سفر ریاست جمهوری و توسعه نوآوری در استان
خراسان شمالی، استانی که در اکثر شاخصهای اقتصادی در رتبههای آخر قرار دارد، در شاخصهای علمی و فناوری نیز در پلههای انتهای جدول رتبه بندی کشور است. این امر معلول عوامل مختلفی است، شاید یکی از دلایل در کنار عوامل بسیار دیگر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، محرومیت و دور از مرکز بودن، مدیریتی که باعث شده این استان دیرتر از سایر مناطق کشور گام در مسیر توسعه نهاده است، عدم و کمبود زیرساختهای (سخت افزاری و نرم افزاری) مناسب توسعه اقتصادی در استان به نسبت سایر مناطق باشد. مقام معظم رهبری در سفر پر خیر و برکت به استان، پتانسیل اصلی و محوری توسعه استان را در بخش کشاورزی و گردشگری ترسیم نمودند و از مسئولان و مدیران استان خواستار برنامه ریزی و اقدامات مؤثر برای بالفعل نمودن این بخشها شدند. بخشهایی که عمدتاً منبع محور بوده و متکی بر ظرفیتهای طبیعی، روستانشینی و موقعیت جغرافیایی و تاریخی استان است و بیشتر به صورت کسب و کارهای سنتی اداره میشوند و تا کنون نتوانستهاند نقش موثری در ارتقاء شاخصهای توسعهای استان و تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی برای مردم داشته باشند. محوریت توسعه نوآوری و فناوری در استان خراسان شمالی نیز از سال 1390 با راه اندازی پارک علم و فناوری با تمرکز بر ظرفیتهای منطقه در بخش کشاورزی، پتانسیل علمی و دانشگاهی، توسعه صنایع پایین دستی و ... با هدف ایجاد کسب و کارهای نوآورانه و دانش بنیان و اشتغال زایی برای فارغ التحصیلان دانشگاهی در استان شکل گرفت.
با عنایت به اینکه در آستانه سفر رئیس جمهور محترم به استان خراسان شمالی قرار داریم، ضمن دعوت از کلیه کارآفرینان جوان، فناوران، مدیران واحدهای فناور، شرکتهای دانش بنیان و استارت آپ های استان همراه، همگام و همدل با سایر اهالی این خطه از ایران عزیز برای حضور و استقبال گرم و درشان مردم استان از ریاست محترم جمهور، مهمترین کاستیهای استان در حوزه توسعه نوآوری و فناوری به شرح زیر تقدیم میگردد، باشد که با بررسی کارشناسانه موضوع توسط تیم مدیریتی محلی و ملی اقدامات لازم و مناسب صورت پذیرد.
توسعه نوآوری و فناوری در استان که نتیجه آن ایجاد و توسعه کسب و کارهای فناورانه، دانش محور و استارتها و اشتغال زایی جوانان تحصیلکرده و توزیع مناسب ثروت در استان خواهد بود، معلول کارکرد صحیح و مناسب اکوسیستم نوآوری و فناوری در استان است. اکوسیستمی که دارای ابعاد مختلف و متنوعی است و عدم اتصال زنجیرههای آن به یکدیگر حلقه مفقوده توسعه این بخش در استان است که به مهمترین آنها اشاره میشود. در بعد زیرساختی میبایست بستر و فضاهای اداری، کارگاهی و تولیدی مناسب، کافی و شایسته برای شرکتهای دانش بنیان و استارت آپی ایجاد شود. که نیازمند تأمین اعتباری ویژه برای توسعه زیرساختها در سایت پارک علم و فناوری و تأمین هزینه ساخت و ساز شرکتها به صورت تسهیلات ارزان قیمت در اراضی واگذار شده است.
در بعد تأمین مالی برای توسعه استارت آپ ها، میتواند از محل ظرفیتهای قانون بودجه، بخشی از کمکهای فنی و اعتباری (موضوع بند الف تبصره 18) در قالب توسعه علم و فناوری به صندوق پژوهش و فناوری استان برای ارائه تسهیلات با نرخ مناسب به واحدهای فناور اختصاص یابد. همچنین از محل منابع معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و صندوق نوآوری و شکوفایی خط اعتباری ویژه برای ارائه تسهیلات به شرکتهای دانش بنیان استان تخصیص یابد.
با توجه به اینکه پاردایم کارآفرینی در دنیا و به تبع در کشور و استان خراسان شمالی تغییر کرده است و کارآفرینی مبتنی بر دانش و استارت آپ هایی با مدیرانی جوان (افرادی متفکر، خلاق، نوآور، چالش پذیر، به دنبال تغییر در وضعیت موجود و ...) در حال شکل گیری در اقتصاد کشور و استان هستند که در سالهای آتی بخش قابل ملاحظهای از جریان درآمدی و اشتغال کشور را پوشش خواهند داد، میبایست در بعد نیروی انسانی نیز با داشتن یک نقشه راه مدون مطمئن در حوزه آموزش (مهدکودکها، مدارس، دانشگاهها) به توسعه فرهنگ کارآفرینی در استان پرداخت و همچنین ابزارها و تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی مناسب و کاربردی را برای این مهم تهیه نمود که نیازمند تأمین اعتبار ویژه میباشد.
امید است حضور رئیس دولت تدبیر و امید در استان، با درایت، تدبیر و پیگیری استاندار محترم، مدیران و مسئولان استانی باعث ایجاد امید به آیندهای درخشان از مسیر تعریف برنامهای مدون و همسو با سند توسعه استان با تأمین خط اعتباری ویژه برای کمک به حرکت رو به رشد اکوسیستم استارت آپی و دانش بنیان استان شود.
رضا فیض آبادی
کارشناس حوزه کارآفرینی و استارت آپ