با عرض تبریک به منتخبین و آرزوی موفقیت برای عزیزانی که توانستند اعتماد شهروندان را جلب کرده و به پارلمان محلی راه پیدا کنند، صحبتهایم را در دو بخش تقدیم حضور خوانندگان محترم میکنم.
بخش اول که مخاطبین آن کلیه عزیزان راهیافته به پارلمانهای محلی در کلیه شهرها و روستاهای استان و کشور و هم هموطنان و هم استانیهای خوبمان میباشند و بخش دوم که مخاطبین آن منتخبین مردم عزیز شهر بجنورد مرکز خراسان شمالی و شهروندان عزیز بجنوردی خواهند بود.
همه میدانیم که شوراهای اسلامی شهر و روستا بهعنوان یک پارلمان کوچک محلی بیشتر از آنکه جایگاهی سیاسی باشند، کارکردی غیرسیاسی و عملیاتی دارند. اگرچه متأسفانه در طول زمان و بهویژه بعد از دور اول فعالیت شوراهای اسلامی شهرها، در اثر تفکرات سیاسی، رفتهرفته گستره حوزه نفوذ و فعالیت آنها محدود و محدودتر شد و به حوزه مدیریت شهرداریها محدود گردید بهگونهای که امروز از آنها بهجای شورای اسلامی شهر بعضاً به شورای اسلامی شهرداری تعبیر میکنند!!
اما صرفنظر از محدودیتها و معذوریتهای قانونی موجود، یک شورای قوی و مقتدر، اولاً به نمایندگی از طرف مردم میتواند در امورات مختلف مدیریت شهری مطالبهگر و ایفای نقش نموده و در جذب اعتبارات ملی و استانی برای پروژههای مختلف مؤثر باشد و با ایجاد فضای تعاملی بین مدیران دولتی مرتبط با حوزه مدیریت شهری، به حرکت رشد و توسعه شهرهای خود کمک شایانی بکنند.
ثانیاً منتخبین مردم باید بدانند که شهر و روستایی که ایشان توفیق خدمت در پارلمان محلی آن را پیدا کردهاند اجتماعی از کلیه شهروندان میباشد که هریک در قبال شهر و روستای خود هم حق دارند و هم وظیفه که نباید منتخبین شوراهای اسلامی از این دو مهم غافل و یا بدانها بیتوجه باشند.
ثالثاً، علیرغم اینکه از قبل مشخص بود که برای هر منطقه، 3، 5، 7، 9 یا ... نفر بهعنوان اعضای اصلی شورا لازم هست اما در اغلب مناطق چندین برابر این میزان برای انتخابات شوراها کاندیدا شده بودند که بهطورقطع همه آنها باانگیزه خدمت داوطلب شده و هر یک ایدههایی برای رشد و توسعه منطقه خود داشتند. پس چهبهتر منتخبین محترم از این مهم و از این سرمایه انسانی غافل نشده و با دعوت از ایشان و برگزاری نشستهای هماندیشی تخصصی، از ایدههای ایشان در جهت توسعه همهجانبه شهر و روستای خود بهره بگیرند و در صورت امکان، با عضویت و سازماندهی کلیه سرمایههای انسانی شهر و روستا در قالب کمیسیونهای تخصصی شورا از این پتانسیل عظیم و کمهزینه در جهت عمران و آبادانی شهر و دیار خود بهره بگیرند.
رابعاً از تجربههای اعضاء قدیم شورا در ادوار مختلف غافل نشوند و تجربههای موجود را سکویی قرار بدهند برای برداشتن قدمهای محکمتر بعدی و بدانند که تکرار تجربههای دیگران جز فرصتسوزی و هزینه زایی نتیجهای به دنبال نخواهد داشت.
به منتخبین محترم شوراهای اسلامی شهر و روستا پیشنهاد میکنم اختیارات خود را به امور شهرداری محدود نکرده و مهمترین وظیفه خود را انتخاب دهیار و شهردار ندانند زیرا این تفکر موجب محدودکردن حوزه فعالیت شورا میشود ضمن اینکه اگر مهمترین وظیفه شورا این بدانیم یقیناً تشکیل شوراها کاری عبث و بیهوده بوده زیرا انتخاب مستقیم شهرداران از طرف مردم بهمراتب نتیجه بهتری به همراه داشته و خواهد داشت.
و....
سخنی هم با هموطنان و هم استانیهای خوبمان دارم که با توجه بااهمیت و نقش و جایگاه شورای های اسلامی شهر و روستا در عمران و آبادانی منطقه خود، به وظیفه شهروندی خود در قبال شهر و دیار خود عمل کرده و نسبت به این موضوع مهم بیتفاوت نبوده و قدری بااحساس مسئولیت بیشتر وارد عرصه شوند و با دعوت و حتی خواهش از متخصصین در رشتههای مختلف مرتبط به مدیریت شهری از ایشان بخواهند که داوطلب شده و خود نیز در جهت رأیآوری ایشان تلاش نمایند تا در جهت ارتقاء جایگاه شورا که نتیجه آن عمران و آبادانی منطقه خواهد بود و اگر ثمره آن به ما هم نرسد، قطعاً فرزندان ما و آیندگان از آن بهرهمند خواهند شد.
و اما قسمت دوم
همان گونه که در مقدمه این بحث گفته شد، شورای اسلامی جایگاهی غیرسیاسی و محلی جهت تصمیمگیری برای فعالیتهای اجرایی و عملیاتی باهدف عمران و آبادانی منطقه میباشد. پس بهتر است تفکرات سیاسی و حزبی و جناحی را در تصمیمگیریها دخالت نداده زیرا بزرگترین آسیب را اول به خودشان سپس به شهر و دیار خواهند زد.
دومین نکتهای که نباید از آن غافل شود اینکه، اصول و قواعد کار و تصمیمگیریهای شورایی را خوب بشناسیم و به آن پایبند باشیم. تجربه دورههای گذشته شورا بهخوبی گویای نتایج تلخ و شیرینی از توجه و عدم توجه به این مهم بوده است. واقعیت این است که هرچه از دور اول به اینطرف آمدیم نتایج حاصل از فعالیت شوراها به دلیل همین بیتوجهیها نهتنها تقویت نشده بلکه تضعیف هم شده است و شهروندان بجنوردی همچنان عملکرد دور اول شورا را قویتر از دورههای بعد میدانند.
نکته بعد اینکه صرف مخالف بودن با مصوبات شورا که با اکثریت آرا به تصویب رسیده هیچگاه مجوزی نمیشود برای عضو محترم شورا که آن تصمیم را به حاشیه ببرد و با رسانهای کردن و علنی کردن مخالفت خود با آن تصمیم، مانع از تأیید و اجرایی شدن بسیاری از تصمیمات بشود. این نوع برخورد با مصوبات شورا بهخوبی گویای عدم آشنایی با الزامات کار شورایی و یا عدم پایبندی به آنهاست. واقعیت آن است که همه نظرات کارشناسی در جهت توضیح و توجیه کارها مربوط به فرایند قبل از تصمیم هست نه بعد از آن! که آن هم باید در مجری قانونی خودش انجام پذیرد نه بر اساس سلیقه و تشخیص شخصی که نه مبنای عقلی دارد و نه جایگاه قانونی.
چه بسیار اتفاقات خوبی که در مرکز استان میتوانست به وقوع بپیوندد ولی در اثر همین برخوردهای سلیقهای و عدم تعهد و پایبندی به الزامات کار شورایی به حاشیه رفت و این فرصتها از شهر و شهروندان گرفته شد!!
فراموش نکنیم که کشاندن موضوعات داخل شورا به بیرون و گروههای غیررسمی و بهقولمعروف تشکیل شورای در سایه، علاوه بر آسیبزدن به جایگاه شورا و اعضا، گاهی ضربات جبرانناپذیری نیز به مردم میزند.
ایجاد رانت اطلاعاتی در مدیریت شهری و گاهی امتیازدهی باهدف باجخواهیهای بعدی از مدیران شهری از جمله آفتهایی است که نباید از آن غافل باشید زیرا وجود چنین تفکری در هر یک از اعضای شورا، علاوه بر اینکه مغایر با تعهدات اخلاقی و قسم نامه اعضای شورا میباشد، مانع از اتخاذ تصمیمات کارشناسی شده و انحرافات زیادی در تصمیمگیریها ایجاد خواهد کرد.
شهر را نمیتوان برای همیشه با فروش تراکم و.... مدیریت کرد و لذا توجه به ایجاد درآمدهای پایدار شهری باید جزو اولویتهای اعضای محترم شورای ششم باشد.
شهر بجنورد از معدود شهرهای کشور است که محلات حاشیهای زیادی دارد. ناگفته پیدایت که حاشیه زمانی به وجود میآید که توجه به مرکز بیشتر باشد. بنابراین توزیع عادلانه فضای های خدماتی و تراکم در ساختوسازهای فضاهای تجاری و مسکونی ضرورتی اجتنابناپذیر است.
در خاتمه ضمن تبریک مجدد به اعضاء منتخب شوراهای شهر و روستا، از خداوند میخواهم این عزیزان را در راه خدمت صادقانه یاری نماید و بهعنوان یک شهروند و هم وطن آمادگی خودم را در جهت هر نوع کمک و همکاری در راستای تخصص علمی و 33 سال تجربه اجرایی و مدیریتی خود را با این عزیزان اعلام میکنم.
توفیق رفیق راهتان و دست حق به همراهتان انشا الله
یحیی نیکدل - دکتری کسب و کار «DBA» و کارشناس ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی.