به گزارش اترک، حدود یک دهه است که گردشگری مزارع جای خود را در مقاصد سفر گردشگران باز کرده؛ استرالیا، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا جزو کشورهای پیشرو در این نوع گردشگری شناخته شده و سالانه درآمد بالایی هم دارند. به اعتقاد برخی کارشناسان سبک زندگی صنعتی امروز این نوع گردشگری را پررونق کرده که درآمد قابل اتکایی برای کشاورزان است.
بسیاری از روستاییان، کشاورزان و دامداران دارای مزارع کوچک و کم بازده با بکارگیری یک رویکرد و رهیافت کارآفرینی جدید جهت متنوع سازی فعالیت‌های کشاورزی و اقتصادی خود فراتر از تولید محصولات کشاورزی و به خصوص در ارتباط با توسعه منابع دامداری و زراعت برای گردشگری کشاورزی و همچنین علاقه روبه رشد بین گردشگران در تجربه کردن فعالیت‌های مزرعه‌ای و دامداری، باعث شده تا بخش توریسم روستایی، اکوتوریسم و اگروتوریسم در صنعت توریسم شکل گیرد.
بخش کشاورزی کشورمان هم می‌تواند با استفاده از امتیازات این نوع گردشگری، ارزش افزوده بالایی ایجاد کند و این نوع سبک گردشگری در سرتاسر کشور فراگیر شود و روستائیان هم می‌توانند انواع فعالیت‌های کشاورزی و تجربیات با ارزش خود را در معرض بازدید عموم قرار داده که خود یک روشی جهت تنوع بخشیدن به عملیات کارآفرینان کشاورزی بوده و افزایش درآمد و درآمدزایی با تولید و عرضهٔ مستقیم محصولات کشاورزی را به دنبال دارد و این استراتژی‌ها یک مزیت رقابتی برای بعضی تولیدکنندگان در بازارامروز را به همراه خواهد داشت.
با نهادینه سازی و گسترش این بخش از صنعت توریسم در مناطق روستایی با توجه به اینکه خراسان شمالی دارای ظرفیت‌های زیادی در این خصوص است خود رهیافتی مؤثر در پایداری تولید و درآمد اقتصادی کشاورزان به ویژه کشاورزانی با مالکیت مزارع کوچک و به دنبال آن توسعهٔ روستایی است.
+ ظرفیت بالای استان در توسعه گردشگری کشاورزی
مدیر مرکز نوآوری روستای خلاق خراسان شمالی در گفت و گو با ما می‌گوید: امروزه کشاورزی و تولید در مزرعه در استان بیشتر محصول محور بوده و تا به الان هم حتی به صنایع تولیدی بعد از مزرعه توجه نشده و تمام دیدگاهمان محصول محور و خام فروشی بوده است.
سید مصطفی مرتضوی اظهار می‌کند: نگاه محصول محور و خام فروشی در مزرعه، رکود اقتصادی کشاورزی را به همراه دارد که این موضوع خود موجب مهاجرت روستائیان به شهر می‌شود.
وی می‌افزاید: با کنار هم قرار گرفتن زنجیره تولید و عناصر مختلف می‌توان کشاورزی مبتنی بر اشکال متفاوت تجاری سازی را شاهد بود.
مرتضوی با اشاره به ظرفیت بالای خراسان شمالی در بحث گردشگری کشاورزی اضافه می‌کند: بخش زراعت، باغبانی، دامداری و سایر منابع روستایی ارزش نگاه کردن به چشم منابع جذب توریسم را دارند.
وی با بیان اینکه در جذب گردشگر کشاورزی بایستی ابتدا نیازهای گردشگر درست شناسایی شود، می‌افزاید: گردشگر توریسم را می‌توان به دو دسته افراد ساکن شهر که علاقه مند به سکونت دوره‌ای کوتاه در روستا هستند و فاقد دید تخصصی بوده و افرادی که دارای تخصص در حوزه کشاورزی هستند تقسیم بندی کرد.
مرتضوی اظهار می‌کند: در بخش تخصصی گردشگر کشاورزی، افراد دارای تخصص و توانمندی فنی وارد منطقه‌ای می‌شود که با تبادل اطلاعات و تکنیک‌های خود، نمونه شدن کشاورزان را می‌بینیم.
وی می‌گوید: به طور مثال هر ساله در بخش چغندر قند کشاورز و رتبه نمونه کشوری داریم و کارخانه رب خرم هم به محصولات پیش از کشاورزی توجه می‌کند و مزارع کنترل شده ایجاد کرده است.
مرتضوی با بیان اینکه گردشگر دارای اهداف متفاوتی است، اظهار می‌کند: مهم‌ترین هدف گردشگر از ورود به روستا آرامش و دوری از هتدلینگ مدرنیزه است، این در حالیست که بیشتر متولیان بوم گردی‌های استان شناختی از مخاطب نداشته و به سمت هتدلینگ مدرنیزه پیش می‌رود در حالیکه گردشگر با ورود به روستا به دنبال سبک جدیدی از زندگی است.
وی می‌گوید: با توسعه گردشگری کشاورزی در خراسان شمالی زنجیره اقتصاد روستایی تکمیل و محصولات کشاورزی قابل عرضه در بازارهای بزرگ خواهند بود.
مرتضوی تصریح می‌کند: یک کشاورز ممکن است تنها یک محصول عرضه بازار کند و نفع فروش هم به کشاورز می‌رسد اما با توسعه گردشگری کشاورزی یک سبد از تولیدات روستا با فروش محصولات لبنی، صنایع دستی و ... عرضه می‌شود.
وی اضافه می‌کند: با توجه به وجود فرهنگ‌های غنی و بسیار در خراسان شمالی، انتقال فرهنگی دیدگاه دیگری در بخش گردشگری کشاورزی است.
مرتضوی اظهار می‌کند: با توسعه گردشگری کشاورزی و ایجاد مشاغل جدید از مهاجرت جوانان روستایی جلوگیری می‌شود چراکه این جوانان به پتانسیل‌های غنی روستای خود توجه چندانی نداشته و برای تحصیل، کسب و کار و درآمد از روستا خارج می‌شوند که با ایجاد شرایط مناسب از طریق اگروتوریسم زمینه بازگشت آنان به روستا فراهم می‌شود.
وی تاکید می‌کند: برای جذب گردشگر کشاورزی بایستی تنوع در سبد گردشگری مانند گنجاندن موسیقی محلی، بازی‌های بومی و محلی مورد توجه قرار بگیرد.
مرتضوی اضافه می‌کند: با اینکه بایستی به سمت کشاورزی صنعتی گام برداشت اما کشاورزی سنتی نیز در نوع خود برای یک گردشگر جذابیت‌های خاص خود را دارد که باید این مورد را هم به عنوان موضوعی مهم مورد توجه قرار داد.
وی برگزاری جشنواره‌های مختلف در استان را هم در جذب گردشگر این بخش مهم می‌داند و می‌گوید: به عنوان مثال در بخش جشنواره انگور، گل محمدی، زعفران، اسب اصیل و ... حرف بسیاری برای گفتن داریم.
مرتضوی اظهار می‌کند: برای توسعه اگروتوریسم باید بخش دولتی و خصوصی در کنار هم قرار گرفته و هماهنگ با هم عمل کنند چرا که این هماهنگی توسعه و رشد اقتصادی همه جانبه روستا و استان را به همراه دارد.
+ راه اندازی موزه گردشگری در استان
رئیس جهاد کشاورزی خراسان شمالی هم در گفتگو با ما در خصوص اهمیت گردشگری و کشاورزی می‌گوید: گردشگری پس از کشاورزی به عنوان یکی از قابلیت‌های توسعه استان معرفی شده و مقام معظم رهبری هم در سفر به خراسان شمالی این موضوع را مورد تاکید قرار داده‌اند.
عبدالله یوسفی اظهار می‌کند: با اینکه در برنامه ششم توسعه بحث گردشگری مورد تاکید قرار گرفته اما متاسفانه در استان از این ظرفیت به درستی استفاده نشده و پتانسیل‌های گردشگری خراسان شمالی آنطور که باید منعکس نشده است.
وی می‌افزاید: به منظور توسعه گردشگری روستایی در خراسان شمالی از سال‌های اخیر مجوزهای مختلفی در قالب کمیسیون تبصره یک حفظ کاربری اراضی و بوم گردی باغات صادر شده است.
یوسفی اظهار می‌کند: گردشگری در شکل جاری و ساری خود یک ظرفیت بالقوه بالفعل است به عنوان مثال اول آبان با برداشت زعفران در فاروج و اسفراین و سایر محصولات در دیگر شهرستان‌های استان می‌توان گردشگر و مسافر جذب کرد.
وی می‌گوید: بیشتر اراضی کشاورزی استان در حاشیه جاده‌ها قرار گرفته‌اند که مسافر گذری ناخوداگاه با دیدن مناظر زعفران، کلزا و ... توقف کرده که ضمن بازدید از مزارع موجب خرید از کشاورز هم می‌شود.
یوسفی اظهار می‌کند: دیگر ظرفیت استان در بحث توسعه گردشگر روستایی و کشاورزی اسب اصیل در مناطق ترکمن نشین خراسان شمالی ور انگور در بدرانلو، شیروان و فاروج است.
وی ضمن اعلام آمادگی همه جانبه برای توسعه اگروتوریسم در خراسان شمالی می‌گوید: از دو سال اخیر تاکنون پیگیر راه اندازی موزه کشاورزی در استان هستیم که با به نمایش گذاشتن تجهیزات سنتی و ماشین آلات کشاورزی می‌توان گردشگر بسیاری جذب کرد.
یوسفی اظهار می‌کند: خوشبختانه مدیران ارشد استان نگاه مثبتی به رشد کشاورزی و گردشگری دارند که این دیدگاه خود نشان از بهبود وضعیت اقتصادی در این دو حوزه است.
+ میراث فرهنگی آماده راه اندازی موزه کشاورزی
معاون میراث فرهنگی خراسان شمالی هم ضمن اعلام آمادگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای راه اندازی موزه گردشگری می‌گوید: در برنامه ششم توسعه، راه اندازی موزه‌های تخصصی مورد تاکید قرار گرفته و از این جهت آماده همکاری با ادارات و دستگاه‌های اجرایی مختلف در این زمینه هستیم.
علی مستوفیان اظهار می‌کند: موزه‌ها بایستی از تک بعدی خارج و به سمت تخصصی شدن سوق داده شوند و راه اندازی موزه کشاورزی هم به عنوان یک موزه تخصصی اتفاقی موفق در استان خواهد شد.
وی می‌افزاید: این اداره کل در بحث راه اندازی موزه کشاورزی آماده همکاری همه جانبه با جهاد کشاورزی خراسان شمالی در بحث آموزش، ارائه خدمات مشاوره‌ای و فنی، تهیه طرح و ارائه مجوز دارد.
مستوفیان می‌گوید: جهاد کشاورزی خراسان شمالی به محض اعلام زمین مورد نظر برای راه اندازی موزه، اقدامات لازم جهت صدور مجوز انجام خواهد شد.