظروف نگهداری بود و البته رب باید در محیطی تاریک و سرد نیز نگهداری میشد.
وی گفت: امروزه این مراحل آسانتر شده است و گاز کشی منازل و استفاده از اجاقهای برگ گازی و همچنین آبگیری آسانکار راکمی ساده کرده است اما بااینحال بازهم مدتزمان پخت وساندن آن به مرحله آخر همان مدت ۱۲ تا ۱۴ ساعت کار مستمر را میطلبد و در آخرین ساعات نیز باید از کنار اجاق تکان نخورد زیرا رب بهآسانی ته میگیرد و میسوزد.
یکی دیگر از بجنوردیها نیز گفت: با توجه به افزایش قیمت رب خانگی چند سال است که پخت رب خانگی در استان عمومیت یافته است.
فاطمه اکبری افزود: امسال قیمت گوجهفرنگی نسبت به سال قبل سه برابر شده است و هم اکنون در میدان بار نیز قیمتها بین چهار هزار تا پنج هزار و ۵۰۰ تومان در هر کیلوگرم است بااینحال بازهم تهیه رب در خانه مقرون به صرفهتر است.
وی بابیان این که قیمت یک قوطی رب کارخانهای به ۳۰ تا ۳۴ هزار تومان رسیده است افزود: یک کیلو رب خانگی برای مردم ارزانتر از یک قوطی ۸۰۰ گرمی ۳۴ هزار تومانی است زیرا از هر هشت کیلوگرم گوجهفرنگی تقریباً یک کیلو رب به دست میآید و البته بازهم بستگی به نوع گوجهفرنگی و آبدار و یا گوشتی بودن آن دارد که تقریباً قیمت آن در هر کیلو ۲۸ تا ۳۰ هزار تومان با احتساب همه هزینهها میشود.
+افزایش تقاضا و قیمت
مدیر اتحادیه میوه و ترهبار بجنورد نیز بابیان این که قیمت گوجهفرنگی روزانه تعیین میشود افزود: البته این روزها تقاضا برای گوجهفرنگی قیمت این صیفی را افزایش داده و با توجه به افزایش قیمت گوجهفرنگی تقاضای خرید به نصف سال قبل تقلیل یافته ولی بازهم تقاضا نسبت به بقیه سال زیاد است.
وی بابیان این که سال قبل قیمت گوجهفرنگی در فصل برداشت به یکهزار و ۵۰۰ تومان هم رسید افزود: امسال این رقم به پنج هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.
مدیر اتحادیه میوه و ترهبار بجنورد افزود: بهطور میانگین امسال روزانه ۵۰ تن گوجهفرنگی از میدان بار خارج میشود که حدود ۱۵ تا ۲۰ تن مربوط به افرادی است که رب پخت میکنند.
فیروزه خاطرنشان کرد: امسال کارخانههای رب استان نیز گوجهفرنگی را گرانتر و تقریباً ۲ هزار و ۷۰۰ تومان در هر کیلو میخرند.
+کاهش برداشت گوجهفرنگی
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز گفت: این روزها برداشت گوجهفرنگی از سطح ۲ هزار و ۱۴۰ هکتار اراضی استان آغاز شده است و تا پایان فصل برداشت بیش از ۹۶ هزار تن محصول جمعآوری خواهد شد.
پژمان شهابی اظهار داشت: سطح ابلاغی گوجهفرنگی برای سال زراعی جاری سه هزار و ۲۷۰ هکتار بود که با توجه به خشکسالی و کاهش بارندگی این محصول امسال کمتر کشت شد.
وی سطح زیر کشت گوجهفرنگی در سال زراعی گذشته را سه هزار و ۴۳۰ هکتار عنوان کرد و افزود: از این سطح حدود ۱۵۰ هزار تن محصول برداشت شد که امسال کاهش دارد.
شهابی بابیان اینکه بیشترین سطح زیر کشت گوجهفرنگی مربوط به شهرستان مانه و سملقان است افزود: گوجهفرنگی در کشتزارهای بجنورد، شیروان و سایر شهرستا های این استان نیز کشت میشود.
مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: بیشتر گوجهفرنگی کشت شده این استان به کارخانجات رب استان گلستان حمل میشود، بخشی نیز در کارخانههای این استان و همچنین بهصورت تازه خوری به مصرف میرسد.
شهابی افزود: میانگین عملکرد گوجهفرنگی در خراسان شمالی ۴۵ تن در هکتار است که این استان رتبه ۱۳ کشوری را در کشت و تولید این محصول در اختیار دارد.
وی گفت: در استان سه کارخانه رب در شهرستانهای فاروج با ظرفیت پنج هزار تن، مانه وسملقآنچهار هزار تن و اسفراین ۲ هزار تن فعالیت دارد..
به هر حال در یکی دو سال اخیر قیمت رب کارخانهای حتی به ۳۵ هزار تومان هم رسید، اما با یک حساب سرانگشتی میتوان گفت تهیه رب خانگی خوشرنگ و سالم در خانهها ارزانتر تمام میشود و علاوه بر آن اعضای خانواده در یک فعالیت سالم شرکت و همکاری آنها افزایش پیدا میکند و روزهای خاطره انگیز قدیم نیز زنده میشود.
خراسان شمالی ۸۶۳ هزار نفر جمعیت دارد که ۴۴ درصد از این جمعیت در روستاها زندگی میکنند.
این استان ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد و ۸۲ هزار بهره بردار در این بخش فعالیت دارند.