سال تحصیلی کرونایـی و نگرانی اولیا؛ چه باید کرد؟

بیشتر متخصصان امور آموزشی و پرورشی بر این عقیده‌اند که آموزش غیرحضوری و دوری از محیط‌های مدارس، علاوه بر پیامدهای سوء بر سطح سواد و دانش میلیون‌ها دانش‌آموز، موجب اختلال در رشد فردی، تربیتی و اجتماعی آنان شده و از کارکردهای پرورشی و غیرآموزشی مدارس به‌طور نگران‌کننده‌ای کاسته است.
محرومیت دانش‌آموزان از حضور فیریکی در مدارس باعث اخلال در ارتباطات انسانی و اجتماعی آن‌ها شده و مهارت‌های اجتماعی آن‌ها را کاهش خواهد داد؛ از منظر جسمی نیز نشستن در خانه و کم تحرکی می‌تواند در میان‌مدت، پیامدهای جسمی همچون چاقی، اضافه‌وزن و تغییر سبک زندگی را به همراه داشته باشد که غفلت از آن موجب خسارات بهداشتی زیای خواهد شد.
محرومیت دانش‌آموزان از حضور فیریکی در مدارس باعث اخلال در ارتباطات انسانی و اجتماعی آن‌ها شده و مهارت‌های اجتماعی آن‌ها را کاهش خواهد داد؛ از منظر جسمی نیز نشستن در خانه و کم تحرکی می‌تواند در میان‌مدت، پیامدهای جسمی همچون چاقی، اضافه‌وزن و تغییر سبک زندگی را به همراه داشته باشد که غفلت از آن موجب خسارات بهداشتی زیای خواهد شد.از آن سو، پدران و مادران نیز نگرانی‌ها و دغدغه‌های خاص خود را دارند. در پی همه‌گیری موج پنجم کرونا به‌طور مکرر اعلام شد که سن مبتلایان رو به کاهش است و حتی برخی متخصصان اعلام کردند، میزان مراجعه کودکان دارای علائم کرونا رو به افزایش نهاده؛ اگرچه تا کنون کمتر درباره مرگ و میر افراد زیر ۱۸سال (مقطع سنی دانش‌آموزان) شنیده شده اما درصد مرگ‌ومیر کودکان صفر نبوده است؛ تنها در یک مورد ۲۵ تیرماه گذشته رئیس بخش عفونی بیمارستان کودکان مفید تهران گفت، در یکسال و نیم گذشته، ۷۷ مرگ در کودکان ناشی از کرونا در این بیمارستان ثبت شده است.
مردادماه امسال نیز رئیس بیمارستان کودکان امام حسین(ع) اصفهان با بیان اینکه روزانه حدود ۱۰ کودک مبتلا به کرونا در بیمارستان بستری می‌شوند، خاطرنشان کرد: آمار بستری و ابتلای کودکان افزایش یافته و هر روز آمار کودکان مبتلا به کرونا در موج پنجم رو به افزایش است. در این میان آنچه باعث نگرانی مضاعف والدین شده، ابتلای برخی کودکان به قارچ سیاه و پیامدهای خطرناک آن است. در کنار احتمال ابتلای کودکان و دانش‌آموزان به کرونا به ویژه در سویه‌های جدید و جهش یافته کرونا، بسیاری از والدین نگران انتقال احتمالی ویروس به خود و و دیگر اعضای خانواده هستند که به واسطه حضور فرزندانشان در مدارس ممکن است رخ دهد.
در واقع حتی اگر ویروس کرونا هیچ کودک یا نوجوانی را درگیر نمی‌کرد، مطابق نظر پزشکان، این ویروس می‌تواند در بدن دانش‌آموزان نفوذ کرده و از طریق آن‌ها به خانواده، دوستان و آشنایان انتقال یابد.
توجه داشته باشیم در میان بسیاری از خانواده‌ها افراد مسن، دارای بیماری‌های زمینه‌ای و انبوهی از جمعیت غیرواکسینه حضور دارند که ممکن است از طریق دانش‌آموز خود، درگیر کرونا و عواقبش شوند.
بسیاری از اولیای دانش‌آموزان در سنین بین۳۰ تا ۵۰ سال قرار دارند که تاکنون نوبت واکسیناسیون آن‌ها نرسیده است و در فرصت کوتاه باقی‌مانده تا مهرماه، امکان واکسینه کردن همه آن‌ها فراهم نیست؛ همچنین بستگان زیادی در خانواده‌ها هستند که در سنین ۱۸ تا ۳۰ سال قرار دارند و بازهم تا مهرماه امکان واکسیناسیون آن‌ها وجود ندارد. به این ترتیب به نظر می‌رسد اتخاذ یک راهبرد میانه و با هدف کاهش آثار مخرب کرونا بر دو پایه مهم اول دبستان و آخر دبیرستان (متقاضیان کنکور سراسری) مناسب‌تر است.
پایه اول دبستان به لحاظ تجربه نخست دانش‌آموز و لزوم استحکام مبانی سواد و مهارت‌های اجتماعی اولیه، از همه پایه‌های دیگر مهمتر است. معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش، مردادماه امسال پیش‌بینی کرد که برای سال تحصیلی جدید، یک میلیون و ۴۰۷ هزار نفر به طور باقوه در پایه اول مدارس ثبت‌نام خواهند کرد. اگر همین رقم را برای پایه اولی‌های سال تحصیلی پارسال در نظر بگیریم، امسال حدود سه میلیون دانش‌آموز اول و دوم داریم که دغدغه اصلی متولیان و مدیران آموزشی کشور هستند.
یک راهکار فوریتی می‌تواند الزام به واکسیناسیون اولیا و همه افراد خانواده این جمعیت باشد تا بخشی از نگرانی خانواده‌ها کاهش یابد. با توجه به اینکه برخی کشورها برنامه واکسیناسیون کودکان را شروع کرده‌اند، می‌توان تا تحقق این امر، کلاس‌های دانش‌آموزان پایه اول و دوم را در فضای باز مدارس و با رعایت حداکثری پروتکل‌ها و سخت‌گیری‌های بسیار شدید برگزار کرد.
خوشبختانه دو، سه ماه اول سال تحصیلی، هوا به اندازه‌ای مساعد است که بتوان کلاس درس را در محیط‌های باز و حیاط مدارس برگزار کرد. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این راهکار، می‌توان آن را به پایه آخر دبیرستان تعمیم داد و کسانی که آزمون سرنوشت‌ساز کنکور را در پیش دارند نیز از آموزش حضوری بهره‌مند شوند.
در سیستم ثبت‌نام همه مدارس کشور، برنامه‌ای اینترنتی و سراسری به نام «سناد» (سامانه نام‌نویسی اینترنتی دانش‌آموزان) وجود دارد که در آن مشخصات دقیق اولیا همراه با سن و کد ملی و ... ثبت می‌شود. در صورت لزوم می‌توان از این سامانه بهره گرفت و والدین دانش‌آموزان پایه اول و دوم را شناسایی و برای تسریع در واکسیناسیون به وزارت بهداشت ارائه کرد.همچنین با توجه به اینکه وزیر بهداشت دولت سیزدهم اعلام کرده واکسیناسیون جمعیت اصلی هدف کشور تا دهه فجر یعنی بهمن‌ماه تکمیل خواهد شد، می‌توان کلاس‌های باقی دیگر پایه‌ها را از آن تاریخ به بعد به صورت حضوری برگزار کرد. برای تحقق این راهکار، وزارت آموزش‌وپرورش می‌تواند یک یا دو ماه بازگشایی حضوری مدارس را به تأخیر بیندازد تا اولیا و افراد خانواده دانش‌آموزان پایه اول واکسینه شوند؛ در این فرصت نیز برنامه آموزش آنلاین با جدیت دنبال شود.
خوشبختانه در سیستم ثبت‌نام همه مدارس کشور، برنامه‌ای اینترنتی و سراسری به نام «سناد» (سامانه نام‌نویسی اینترنتی دانش‌آموزان) وجود دارد که در آن مشخصات دقیق اولیا همراه با سن و کد ملی و ... ثبت می‌شود. در صورت لزوم می‌توان از این سامانه بهره گرفت و والدین دانش‌آموزان پایه اول و دوم را شناسایی و برای تسریع در واکسیناسیون به وزارت بهداشت ارائه کرد.
به این ترتیب آن بخش از افرادی که عامدانه از تزریق واکسن امتناع می‌کنند نیز شناسایی شده و هیچ عذری برای عدم حضور فرزندانشان در مدارس و دانشگاه‌ها ندارند و مسئولیت عواقب بهداشتی آن برعهده خودشان خواهد بود.